Ο εξηλεκτρισμός του πλανήτη αναμένεται να αυξήσει την ετήσια ζήτηση χαλκού σε 38,5 εκατομμύρια τόνους έως το 2035

Η πράσινη μετάβαση έχει καταστεί πλέον παγκόσμιος στόχος για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου και την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης. Για τη μετάβαση αυτή απαιτούνται – μεταξύ άλλων – μεγάλες ποσότητες σε κρίσιμες ορυκτές πρώτες ύλες (ΟΠΥ), όπως ο χαλκός, το κοβάλτιο, το αλουμίνιο κ.α. Αυτές οι ορυκτές πρώτες ύλες αποτελούν το θεμέλιοπάνω στο οποίο οικοδομείται η σύγχρονη τεχνολογία, η οποία είναι απαραίτητη για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, τη μεταποίηση, τις υποδομές και την προώθηση της ηλεκτροκίνησης.

Ωστόσο, η πράσινη μετάβαση αντιμετωπίζει μια σημαντική πρόκληση: η ζήτηση για ΟΠΥ αυξάνεται διαρκώς από σχεδόν το σύνολο των τομέων της οικονομίας και δεν υπάρχει επάρκεια απαραίτητων, διαθέσιμων αποθεμάτων για την κάλυψη του μεγάλου κύματος της ζήτησης.

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με το Διεθνή Οργανισμό Χαλκού (International Copper Association), ο εξηλεκτρισμός του πλανήτη αναμένεται να αυξήσει την ετήσια ζήτηση χαλκού σε 38,5 εκατομμύρια τόνους έως το 2035, σε σύγκριση με τη σημερινή ζήτηση των περίπου 25 εκατομμυρίων τόνων. Από την πλευρά της η S&P Global Market Intelligence προβλέπει ότι η ετήσια παγκόσμια ζήτηση χαλκού θα διπλασιαστεί σχεδόν σε 50 εκατομμύρια τόνους μέχρι το 2035.

Οι πρόσφατες παγκόσμιες κρίσεις έχουν αναδείξει τη σημασία της ασφάλειας εφοδιασμού σε κρίσιμες ορυκτές πρώτες ύλες. Η πρόκληση αυτή φαίνεται να απασχολεί ιδιαίτερα την Ευρώπη, η οποία μέχρι σήμερα εξαρτάται από άλλες χώρες για τις προμήθειές της, κάτι που την καθιστά ευάλωτη σε διαταραχές. Η πρόσφατη απόφαση της Κίνας, για παράδειγμα, να αυστηροποιεί τους ελέγχους στις εξαγωγές γραφίτη, βασικού υλικού για τις μπαταρίες ηλεκτρικών οχημάτων, έχει προκαλέσει ανησυχία στον κλάδο.

Ωστόσο, ορισμένοι ειδικοί θεωρούν ότι η κίνηση αυτή θα μπορούσε να αποτελέσει ώθηση για άλλες χώρες να εντατικοποιήσουν τις προσπάθειες για την ανάπτυξη εναλλακτικών πηγών και υλικών, ή ακόμη και νέων τεχνολογιών μπαταριών που δεν χρησιμοποιούν γραφίτη.

Σε κάθε περίπτωση, με τα τωρινά δεδομένα και χωρίς επάρκεια σε κρίσιμες πρώτες ύλες, η Ευρώπη δεν θα μπορέσει να πρωτοστατήσει στην πράσινη και ψηφιακή μετάβαση, ούτε θα μπορέσει να καλύψει πλήρως τις αμυντικές της ανάγκες και να εξασφαλίσει την ανταγωνιστικότητά της.

Αναγνωρίζοντας πλέον την εξόρυξη ως στρατηγική προτεραιότητα και αναζητώντας τρόπους διαχείρισης των παραπάνω προκλήσεων, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει προτείνει ένα ολοκληρωμένο σύνολο ενεργειών για να διασφαλίσει την πρόσβασή της σε έναν ασφαλή και βιώσιμο εφοδιασμό κρίσιμων πρώτων υλών μέσα από την Πράξη για τις Κρίσιμες Πρώτες Ύλες (CRMA). Η πράξη στοχεύει στο να μειώσει αυτή την εξάρτηση, ενισχύοντας την παραγωγή, την εξόρυξη και την ανακύκλωση των κρίσιμων πρώτων υλών εντός Ευρωπαϊκών συνόρων.

