του Σωτήρη Καμενόπουλου, Υποψ. Διδάκτορα Πολυτεχνείου Κρήτης, Σχολή Μηχανικών Ορυκτών Πόρων

Η οικονομική ελευθερία είναι το θεμελιώδες δικαίωμα κάθε ανθρώπου να ελέγξει την εργασία και την ιδιοκτησία του/της. Σε μια οικονομικά ελεύθερη κοινωνία, τα άτομα είναι ελεύθερα να απασχοληθούν, να παράγουν, να καταναλώσουν, και να επενδύσουν με τις δικές τους επιλογές. Στις οικονομικά ελεύθερες κοινωνίες, οι κυβερνήσεις επιτρέπουν στην εργασία, το κεφάλαιο, και τα αγαθά να κινηθούν ελεύθερα, και να απόσχουν από τον εξαναγκασμό ή τον περιορισμό της ελευθερίας.

Ο δείκτης Οικονομικής Ελευθερίας (Index of Economic Freedom) αντικατοπτρίζει μία προσπάθεια καταμέτρησης και κατάταξης χωρών βασιζόμενη σε 10 ποιοτικούς και ποσοτικούς παράγοντες οι οποίοι χωρίζονται σε 4 κατηγορίες: το κράτος δικαίου (δικαίωμα στην ιδιοκτησία, επίπεδα διαφθοράς), κρατική παρεμβατικότητα στην επιχειρηματικότητα (χρηματοοικονομική ελευθερία, έξοδα κυβέρνησης), αποτελεσματικότητα της διοίκησης (επιχειρηματική ελευθερία, εργατική ελευθερία, νομισματική ελευθερία), και ανοικτές αγορές (ελευθερία εμπορίου, επενδυτική ελευθερία, οικονομική ελευθερία).

Ο δείκτης αυτός επικαιροποιείται ετησίως . Για το 2016, την 1η θέση Οικονομικής Ελευθερίας καταλαμβάνει το Hong Kong, τη 2η θέση η Σιγκαπούρη και την 3η θέση η Νέα Ζηλανδία. Η Ελλάδα καταλαμβάνει την 138η θέση δίπλα στο Μπαγκλαντές (!) και τη Μοζαμβίκη (!). Τριάντα δύο θέσεις (32) πάνω από την Ελλάδα, στην 106η θέση, βρίσκεται η Ζάμπια!!! Η Ζάμπια την τελευταία δεκαετία είχε τρελό ρυθμό ανάπτυξης (περίπου 6,7% ετησίως!). Οι υψηλές τιμές του χαλκού βοήθησαν σε αυτό. Αυτό φυσικά δεν θα συνέβαινε αν η χώρα δεν προχωρούσε σε ιδιωτικοποιήσεις των κρατικών της ορυχείων τα οποία κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1990 είχαν σωρεύσει δυσθεώρητες απώλειες/χρέη. Οι ιδιωτικοποιήσεις των ορυχείων βοήθησαν ώστε η Ζάμπια να επανακάμψει άμεσα από την παγκόσμια οικονομική κρίση του 2008. Στη Ζάμπια ο τομέας της βιομηχανίας καταλαμβάνει το 6% της οικονομίας (στην Ελλάδα το 13.3%), ενώ ο τομέας της παροχής υπηρεσιών καταλαμβάνει το 9% (στην Ελλάδα το 82.8%!). Δυστυχώς είμαστε μία χώρα που «παρέχουμε υπηρεσίες». Η ανεργία στη Ζάμπια είναι περίπου 13%, ενώ στην Ελλάδα αγγίζει το 25.8% (διπλάσια από τη Ζάμπια).

