Η συντακτική ομάδα του μπλογκ ευχόμαστε σε όλους τους συντοπίτες και σε όλους τους αναγνώστες μας ένα ευτυχισμένο και απροβλημάτιστο νέο χρόνο.
Είθε το 2021 να αποδειχθεί εφαλτήριο ζωής και δημιουργίας για όλους τους Έλληνες. Υγεία, ευτυχία, ομόνοια και δημιουργία, με αγάπη, αλληλεγγύη και κατανόηση προς τον διπλανό μας.
Αυτές οι στερεότυπές ευχές αποτελούν διαχρονικά ότι καλύτερο μπορεί να ευχηθεί κανείς για τον συνάνθρωπο!
Καλή χρονιά σε όλους!
Στο χρόνο που κυλά, τηρούνταν παλιότερα συνήθειες που σχεδόν έχουν λησμονηθεί…μα κάθε φορά που τελειώνει ο παλιός χρόνος κι΄αρχίζει ο νέος, λές και ξεφεύγουν από τα λαογραφικά μελετήματα, τα βιβλία και τις παλιές κιτρινισμένες φυλλάδες, όπου παραμένουν αποθηκευμένα, σαν αδιάψευστοι μάρτυρες του παρελθόντος, ξαναζώντας για λίγο εμείς ανάμεσά τους.
Μπορεί πολλά απ’ αυτά νάναι άγνωστα, μα όταν τα διαβάζουμε, νοιώθουμε πως μας χαϊδεύουνε, μας ακουμπούνε, με μιά νοσταλγική συγκίνηση και τρυφεράδα.
Αν δε αναλογιστεί κανείς, τα βάσανα, τις δυσκολίες, τις συμφορές, που βρήκανε τους ανθρώπους της γής αυτής, αν ανοίξει τα ιστορικά βιβλία, βεβαιώνεται για όσα βιώσανε στο πέρασμα των χρόνων, οι προηγούμενες γενιές. Κι’ όμως παρά τα δυσβάσταχτα βάρη, τις κακουχίες, τη σκλαβιά, ο Ελληνικός κόσμος κατόρθωνε να βάζει στην άκρη τα δύσκολα της ζωής του και να περιμένει τις γιορτές του δωδεκαήμερου με περισσή ελπίδα και πίστη. Οι άνθρωποι των χθεσινών καιρών βρίσκανε το κουράγιο να αντισταθούν, προσδοκώντας κάτι καλύτερο, περιμένοντας σε ώρες αλλαγής του χρόνου, τις απλές χαρές, την υγεία, τις καλές ώρες για την οικογένεια και την τύχη που ίσως θα χτυπούσε την πόρτα τους.
Καθώς ξημέρωνε πρωτοχρονιά, οι νοικοκυρές δεν έπιαναν σκούπα. Την έκρυβαν στο κελλάρι πίσω από την πόρτα και καθώς ήταν η συνήθεια, να χτυπά χαρμόσυνα η καμπάνα, φορούσαν οικογενειακώς τα γιορτινά τους και έπαιρναν μαζί τους ένα ρόδι. Οταν τέλειωνε η λειτουργία γύριζαν πάλι στο σπίτι τους και στο κατώφλι έσπαναν το ρόδι λέγοντας «χρόνια πολλά κι ευτυχισμένα , κι΄ όσα τα σπειριά του ροδιού, τόσα πολλά και τ΄αγαθά του σπιτιού».
Σε κάποια μακεδονικά χωριά συνηθίζανε να ρίχνουν στ’ αναμμένο τζάκι ένα κλαδί πουρναριού και τότε λέγανε: «Οσα φύλλα και κλαριά, τόσα γρόσια και φλουριά».
Αν τύχαινε και κρατούσαν στα τσουκάλια τους νερό, από τον παλιό χρόνο, οι νοικοκυρές το χύνανε και φέρνανε από τη βρύση φρέσκο νερό για τον νέο χρόνο. Θεωρούσαν γρουσουζιά να μήν «φιλέψουνε» τη βρύση. Γι’ αυτό άφηναν δίπλα στη βρύση μύγδαλα, καρύδια, σύκα ξερά ή κάποιο γλυκό.