Η Ελλάδα στο προσκήνιο των εξελίξεων

Σήμερα, βρισκόμαστε μπροστά σε μια ιστορική ευκαιρία για τη χώρα μας, καθώς η Ελλάδα διαθέτει σημαντικούς φυσικούς πόρους, μεταξύ των οποίων και χαλκό, που μπορούν να την καταστήσουν σημαντικό παίκτη στην πράσινη μετάβαση και την ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης.

Ήδη,στην περιοχή της ΒΑ Χαλκιδικής αναπτύσσεται ένα ιδιαίτερης σημασίας έργο για την εθνική και ευρωπαϊκή αυτάρκεια σε ΟΠΥ, αυτό των Σκουριών. Πρόκειται για ένα νέο, υπερσύγχρονο μεταλλείο χαλκού και χρυσού, συνολικής επένδυσης 3,2 δισ.δολαρίων,που θα συμβάλει στην ανθεκτικότητα της ευρωπαϊκής αλυσίδας εφοδιασμού και θα τοποθετήσει για πρώτη φορά τη σύγχρονη Ελλάδα στον παγκόσμιο χάρτη παραγωγής χαλκού.

Συγκεκριμένα, στο παγκοσμίου κλάσης πορφυριτικό κοίτασμα στις Σκουριές υπάρχουν βεβαιωμένα αποθέματα 740.000 τόνων χαλκού και 3,6 εκατ. ουγκιών χρυσού που, με την ολοκλήρωση της επένδυσης και την έναρξη παραγωγής του μεταλλείου, θα συμβάλλει σημαντικά στην αντιμετώπιση του εφοδιαστικού κενού σε κρίσιμα μέταλλα, όπως είναι ο χαλκός.

Πέραν όμως της συμβολής τηςεν λόγω επένδυσης στην προώθηση της πράσινης μετάβασης της Ευρώπης,δεν πρέπει να ξεχνά με το σημαντικό αποτύπωμα που αφήνουν τέτοιου βεληνεκούς επενδύσεις στην ανάπτυξη της εθνικής οικονομίας, αλλά και των τοπικών κοινωνιών στις οποίες δραστηριοποιούνται.

Για του λόγου το αληθές, το επενδυτικό σχέδιο της Ελληνικός Χρυσός προβλέπει πρόσθετες επενδύσεις 1,9 δισ. δολάρια τα προσεχή χρόνια, που θα οδηγήσουν στη δημιουργία 3.000 μόνιμων και καλά αμειβόμενων άμεσων θέσεων εργασίας, έσοδα περί τα 2 δισ. ευρώ για το Ελληνικό Δημόσιο, ενώ οι εξαγωγές θα ξεπεράσουν τα 11 δισ. ευρώ.

Παράλληλα, εκτιμάται πως θα ενισχυθεί η τοπική αγορά, δεδομένου ότι η αξία αγορών προς Έλληνες προμηθευτές θα είναι άνω των 4 δισ. δολαρίων,ενώ δρομολογούνται 80 εκατ. δολάρια για τοπικά έργα κοινωνικού χαρακτήρα που θα ενισχύσουν την τοπική οικονομία και την ανάπτυξη της περιοχής, αφήνοντας παρακαταθήκη για τις επόμενες γενιές.

[ΠΗΓΗ: https://www.news247.gr/, 30/1-/2023]

Τη γοητεία των ορυχείων ανακαλύπτει εκ νέου η Ε.Ε., καθώς εν μέσω της οικονομικής κρίσης αναζωπυρώνεται το ενδιαφέρον για τη μεταλλευτική ανίχνευση. Αφού αγνοήθηκε για μεγάλο διάστημα, ο ορυκτός πλούτος της γηραιάς ηπείρου προκαλεί το ενδιαφέρον μικρών επιχειρήσεων ορυκτών, οι οποίες είναι πεπεισμένες ότι το υπέδαφος της Ευρώπης εμπεριέχει αφθονία πρώτων υλών. Χαρακτηριστική είναι n περίπτωση της Ρουμανίας, όπου παρά τις ογκώδεις διαδηλώσεις, έχουν επιταχυνθεί οι διαδικασίες εκμετάλλευσης του μεγαλύτερου ορυχείου χρυσού της Ευρώπης.

