Δεμένη χειροπόδαρα θα είναι από τους δανειστές και η επόμενη κυβέρνηση αναφορικά με τα περιθώρια ελιγμών της για ουσιαστικές μειώσεις φόρων στην οικονομία. Η έκθεση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου έσβησε με τον πιο ηχηρό τρόπο τις όποιες ελπίδες και προσδοκίες είχε καλλιεργήσει στην κοινωνία η κυβέρνηση για ελάφρυνση της μεσαίας τάξης καθώς η εφαρμογή των ελαφρύνσεων που φέρουν τον τίτλο “αντίμετρα” μετατίθενται ουσιαστικά για πέντε χρόνια, δηλαδή το νωρίτερο το 2023. Την ίδια ώρα το ΔΝΤ εμφανίζεται κάτι παραπάνω από βέβαιο ότι η μείωση του αφορολόγητου ορίου θα πραγματοποιηθεί ένα έτος νωρίτερα, δηλαδή από το 2019 αντί για το 2020 που έχει ήδη ψηφιστεί.

Τα παραπάνω έγιναν με εκκωφαντικό στην κοινωνία τρόπο γνωστά την Παρασκευή που δημοσιοποιήθηκε η έκθεση του ΔΝΤ που συνόδευσε την απόφασή του για επί της αρχής έγκριση του ελληνικού προγράμματος. Πέραν όμως από τις προφανείς εισοδηματικές και οικονομικές επιπτώσεις που θα έχουν στην κοινωνία, προδιαγράφουν και τις πολιτικές εξελίξεις των επόμενων 18 μηνών.

Με βάση τα παραπάνω δεδομένα ο πολιτικός σχηματισμός που θα έχει την ευθύνη της διακυβέρνησης της χώρας τον Ιανουάριο 2019 θα έχει να διαχειριστεί τη δυσφορία της κοινωνίας για περικοπές τουλάχιστον τεσσάρων δισεκατομμυρίων ευρώ, δηλαδή την ταυτόχρονη μείωση των καταβαλλόμενων συντάξεων μέσω της κατάργησης της προσωπικής διαφοράς και της μείωσης του αφορολόγητου ορίου. Αυτό θα οδηγήσει σε ακαριαίες μειώσεις διαθέσιμου εισοδήματος σε πολλά νοικοκυριά της τάξης του τουλάχιστον 20%.

Μόνο κάποιος παράφρων θα επιχειρούσε να παραμείνει στην εξουσία έως τον Ιανουάριο του 2019, γνωρίζοντας ότι οι εκλογές θα γίνουν ούτως ή άλλως 10 μήνες αργότερα, δηλαδή τον Σεπτέμβριο του ίδιου έτους. Με βάση τα παραπάνω δεδομένο οι εκλογές τοποθετούνται το αργότερο έως τον Σεπτέμβριο του 2018, δηλαδή περίπου σε έναν χρόνο από σήμερα. Το επικοινωνιακό κατασκεύασμα βρίσκεται ήδη στο εργαστήριο και είναι “η επιτυχής ολοκλήρωση του τρίτου προγράμματος” και “το τέλος των μνημονίων” με την έξοδο από στις αγορές στο τέλος Αυγούστου 2018.

Υπάρχει μια πιθανότητα διάψευσης των παραπάνω σχεδιασμών αλλά θα ισοδυναμεί με θαύμα. Η απογείωση της οικονομίας μέσω στο επόμενο 12μηνο που θα επιτρέψει την μερική απορρόφηση της δυσφορίας για τις περικοπές του 2019. Λίγο απίθανο βέβαια αν σκεφτεί κανείς ότι αυτό δεν προβλέπεται ούτε στο καλύτερο σενάριο των οικονομολόγων του ΔΝΤ και των άλλων δανειστών.