Στα χωριά μας, συνηθίζανε παλιότερα να βάζουν στην πρωτοχρονιάτικη πίττα αντί για νόμισμα, διάφορα όσπρια. Οποιος έβρισκε στη μερίδα του κάτι απ’ αυτά, σήμαινε ότι θα είχε καλή σοδειά.
Το πρωΐ της πρωτοχρονιάς, αφού πλένονταν πρώτα όλα τα μέλη της οικογένειας, η μάνα με ένα σιδερένιο εργαλείο στο χέρι, «χτυπούσε» απαλά το μέτωπο μικρών και μεγάλων για να είναι γεμάτοι υγεία, νάναι «σιδερένιοι» όλο το χρόνο. Σε άλλα χωριά πάλι το «χτύπημα» γίνονταν με ένα κλαδί ελιάς ή βολβό από κρεμμύδι, έτσι ώστε να απομακρυνθούν από τα νοικοκυρόσπιτα τα κακά πνεύματα.
«Αρχιμηνιά κι αρχιχρονιά κι αρχή καλός μας χρόνος» και σε κάθε σπιτικό κόβονταν η πρωτοχρονιάτικη πίττα, συνήθως κρεατόπιττα, με το φλουρί πάντα στη γέμιση.
Την ώρα που η οικογένεια βρίσκονταν στο τραπέζι, το μεγαλύτερο μέλος θυμίαζε τη πίττα και έλεγε μιά προσευχή. Στο τραπέζι υπήρχαν όλα τα καλά που πλούτιζαν το ξεχωριστό συναπάντημα, με τα γλυκά, τα εκλεκτά φαγητά και το κρασί από το αμπέλι. Οταν δε το ρολόϊ έδειχνε μεσάνυχτα, τότε άνοιγε η βρύση για να «τρέχει» η ευτυχία στο σπιτικό, όπως το νερό. Οταν δεν υπήρχε βρύση στο σπίτι, τότε έφερναν νέο νερό – αμίλητο νερό – από τη κεντρική βρύση του χωριού.
Πρωτοχρονιά και μεταμφίεση πήγαιναν συχνά μαζί από παλιά. Οι εκδηλώσεις στο Αργος Ορεστικό έχουν παμπάλαιες ρίζες. Με το που ξημέρωνε, όλοι βγαίνανε στους δρόμους, μασκαρεμένοι, χορεύοντας και τραγουδώντας.
Το ποδαρικό ήταν από παλιά, συνήθεια, που οι νοικοκυραίοι έδιναν ιδιαίτερη προσοχή.
Πρωτουποδεχόντουσαν στο σπιτικό τους, κάποιο πρόσωπο, γελαστό, χαρούμενο, για να τους κάνει το Καλό Ποδαρικό, για να πάει η χρονιά όσο καλύτερα.
Σε παλιότερες χρονιές, τα ελεύθερα κορίτσια – ανύπαντρα – μάντευαν τη τύχη τους, την πρώτη του χρόνου.
Με λυωμένο κερί, έφτιαχναν μιά μαλακιά μπάλα και έγραφαν επάνω το όνομα του προσώπου που τα ενδιέφερε και έδιναν σιγά – σιγά στη μπάλα το σχήμα της καρδιάς. Οταν έπεφταν για ύπνο την έβαζαν στη θέση της καρδιάς τους. Αν την επόμενη μέρα, έβρισκαν άθικτο το όνομα και διαβάζονταν καθαρά, τότε αυτό σήμαινε πώς η τύχη τους θα ήταν καλή και ότι μέσα στο χρόνο, θα γίνονταν νύφη.
Και πάλι πίσω στην πρωτοχρονιάτικη πίττα. Στις παλιότερες εποχές εκτός από φλουρί, οι νοικοκυραίοι έβαζαν μαζί του και άλλα μικροπράγματα συμβολικά, όπως ένα μικρό βλαστάρι από τη κληματαριά της αυλής, ένα άλλο από τη μουριά κι’ ένα τρίτο ξυλαράκι, συνήθως από γερό και σκληρό κλαράκι δένδρου.
Οι κάτοικοι της Μακεδονίας φροντίζανε ακόμη να μήν κλάψουνε, να μήν στεναχωρηθούνε την ημέρα της πρωτοχρονιάς, για να είναι ο νέος χρόνος, χωρίς λύπες και πίκρες, αλλά γεμάτος χαρά και γαλήνη κι ασφαλώς με δώρα.