Ο λόγος που αναφερόμαστε σήμερα στη Ζάμπια είναι μία είδηση που αφορά τον εξορυκτικό κλάδο της χώρας, ο οποίος δεν είναι αμελητέος καθώς στηρίζεται στην εξόρυξη χαλκού. Με δεδομένο το γεγονός πως στην εξορυκτική βιομηχανία υπάρχει μια νέα δραστηριότητα που αντιμετωπίζει τις εξορύξεις ψηφιακά («ψηφιακή εξόρυξη» – digital mining) μια ομάδα εμπειρογνωμόνων της ΙΒΜ πρότεινε τη δημιουργία ενός κόμβου/πλήμνης καινοτομίας (innovation hub) σε μία πλούσια εξορυκτική επαρχία της Ζάμπια. Σκοπός του συγκεκριμένου hub θα είναι η μετάβαση της συγκεκριμένης επαρχίας από μία οικονομία η οποία βασίζεται στην αξιοποίηση των ορυκτών πόρων σε μια επαρχία της οποίας η οικονομία θα βασίζεται στην αξιοποίηση της γνώσης (knowledge-based economy). Περισσότερα για το digital mining εδώ.

Η Ελλάδα διαθέτει ορυκτούς πόρους και ικανότατους επιστήμονες. Πολιτική βούληση υπάρχει για την αξιοποίηση των ορυκτών μας πόρων με όρους Βιώσιμης Ανάπτυξης ώστε να μεταβούμε στην Ελλάδα της αξιοποίησης της Γνώσης; Ή μήπως πρέπει να καλέσουμε κάποιους από τη Ζάμπια να μας το υποδείξουν;

ΥΓ. Να θυμίσουμε πως το παράδειγμα της Ζάμπια είχε χρησιμοποιηθεί τον Ιούνιο του 2015 από την παρούσα κυβέρνηση όταν επέλεξε να πληρώσει όλες μαζί τις δόσεις της Ελλάδας προς το ΔΝΤ, κάτι που είχε γίνει για πρώτη φορά πριν 30 χρόνια με τις δόσεις του δανείου της Ζάμπια που όφειλε και εκείνη στο ΔΝΤ. Που καταντήσαμε (;) θα αναρωτιούνται κάποιοι… Να χρησιμοποιούμε ως υπόδειγμα την Αφρική; Σύμφωνα με κάποιες μελέτες ενώ σήμερα το συνολικό ΑΕΠ της Αφρικής εκτιμάται περίπου στα 3 τρισ. δολάρια, το 2050 αναμένεται να εκτοξευθεί στα 29 τρισ. δολάρια. Το κατά κεφαλήν εισόδημα ορισμένων Αφρικανικών χωρών εκτιμάται ότι το 2050 θα πλησιάζει το αντίστοιχο της Γερμανίας. Ορισμένοι πιστεύουν πως ο 21ος αιώνας θα είναι ο αιώνας της Αφρικής και εύχονται πως, ίσως, σε ορισμένα θέματα, μακάρι να γινόμαστε Αφρική!

πηγή: www.huffingtonpost.gr/, 17/02/2016

Η εταιρεία, ενημερώνοντας τους μετόχους της, μιλά για εξαγωγές 550 εκατ. ευρώ τον χρόνο: διπλάσιες από τις συνολικές εξαγωγές λαδιού, για να έχουμε ένα μέτρο.

Πως θα σας φαινόταν να έβοσκαν προβατάκια στο Σύνταγμα; Να φυτεύαμε ελιές στον Εθνικό Κήπο; Αμπελώνα στην Ομόνοια; Ή, ακόμα καλύτερα, να ρίχναμε μερικές πολυκατοικίες για να αυξήσουμε την αγροτική γη; Υπερβολές; Ως έναν βαθμό. Γιατί φαίνεται ότι αυτό το πρότυπο μιας βουκολικής Αριστεράς έχει θιασώτες στον ΣΥΡΙΖΑ.