Το ερώτημα είναι μέσα σε αυτό το τοπίο που προδιαγράφεται ποια θα είναι τα περιθώριο ελιγμών και ουσιαστικής αλλαγής πλεύσης στην δημοσιονομική πολιτική της χώρας από την κυβέρνηση που θα προκύψει από τις εκλογές του τέλους του 2018. Τα περιθώρια θα είναι ελάχιστα. Η Ελληνική Δημοκρατία έχει δεσμευτεί για συγκεκριμένο μείγμα δημοσιονομικής πολιτικής και αυτό δεν μπορεί να αλλάξει μέσα σε μερικές εβδομάδες. Ουσιαστικές αλλαγές θα μπορούν να γίνουν αργότερα και μόνο υπό την προϋπόθεση αξιόπιστων ισοδύναμων. Μπορεί η λέξη ισοδύναμα να φαντάζει πλέον αστεία, όμως τα αξιόπιστα ισοδύναμα που δέχονται οι δανειστές είναι πάντα τα ίδια. Μόνιμη μείωση των ανελαστικών δαπανών, δηλαδή μισθών και συντάξεων, για να προκύψει ουσιαστικό περιθώριο μείωσης του εξοντωτικού φορολογικού βάρους στην οικονομίας. Υπάρχει και άλλο σενάριο. Η αλλαγή κλίματος στην οικονομία από μια πιο φιλική στην αγορά και τις επενδύσεις κυβέρνησης να δώσει ώθηση στην εμπιστοσύνη και να βάλει την οικονομία σε τροχιά ταχείας ανάπτυξης. Το μέρισμα αυτής της ανάπτυξης να διοχετευθεί όλο για τη μείωση των φόρων.

Σε κάθε περίπτωση το σημερινό ισοπεδωτικό για την οικονομία περιβάλλον της υπερφορολόγησης δεν μπορεί να επιτρέψει στην οικονομία να ανασάνει και να αναπτυχθεί.  Πόσο μάλιστα όταν το 2019 θα πρέπει αυτή η οικονομία να σηκώσει το βάρος περικοπών εισοδήματος άνω των τεσσάρων δισ. ευρώ…

[ΠΗΓΗ: http://www.capital.gr, του Σπύρου Δημητρέλη, 23/7/2017]

Δύο παράλληλες διαδικασίες, εκ των οποίων η πρώτη βρίσκεται στη γραμμή τερματισμού και η δεύτερη στη γραμμή εκκίνησης, λαμβάνουν χώρα σήμερα σε σχέση με τη διαπραγμάτευση για τα μνημόνια και τις δόσεις που περιμένει η Ελλάδα από τους δανειστές της.

Από τη μία πλευρά σήμερα αναμένεται ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας (ESM) να εγκρίνει μέσω έκτακτης τηλεδιάσκεψης την εκταμίευση του πρώτου πακέτου υποδόσεων αξίας 7,7 δισ. ευρώ θεωρώντας ότι η ελληνική κυβέρνηση έχει ικανοποιήσει επαρκώς τα προαπαιτούμενα της δεύτερης αξιολόγησης. Το πακέτο περιλαμβάνει τα 6,9 δισ. ευρώ για την πληρωμή λήξεων χρέους αλλά και τα πρώτα 800 εκατ. ευρώ για την αποπληρωμή με ιδιαίτερα σκληρούς όρους, που σήμερα θα κλειδώσουν οριστικά, των οφειλών του κράτους προς ιδιώτες.

Την βεβαιότητα εκταμίευσης της υποδόσης, μετέφερε χθες κορυφαίος αξιωματούχος της Ευρωζώνης λέγοντας μάλιστα ότι μετά από τις σημερινές εγκρίσεις, τα λεφτά θα μπορέσουν να φτάσουν στα κρατικά ταμεία μέσα στις επόμενες μία-δύο ημέρες.

Από την άλλη πλευρά, η κυβέρνηση είχε υποσχεθεί δημοσίως –  μέσω δηλώσεων του Υπουργού Οικονομικών Ευκλείδη Τσακαλώτου – την αποστολή έως και χθες (υπογεγραμμένου από τον Πρωθυπουργό, τον Υπουργό Οικονομικών και τον Κεντρικό Τραπεζίτη) του σχεδίου νέου μνημονίου με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Ωστόσο σύμφωνα με πληροφορίες, μέχρι και χθες η αποστολή δεν έχει γίνει. Πλέον, σύμφωνα με πληροφορίες, αυτή σχεδιάζεται να γίνει σήμερα ή μέσα στις επόμενες ημέρες.

Θα έχει (ως είθισται) τη μορφή επιστολής προθέσεων (Letter of Intent) η οποία θα συνοδεύει το κείμενο του υπό έγκριση μνημονίου (MEFP)και θα είναι υπογεγραμμένη από τους κ.κ. Τσίπρα, Τσακαλώτο και Στουρνάρα. Στόχος είναι να αποφασίσει το Ταμείο για  την επί της αρχής έγκριση του νέου 3ου μνημονίου και του δανείου αξίας έως 2 δισ. δολαρίων το αργότερο έως την 27η Ιουλίου.  