Με αφορμή την κρίση πολλές χώρες άρχισαν και πάλι να ανιχνεύουν το υπέδαφος τους, με πιο χαρακτηριστικά παραδείγματα την Ισπανία, την Πορτογαλία αλλά και την Ελλάδα. Και αυτό όχι μόνο για να βρουν χρυσό, που αξίζει πλέον 1.350 δολάρια η ουγκιά χάνοντας λίγο από την ελκυστικότητά του. Ωστόσο, αξίζει ακόμη τέσσερις φορές παραπάνω από ό,τι το 2003. Με 7.000 δολάρια ανά τόνο, (αντί 1.700 πριν από 10 χρόνια) τα κοιτάσματα ευρωπαϊκού χαλκού ενδιαφέρουν κατά προτεραιότητα σειρά ομίλων στον τομέα της εξόρυξης. Στην Ισπανία ένα από τα μεγαλύτερα ορυχεία της χώρας θα τεθεί ξανά σε λειτουργία, στην Ανδαλουσία, παρά το γεγονός ότι είχε σταματήσει τη λειτουργία του πριν από 20 χρόνια. Στη γνωστή περίπτωση της Χαλκιδικής, η Ελληνικός Χρυσός Α.Ε., που έχει αναλάβει την εκμετάλλευση των χρυσωρυχείων της περιοχής, υπολογίζει ότι, με τον προσδοκώμενο ρυθμό παραγωγής 12 τόνων τον χρόνο, η Ελλάδα θα γίνει, από το 2016, πρώτος ευρωπαίος παραγωγός χρυσού, με δεύτερη τη Φινλανδία. Ο πυρετός της εκμετάλλευσης των ορυχείων κέρδισε και τη Γαλλία, όπου εδώ και 10 χρόνια, δεν είχε πραγματοποιηθεί η παραμικρή επιχείρηση εξόρυξης. Φυσικά, το ζητούμενο είναι αυτή η αύξηση των δραστηριοτήτων γύρω από τη μεταλλευτική ανίχνευση στην Ευρώπη να γίνει με προστασία του περιβάλλοντος και να στοχεύει στην τόνωση της ανάπτυξης, τη δημιουργία θέσεων εργασίας και την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της ευρωπαϊκής οικονομίας.

[ΠΗΓΗ: ΗΜΕΡΗΣΙΑ, 19/09/2013]

Τα ελληνικά αποθέματα των μη ενεργειακών ορυκτών είναι σημαντικά και γνώση επί του θέματος έχουν από τον καιρό της κατοχής και γερμανικοί βιομηχανικοί κύκλοι. Σύμφωνα με παλαιές, αλλά ενδελεχείς και μη αμφισβητήσιμες έρευνες του Ινστιτούτου Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών, η αξία των βεβαιωμένων αποθεμάτων βασικών μετάλλων αγγίζει σε τρέχουσες τιμές τα 36,3 δισ. δολάρια και η έρευνα συνεχίζεται. Πρόκειται για πολύτιμα μέταλλα και βιομηχανικά ορυκτά. Σε αντίθεση με τους υδρογονάνθρακες, τα ορυκτά αυτά έχουν σε μεγάλο βαθμό βεβαιωθεί και το μόνο που απομένει είναι η αξιοποίησή τους. Τα αναξιοποίητα κοιτάσματα αφορούν κυρίως τα πολύτιμα μέταλλα (χρυσό και άργυρο), καθώς και τον χαλκό.