Στο left.gr , τον ημιεπίσημο ιστότοπο του κόμματος, φιλοξενείται άρθρο του «υπευθύνου ποιότητας του ιδιωτικού τομέα της αγροτικής οικονομίας» (sic) όπου αναπτύσσεται ένα εναλλακτικό πρόγραμμα ανάπτυξης για τις Σκουριές, συμβατό με τις ιδέες της ριζοσπαστικής Αριστεράς. Το πρώτο βήμα, μαθαίνουμε, είναι ο καθαρισμός της περιοχής. Θα κρατήσει 2 με 3 χρόνια και θα απασχολήσει όλους τους εργαζομένους. Λεφτά υπάρχουν, μας ενημερώνει, 340 εκατ. σε ένα από τα αναπτυξιακά προγράμματα του υπουργείου Ανάπτυξης. Δεν διαφεύγει ασφαλώς η γαλαντομία της δαπάνης, ενός ποσού περίπου διπλάσιου από όσα η πρώτη φορά Αριστερά αφιέρωσε στην αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης για όλη τη χώρα!

Μετά έρχεται ο παράδεισος. Στις στοές των ορυχείων, λοιπόν, θα παλαιώνονται τα κρασιά της περιοχής, ενώ παράλληλα θα αναπτυχθούν φυτείες μανιταριών, προφανώς αξιοποιώντας το σκοτάδι και την υγρασία. Ιδιοφυές. Κι αυτά στο πλαίσιο της ανάπτυξης με την προώθηση αγροτοδιατροφικών προϊόντων . Οι κάτοικοι θα οργανωθούν σε σχήματα κοινωνικής οικονομίας, με ήπιες παρεμβάσεις που θα χρηματοδοτούνται, βεβαίως βεβαίως, από το ΕΣΠΑ. Η βιωσιμότητα θα διασφαλίζεται «από την υπεραξία που θα παραχθεί από τα πολύ ποιοτικά τοπικά προϊόντα».

Ακραίο παράδειγμα; Ενδεχομένως. Όλη η επιχειρηματολογία της κυβέρνησης, ωστόσο, δείχνει περιφρόνηση της επένδυσης και συνακόλουθα πλήρη άγνοια για το τι συνιστά ανάπτυξη στη χώρα. Η κυβερνητική εκπρόσωπος, για παράδειγμα, αμφισβήτησε την αξία της απασχόλησης στα ορυχεία αντιπαραβάλλοντας την απασχόληση στον τουρισμό που, όπως είπε, πρέπει επίσης να προστατευθεί. Επανέλαβε δε μια άποψη που είχε διατυπώσει πρόσφατα σε συνέντευξή του και ο υπουργός των Οικονομικών, Ευ. Τσακαλώτος, ότι δεν είναι επιθυμητή κάθε μορφή ανάπτυξης. Μια επένδυση είπε χαρακτηριστικά δεν είναι συνώνυμη της ανάπτυξης. Από τον χορό δεν μπορούσε φυσικά να λείπει και ο κ. Σκουρλέτης, ο οποίος και αυτός αντιπαρέβαλε το ιδιωτικό με το δημόσιο συμφέρον: «δεν έχει πληρώσει ούτε ένα ευρώ στο Δημόσιο», ισχυρίστηκε, επιδεικνύοντας εντυπωσιακή άγνοια του αντικειμένου του. Όπως εξήγησε η εταιρεία, χωρίς να διαψευστεί, το όφελος του Δημοσίου από φόρους είναι 90 εκατ. Το ότι αυτός, γνήσιο τέκνο των βορείων προαστίων, κατηγόρησε τους μεταλλωρύχους για έλλειψη ταξικής συνείδησης, απλώς προσέθεσε μια νότα γελοιότητας στην όλη υπόθεση.