Καλή χρονιά ας ευχηθούμε και μείς, ο ένας στον άλλον, με την ελπίδα πώς θα ξεπεράσουμε τα δύσκολα.
[ΠΗΓΗ: https://fonikastorias.gr/, της Μαρούλας Γκαμπέση]
Η πανδημία του κορονοϊού φέρνει μπροστά την ανάγκη άμεσης δράσης για την προστασία του περιβάλλοντος και δείχνει το δρόμο στις επιχειρήσεις να ελαχιστοποιήσουν το περιβαλλοντικό τους αποτύπωμα παράλληλα με την ανάπτυξη της επιχειρηματικής τους δραστηριότητας.
Η πανδημία συνέπεσε χρονικά με τον παγκόσμιο συναγερμό που προκαλεί η υπερθέρμανση του πλανήτη. Ανέδειξε επίσης την αλληλεξάρτηση του κόσμου μας αλλά και την ανάγκη να προετοιμάσουμε καλύτερα τους ανθρώπους και τον πλανήτη για τους αλληλένδετους κινδύνους υγειονομικής περίθαλψης και κλιματικής αλλαγής. Από την άλλη πλευρά, μας έδειξε ότι είναι δυνατή μια ευρεία, ολοκληρωμένη απάντηση σε μια παγκόσμια κρίση, όταν όλοι δεσμευόμαστε για αυτήν.
Τα προγράμματα ανάκαμψης μπορούν να σχεδιαστούν έτσι ώστε να καταστήσουν την παγκόσμια οικονομία πιο ανθεκτική, καλύτερα εξοπλισμένη για τη χρήση ψηφιοποιημένων τεχνολογιών και προπαντός πιο πράσινη. Ήδη στην Ευρώπη, η Πρόεδρος της Κομισιόν έχει ανακοινώσει πως θα μετατρέψει το σχέδιο του Green Deal σε πρόγραμμα ανάκαμψης της οικονομίας της Ε.Ε. και η στροφή στην πράσινη οικονομία θα κατέχει κεντρικό ρόλο στην τόνωση της ανάπτυξης.
Με το πέρασμα του χρόνου, οι επιχειρήσεις οφείλουν να αποδείξουν την ανθεκτικότητα σε μια σειρά προκλήσεων που σχετίζονται με κοινωνικά και περιβαλλοντικά ζητήματα. Και πιθανότατα να οδηγηθούν σε ένα αναπτυξιακό μοντέλο που θα προτάσσει την προστασία του τοπικού οικοσυστήματος στην προμετωπίδα των δραστηριοτήτων της.
Δυστυχώς, στην χώρα μας υπάρχει μια διάχυτη παρανόηση σχετικά με την φυσιολογική συνύπαρξη βιομηχανικής δραστηριότητας και μέριμνας των επιχειρήσεων για το περιβάλλον. Υγιείς και υπεύθυνες επιχειρήσεις, που όχι μόνο προσφέρουν χιλιάδες θέσεις εργασίας και ενισχύουν τον κρατικό προϋπολογισμό, αλλά και που εφαρμόζουν διεθνώς πρωτοποριακές πρακτικές για την βιώσιμη ανάπτυξη και την περιβαλλοντική προστασία.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα μίας από τις πλέον παρεξηγημένες περιπτώσεις επενδύσεων στην Ελλάδα είναι εκείνη της Ελληνικός Χρυσός στα Μεταλλεία Κασσάνδρας στην ΒΑ Χαλκιδική. Η εταιρεία, χωρίς να είναι η μοναδική φυσικά, έχει δεχθεί διαχρονικά έναν πόλεμο λασπολογίας υποκινούμενο από σκοπιμότητες που ουδεμία σχέση είχαν με την ουσία και τα οφέλη της επένδυσης αυτής.