Τα προαπαιτούμενα

Όπως εξηγούν αρμόδιες πηγές η διαδικασία με το ΔΝΤ που τώρα ουσιαστικά εισέρχεται στην τελική της ευθεία ήταν και ο λόγος που ασκήθηκε τόση πίεση στην κυβέρνηση τις προηγούμενες ημέρες ώστε να ολοκληρώσει όχι μόνο τα προαπαιτούμενα που ζητούσαν οι θεσμοί της Ε.Ε. αλλά και τα προαπαιτούμενα που απαιτούσε το ΔΝΤ.

Εξηγούν ότι το ΔΝΤ ήταν αυτό που έθετε επιτακτικά ως προτεραιότητα τις παρεμβάσεις για τον εξωδικαστικό συμβιβασμό, για το επάγγελμα του μηχανικού, αλλά και για το κυριακάτικο εμπόριο. Το ίδιο ισχύει και για  το πόρισμα του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους (ΝΣΚ) αναφορικά με τη συνταγματικότητα ή όχι των περικοπών στις συντάξεις που θα εφαρμοστούν μετά το 2018. Για το συγκεκριμένο μάλιστα ζήτημα ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος δήλωσε την Τετάρτη ότι δεν συνδέεται με την εκταμίευση της δόσης από τον ESM. Ωστόσο, μένει να φανεί αν παραμένει ως προαπαιτούμενο του ΔΝΤ, δηλαδή αν είναι ένα ζήτημα το οποίο θα πρέπει να λυθεί πριν τη Σύνοδο  που θα λάβει χώρα έως την 27η Ιουλίου στην Ουάσιγκτον.

Δεν θέλουν Ελλάδα στην “ατζέντα”

Στόχος των δανειστών είναι το θέμα της δόσης να τελειώσει σήμερα για να μην απασχολήσει την σύνοδο του Eurogroup της Δευτέρας που έχει στο επίκεντρό του το θέμα των τραπεζών μετά τις εξελίξεις στην Ιταλία.  Για τον ίδιο λόγο θέλουν και το θέμα του MEFP να τελειώσει έως τις 27/7 για να δημιουργηθεί ένα διάστημα “ηρεμίας” έως τις γερμανικές εκλογές του Σεπτεμβρίου.

Τα λεφτά

Όσον αφορά στο πακέτο δόσεων, από τα 7,7 δισ. ευρώ τα 6,9 δισ. ευρώ θα καταλήξουν στον ειδικό λογαριασμό από τον οποίο θα αποπληρωθούν οι υποχρεώσεις για λήξεις χρέους (οι οποίες ξεκινούν από τις 17 Ιουλίου) ενώ τα υπόλοιπα 800 εκατομμύρια ευρώ θα φτάσουν σε ξεχωριστό λογαριασμό από τον οποίο θα πρέπει να πληρωθούν με εξαιρετικά αυστηρούς όρους οι ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις του Κράτους προς ιδιώτες.

Οι όροι περιλαμβάνουν την υποχρέωση συμμετοχής του ελληνικού δημοσίου με ποσό που φτάνει τουλάχιστο σε 400 εκατ. ευρώ (ή και σε μεγαλύτερο ποσό) με στόχο να διασφαλιστεί η καθαρή μείωση του υπολοίπου των οφειλών κατά 1,2 δισ. ευρώ (έναντι των 6,5 δισ. ευρώ που έφταναν στο τέλος Απριλίου). Ορίζεται επίσης ότι αν παραμείνουν αδιάθετα 300 εκατ ευρώ από το πακέτο των 800 εκατ. ευρώ το ποσό μπορεί να επιστραφεί στον ESM.

Οι δόσεις που σχετίζονται με τη δεύτερη αξιολόγηση φτάνουν συνολικά στα 8,5 δισ. ευρώ και τα υπόλοιπα 800 εκατομμύρια ευρώ που απομένουν θα καταβληθούν σε μία ή σε δύο επιπλέον υποδόσεις και θα αφορούν επίσης οφειλές του Κράτους προς ιδιώτες με ανοιχτό το ενδεχόμενο ακόμα και να μην καταβληθούν πλήρως ή εν μέρει ν η Ελλάδα δεν κάνει τα συμφωνηθέντα όπως αυτά περιγράφονται όχι μόνο στα κείμενα του μνημονίου αλλά και στην απόφαση την οποία καλείται να λάβει σήμερα ο ESM. 