Αναρωτιέται κανείς με τέτοιου είδους προσεγγίσεις αν θα πρέπει να επιχειρηματολογήσει υπέρ της επένδυσης. Αν υπάρχει πια στοιχειώδης λογική. Καλά τα κρασιά, καλά και τα γιαούρτια, αλλά εδώ μιλάμε για ένα κοίτασμα που σύμφωνα με τους υπολογισμούς η αξία του είναι αρκετά δισεκατομμύρια. Η εταιρεία, ενημερώνοντας τους μετόχους της, μιλά για εξαγωγές 550 εκατ. ευρώ τον χρόνο: διπλάσιες από τις συνολικές εξαγωγές λαδιού, για να έχουμε ένα μέτρο. Απολύτως αναγκαίος ο αγροτικός τομέας, αν ο κόσμος όμως είχε παραμείνει στην προβιομηχανική εποχή το εισόδημά μας θα ήταν στον Μεσαίωνα. Κι αυτά ανεξάρτητα από τη συγκυρία. Την ανάγκη δηλαδή να παράγουμε εισόδημα, φόρους και υπεραξία, να συντηρούμε την απασχόληση και να προσελκύουμε νέα κεφαλαία για επενδύσεις. Όχι να ανακατανέμουμε το ΕΣΠΑ καμωνόμενοι ότι έχουμε ανάπτυξη.

Η συζήτηση αυτή βέβαια πάει βαθύτερα. Πριν από λίγες ημέρες ο Στέργιος Πιτσιόρλας, πρόεδρος του Ταμείου Ιδιωτικοποιήσεων, είπε τα προφανή. Ότι δηλαδή πρέπει να απαλλαγούμε από τον κρατισμό και ότι δεν είναι δουλειά του κράτους να παράγει προϊόντα και υπηρεσίες. Αμέσως έσπευσε να του απαντήσει ο Ν. Παππάς, υπεύθυνος για την προσέλκυση επενδύσεων , τρομάρα μας. Ο οποίος υπογράμμισε ότι το κράτος οφείλει να παράγει τα προϊόντα που αποδεδειγμένα δεν μπορεί να παράγει ο ιδιωτικός τομέας. Φρονίμως ποιών, δεν έδωσε παραδείγματα. Μια ανάλογα κρατικιστική τοποθέτηση είχε κάνει στη συνέντευξή του και ο κ. Τσακαλώτος. Σπάνια στην παγκόσμια οικονομική ιστορία , υποστήριξε, έχουν οδηγήσει οι ιδιωτικές επενδύσεις την έξοδο από μια μεγάλη ύφεση .

Αν αυτό πιστεύουν, τότε υπάρχει πρόβλημα. Γιατί αν δεν έρθουν ιδιωτικά κεφάλαια, τότε δεν πρόκειται να βρεθούν τα 100 δισ. σε επενδύσεις που χρειάζεται η οικονομία για να επανέλθει η ανεργία σε ανεκτά επίπεδα. Αυτό είναι και το μεγάλο πρόβλημα του ΣΥΡΙΖΑ: στην πραγματικότητα, δεν έχει καμία πρόταση για την ανάπτυξη. Είναι κολλημένος στο χθες. Δηλώνει αποφασισμένος να προστατεύσει τις συντάξεις χωρίς να καταλαβαίνει ότι χωρίς ανάπτυξη, σε έναν χρόνο, θα αναζητά ξανά νέες περικοπές. Ακόμα χειρότερα, δεν καταλαβαίνει ότι διαχειρίζεται την τελευταία ευκαιρία για τη χώρα. Όχι απλώς για την παραμονή στο ευρώ, αλλά για τη διατήρηση μιας στοιχειώδους κοινωνικής συνοχής χωρίς την οποία η Δημοκρατία δεν μπορεί να λειτουργήσει.