Εν τω μεταξύ, η τεχνογνωσία και η διεθνής εμπειρία που προσφέρει η μητρική εταιρία Eldorado Gold δίνουν την δυνατότητα στην Ελληνικός Χρυσός να ελαχιστοποιεί το περιβαλλοντικό της αποτύπωμα. Τόσο οι εγκαταστάσεις και οι υποδομές της εταιρείας όσο και οι τεχνολογίες και οι μέθοδοι που χρησιμοποιεί, βασίζονται στην αρχή της βέλτιστης περιβαλλοντικής διαχείρισης. Αυτό σημαίνει πως διέπονται από υψηλές προδιαγραφές ασφαλείας και εφαρμόζουν πιστά το θεσμικό και νομικό πλαίσιο – συχνά ξεπερνώντας ακόμη και τις συμβατικές υποχρεώσεις της εταιρείας.
Λίγα μεταλλεία παγκοσμίως υλοποιούν τόσες σημαντικές πρωτοβουλίες για την ελαχιστοποίηση του περιβαλλοντικού τους αποτυπώματος. Αυτές συμπυκνώνονται στα εξής:
Πρώτον, στο πρόγραμμα Περιβαλλοντικής Παρακολούθησης, το οποίο παρακολουθεί και καταγράφει μεταξύ άλλων την ποιότητα του αέρα, του εδάφους και των υδάτων, το ακουστικό περιβάλλον και τον θόρυβο, την σεισμικότητα και το οικοσύστημα, σε περισσότερα από 400 σημεία ελέγχου. Δεύτερον, στην μέριμνα για την πλήρη επαναφορά της γης με το βλέμμα στην μετα-μεταλλευτική εποχή. Η αρχή της “παράλληλης αποκατάστασης” διέπει το σχεδιασμό των έργων της εταιρείας, με στόχο την επαναφορά της γης στην πρότερή της κατάσταση, αμέσως μετά το τέλος κάθε μεταλλευτικής εργασίας. Τρίτον, στην εφαρμογή βέλτιστων πρακτικών περιβαλλοντικής διαχείρισης, όπως η ξηρή απόθεση, η ασφαλέστερη και περιβαλλοντικά φιλική αποθήκευση των μεταλλευτικών καταλοίπων που εξοικονομεί σημαντικές ποσότητες νερού και εξασφαλίζει μικρότερο περιβαλλοντικό αποτύπωμα κατά 40%.
Η υπεύθυνη δραστηριότητα είναι αυτονόητη ένδειξη σεβασμού απέναντι στον τόπο που φιλοξενεί κάθε επιχείρηση. Αποτελεί όμως και μονόδρομο για την μεταλλευτική δραστηριότητα του 21ου αιώνα.
[ΠΗΓΗ: https://www.capital.gr/, 29/12/2020]
Και άλλα 157(!) στο Δήμο Αριστοτέλη
Πηγή κινδύνου αποτελούν για τη Θεσσαλονίκη τα ετοιμόρροπα κτήρια τα οποία υπολογίζεται ότι μόνο στον κεντρικό δήμο αγγίζουν τα διακόσια. Αρκετές δεκάδες υπάρχουν και στους υπόλοιπους δήμους του πολεοδομικού συγκροτήματος αλλά ο ακριβής αριθμός τους παραμένει άγνωστος. Το υπουργείο Περιβάλλοντος, μετά τον μεγάλο σεισμό ο οποίος έγινε στις 30 Οκτωβρίου στη Σάμο και είχε ως τραγικό επακόλουθο τον θάνατο δύο παιδιών από κατάρρευση ετοιμόρροπου κτηρίου, απέστειλε σε όλους τους δήμους επείγουσα εγκύκλιο ζητώντας τους να αποστείλουν λεπτομερή κατάλογο με τα προς κατεδάφιση κτήρια τα οποία βρίσκονται εντός των διοικητικών ορίων τους.
Στην πρόσκληση του υπουργείου ανταποκρίθηκαν μόλις 127 δήμοι, σε σύνολο 332 οι οποίοι δήλωσαν συνολικά 9.342 ετοιμόρροπα κτήρια. Μεταξύ αυτών, από την περιοχή της Κεντρικής Μακεδονίας ήταν οι δήμοι Βόλβης με 127 κτήρια προς κατεδάφιση και ο δήμος Αριστοτέλη της Χαλκιδικής με 157. Ο δήμος Θεσσαλονίκης απέστειλε στο υπουργείο Περιβάλλοντος επιστολή αναφέροντας ότι τα προς κατεδάφιση κτήρια είναι κοντά στα διακόσια, επιφυλασσόμενος ότι στο προσεχές διάστημα θα αποστείλει λεπτομερή κατάλογο με τη θέση στην οποία βρίσκεται το κάθε ακίνητο.