Εκτιμάται πως αυτή τη στιγμή η οικονομική αξία των μετάλλων σε κοιτάσματα της Βόρειας Ελλάδας, που είναι μετρημένα και μπορούν να έχουν μια άμεση οικονομική αξιοποίηση, είναι για τον χρυσό γύρω στα 15,7 δισ. δολάρια, για το ασήμι 2,43 δισ. δολάρια και για τον χαλκό γύρω στα 9,2 δισ. δολ. Υπάρχουν όμως κι άλλοι θησαυροί στα έγκατα της ελληνικής γης: Λανθάνιο, νεοδύμιο, γαδολίνιο, τέρβιο, αλλά και ένας θησαυρός ουρανίου βρίσκονται στα έγκατα της γης της Βόρειας Ελλάδας.

Πρόκειται για στρατηγικής σημασίας μέταλλα, οι λεγόμενες σπάνιες γαίες, τα οποία διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο στους περισσότερους τομείς της υψηλής τεχνολογίας. Επεξεργαστές ηλεκτρονικών υπολογιστών, σκληροί δίσκοι, κινητά τηλέφωνα, νανομαγνήτες, συσκευές λέιζερ, κυψέλες καυσίμων, εξαρτήματα υβριδικών αυτοκινήτων, κινητήρες αεροπλάνων και ανεμογεννήτριες είναι μερικές μόνο από τις σύγχρονες εφαρμογές που τις αξιοποιούν ή εξαρτώνται από αυτές, ενώ τεράστιες είναι οι προοπτικές περαιτέρω αξιοποίησής τους. Το μεγαλύτερο ενδιαφέρον εντοπίζεται στην περιοχή από την Καβάλα μέχρι την Αλεξανδρούπολη. Εκεί υπάρχουν όλες οι γεωλογικές και γεωμορφικές ενδείξεις για την ύπαρξη κοιτασμάτων σπάνιων γαιών. Εκεί εκβάλλουν ο Στρυμόνας, ο Νέστος και ο Έβρος. Τα ποτάμια αυτά μεταφέρουν τέτοια βαριά μέταλλα και τα εναποθέτουν στη θάλασσα, διευκρινίζουν οι ειδικοί. Η υποθαλάσσια έρευνα μπορεί να επικεντρωθεί στην υφαλοκρηπίδα και σε μικρή απόσταση από την ακτή, διότι τα ορυκτά αυτά έχουν μεγάλο ειδικό βάρος και δεν μπορούν να προχωρήσουν πολύ μακριά μέσα στη θάλασσα. Καταβυθίζονται και μέσα στον γεωλογικό χρόνο δημιουργούν σιγά σιγά μεγάλες συγκεντρώσεις. Είπατε τίποτα Ουράνιο στη Δράμα Αν δεν σας φτάνουν τα παραπάνω, τότε να σας πληροφορήσω ότι στη Θράκη έχει εντοπιστεί ουράνιο από τη δεκαετία του ’90. Τα βεβαιωμένα κοιτάσματα ανέρχονται σε 1.100 τόνους μετάλλου, αναφέρουν στοιχεία του ΙΓΜΕ, και εντοπίζονται στην περιοχή του Παρανεστίου Δράμας. Η αξία του ελληνικού ουρανίου εκτιμάται ότι ανέρχεται σήμερα σε περίπου 100 εκατ. δολάρια, αλλά η ποσότητα αυτή δεν είναι, προς το παρόν, απολήψιμη. Αυτή τη στιγμή σε διεθνές επίπεδο τα κοιτάσματα ουρανίου είναι τεράστια. Επιπλέον, η κάμψη της ζήτησης μετά το δυστύχημα στη Φουκουσίμα έχει βάλει πλαφόν στις τιμές. Είναι, βέβαια, θετικό να ξέρουμε ότι έχουμε αυτό το απόθεμα, υπό την προοπτική ότι κάποια στιγμή μπορεί να αναπτυχθούν στη χώρα και σταθμοί ηλεκτροπαραγωγής με βάση την ατομική ενέργεια. Γάλλοι, Γερμανοί, Αμερικανοί και Ρώσοι είναι πολύ δυνατοί σε αυτές τις επενδύσεις.

[ΠΗΓΗ: ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ 31-08-2013]