[ΠΗΓΗ: ΕΘΝΟΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ, του Παντελή Καψή, 17/01/2016]

«Ταμείο Εθνικού Πλούτου και Κοινωνικής Ασφάλισης» θα ονομαστεί ο νέος «κουμπαράς» για την χρηματοδότηση των ασφαλιστικών ταμείων που θα αντλήσει σε πρώτη φάση ένα μέρος των εσόδων από την εκμετάλλευση του ορυκτού πλούτου της χώρας (μεταλλεία, ορυχεία, χρυσός κ.ά). Το είδαμε και στις ειδήσεις, εχθές (δείτε εδώ). Η νέα ηγεσία του υπουργείου Κοινωνικής Ασφάλισης εκτιμά ότι το ταμείο θα συγκεντρώσει έσοδα από τους πρώτους μήνες της λειτουργίας του ενώ σε λίγα χρόνια στον κουμπαρά θα εισέλθουν πόροι από την αξιοποίηση των ακινήτων του δημοσίου και από την εκμετάλλευση των υδρογονανθράκων (μετά το 2023).

Επιπλέον, υπάρχουν σκέψεις το ταμείο να εισαχθεί στο χρηματιστήριο και να αντλήσει άμεσα κεφάλαια. Το ταμείο εθνικού πλούτου θα «στηθεί» στα πρότυπα το Νορβηγικού μοντέλου. Σημειώνουμε ότι το 70% των εσόδων του αντίστοιχου ταμείου της βόρειας χώρας κατευθύνεται στα ασφαλιστικά ταμεία.

Η κυβέρνηση απέρριψε τελικά τη σκέψη να επιβληθεί τέλος υπέρ της ασφάλισης στις τραπεζικές συναλλαγές. Εξετάζει όμως το ενδεχόμενο τα έσοδα του ταμείου να αυξηθούν με την αξιοποίηση και άλλων πόρων εκτός προϋπολογισμού για την ενίσχυση των ταμείων πχ έσοδα από τα δημόσια έργα ,τα τυχερά παιχνίδια, τμήμα της γενικής φορολογίας καθώς και των προστίμων που επιβάλλονται από τις ανεξάρτητες αρχές.

http://www.karfitsa.gr/, 5/02/2015

Αν και ο Δήμος Αριστοτέλη έβγαλε Νέα Δημοκρατία από τις κάλπες (Ν.Δ. 37,8%, ΣΥΡΙΖΑ 32,51%), οι κάτοικοι της Ιερισσού με την ψήφο τους δείχνουν πως πράγματι πιστεύουν πως ο ΣΥΡΙΖΑ θα κλείσει τα ορυχεία. Έτσι, του έδωσαν τον αριθμό των 2.265 ψήφων, με την Νέα Δημοκρατία να παίρνει μόλις 78! Ακολουθούν οι ΑΝΕΛ με 56 ψήφους, το ΠΑΣΟΚ με 30 και η Χρυσή Αυγή με 12 ψήφους. Από το προηγούμενο βράδυ των εκλογών οι Ιερισσιώτες είχαν αναρτήσει ένα μεγάλο πανό έξω από το σχολείο όπου λειτουργούσαν τα εκλογικά κέντρα, στο οποίο απεικονίζονταν ο Αντώνης Σαμαράς κι ο Ευάγγελος Βενιζέλος, με την φράση «Μην ξεχνάς. Αυτοί υπέγραψαν την καταδίκη μας»! Κατά τα άλλα, με τσίπουρα, σούβλες και γλέντι που κράτησε μέχρι πρωίας γιόρτασε η Ιερισσός τη συντριπτική νίκη του ΣΥΡΙΖΑ στο χωριό, όπου φαίνεται ότι καταγράφηκε ένα από τα υψηλότερα ποσοστά του κόμματος πανελλαδικά: ΣΥΡΙΖΑ 55%, Ν.Δ. 14,8% και ΠΑΣΟΚ 6,5%.

Όσον αφορά τα απρόσωπα, σύμφωνα με τα αποτελέσματα που έχουν οριστικοποιηθεί οι βουλευτικές έδρες: Ιγγλέζη Κατερίνα από τον ΣΥΡΙΖΑ, Βαγιωνάς Γιώργος από την Ν.Δ. και Δριβελέγκας Γιάννης από το ΠΑΣΟΚ.