Συγκεκριμένα, στην επιστολή του ο δήμος Θεσσαλονίκης αναφέρει ότι με βάση τις καταγραφές της τελευταίας δεκαετίας, από τότε δηλαδή που, λόγω του “Καλλικράτη”, περιήλθε στην αρμοδιότητά του η Πολεοδομία της πρώην Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Θεσσαλονίκης έχουν κριθεί ως επικινδύνως ετοιμόρροπα 265 κτίσματα εντός των διοικητικών ορίων του δήμου Θεσσαλονίκης. Εξ αυτών, τα 59 έχουν κατεδαφιστεί, κυρίως με μέριμνα των ιδιοκτητών τους, καθώς βάσει του νόμου αυτοί είναι υπεύθυνοι να προχωρήσουν στην κατεδάφιση.
Στην ίδια επιστολή σημειώνεται ότι “από τα παραμένοντα ετοιμόρροπα κτήρια, τα περισσότερα βρίσκονται στην περιοχή του παραδοσιακού οικισμού της Άνω Πόλης”, όπου η διαδικασία που απαιτείται να προηγηθεί (προ της έκδοσης άδειας κατεδάφισης), λόγω προστασίας της περιοχής, είναι πολύπλοκη και χρονοβόρα. Τονίζεται, δε, ότι σε πρώτη φάση ο δήμος Θεσσαλονίκης, περιορίζεται σε παροχή αριθμητικών δεδομένων συνολικά και αργότερα θα σταλεί νέος λεπτομερής κατάλογος με οδοαρίθμηση και υπόχρεους αποκατάστασης για κάθε κτήριο ξεχωριστά.
Σύμφωνα με τον αντιδήμαρχο Τεχνικών Έργων Μάκη Κυριζίδη ο δήμος Θεσσαλονίκης, λόγω έλλειψης συνεργείου κατεδάφισης από την Αποκεντρωμένη Διοίκηση Μακεδονίας Θράκης και παρά την έλλειψη αντίστοιχων πόρων, δια των τεχνικών του υπηρεσιών, έχει προχωρήσει σε κατεδαφίσεις σε εξαιρετικές περιπτώσεις ετοιμόρροπων κτηρίων που γειτνιάζουν με κοινοχρήστους χώρους, όταν διαπιστώνεται χαρακτηριστική αδράνεια των ιδιοκτητών ή όταν δηλώνεται και τεκμηριώνεται η αδυναμία κάποιων εξ αυτών να προβούν στις απαιτούμενες ενέργειες, με αντίστοιχο επακόλουθο καταλογισμό της δαπάνης κατεδάφισης.
Αναφέρει επίσης πως “για όλες τις περιπτώσεις που εκδηλώνεται αδιαφορία των ιδιοκτητών, η Υπηρεσία Δόμησης αποστέλλει τις σχετικές υποθέσεις στην Εισαγγελία ώστε να υπάρξει συμμόρφωση”. Επισημαίνει ότι, στο μεταξύ, ορισμένοι ιδιοκτήτες έχουν προβεί σε κατεδάφιση των ετοιμόρροπων κτισμάτων χωρίς να ενημερώνουν τον δήμο γι’ αυτό και εκτιμάται ότι τα επικίνδυνα κτήρια είναι λιγότερα. “Μέσα στο επόμενο διάστημα θα προχωρήσουμε σε οριστική καταγραφή των υπολειπόμενων μη κατεδαφισμένων χαρακτηρισμένων ετοιμόρροπων κτισμάτων, αφού μελετηθούν οι φάκελοι και αφού προηγηθεί σχετική αυτοψία για τις απαιτούμενες διαπιστώσεις”, αναφέρει ο κ. Κυριζίδης.
Το υπουργείο Περιβάλλοντος αναμένεται να επανέλθει στο θέμα στις αρχές του νέου έτους παρουσιάζοντας συγκεκριμένες προτάσεις για την κατεδάφιση των ετοιμόρροπων κτηρίων καθώς και κίνητρα για την επισκευή διατηρητέων κτισμάτων.
[ΠΗΓΗ: https://www.voria.gr, 29/12/2020]