[ΠΗΓΗ: http://www.capital.gr, της Δήμητρας Καδδά 7/7/2017]

Απόλυτη ταύτιση διαπιστώθηκε, σύμφωνα με πληροφορίες από κυβερνητικές πηγές, στο θέμα της ελάφρυνσης του χρέους, μεταξύ του Αλέξη Τσίπρα και της Κριστίν Λαγκάρντ, κατά τη συνάντηση που είχαν στο περιθώριο του Φόρουμ, “Belt and Road”. Με την επικεφαλής του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου να διαμηνύει ότι αν το Βερολίνο δεν συμφωνήσει σε εφικτό δημοσιονομικό “μονοπάτι”, τότε το ΔΝΤ θα αποχωρήσει από το πρόγραμμα. Στην περίπτωση αυτή, τα μέτρα δεν εφαρμόζονται, ανταπάντησε ο Έλληνας πρωθυπουργός.

Αναλυτικά, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές,  Αλ. Τσίπρας και Κρ. Λαγκάρντ είχαν απόλυτη ταύτιση απόψεων στην ανάγκη να υπάρξει τώρα η λύση για την ελάφρυνση χρέους, με τον προσδιορισμό των μεσοπρόθεσμων μέτρων άμεσα. Είναι απαραίτητη μια τέτοια εξέλιξη, υπογραμμίσθηκε στη συνάντηση, ώστε να ξεδιπλωθούν οι αναπτυξιακές δυνατότητες της ελληνικής οικονομίας.

Επιπλέον, στη συζήτηση, η Κρ. Λαγκάρντ επισήμανε ότι αν ο Β. Σόιμπλε επιμείνει στο ότι δεν χρειάζεται ελάφρυνση του χρέους αφενός, στο ότι δεν μπορεί να συμφωνηθεί ένα εφικτό δημοσιονομικό “μονοπάτι” μετά το 2018 αφετέρου, τότε το ΔΝΤ θα αποχωρήσει από το πρόγραμμα.

Στο σημείο αυτό, ο πρωθυπουργός Αλ. Τσίπρας αντέτεινε τότε, ότι σε μια τέτοια περίπτωση που το Ταμείο αποχωρήσει, τα μέτρα που θα ψηφισθούν μέσα στην εβδομάδα, δεν θα τύχουν εφαρμογής το 2019- 2020.

“Είμαστε στην ίδια σελίδα”

“Στο θέμα του χρέους βρισκόμαστε στην ίδια σελίδα με τη διευθύντρια του ΔΝΤ”, “η ουσιαστική απομείωση χρέους είναι προϋπόθεση για οριστική έξοδο από την κρίση και την ταχεία ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας”, σημείωσε ο Αλέξης Τσίπρας αναφορικά με τη συνάντηση που είχε με την Κριστίν Λαγκάρντ.

Συγκεκριμένα, σε δύο σχετικές  αναρτήσεις του στο Twitter, ο Έλληνας πρωθυπουργός τονίζει:

«Παρά τις γνωστές διαφωνίες σε μέτρα πολιτικής, στο θέμα του χρέους βρισκόμαστε στην ίδια σελίδα με τη διευθύντρια του ΔΝΤ Κρ. Λαγκάρντ», και «Η ουσιαστική απομείωση χρέους είναι προϋπόθεση για οριστική έξοδο από την κρίση & την ταχεία ανάκαμψη της ελλ. οικονομίας.»

[ΠΗΓΗ: http://www.capital.gr, 14/5/2017]

To Διεθνές Νομισματικό Ταμείο έχει δίκαιο, όταν τονίζει ότι η Ελλάδα χρειάζεται ελάφρυνση του χρέους της και μικρότερη δημοσιονομική προσαρμογή, αναφέρουν οι Financial Times σε άρθρο γνώμης τους, με τίτλο: “Το ΔΝΤ πρέπει να μείνει στην ελληνική ομάδα διάσωσης”.

“Σε κάποιο χρονικό σημείο, η Γερμανία και η υπόλοιπη Ευρωζώνη πιθανόν να αποφασίσουν ότι θα προτιμούσαν να μην έχουν το ΔΝΤ στο πρόγραμμα διάσωσης, εάν αυτό σημαίνει ότι θα μπορέσουν να αποφύγουν μία μείωση της αξίας του χρέους. Αυτό θα ήταν σοβαρό λάθος”, σημειώνει η εφημερίδα, προσθέτοντας: “Αποβάλλοντας τον αγγελιοφόρο, επειδή το μήνυμα δεν αρέσει στην Ευρωζώνη, δεν αποτελεί μία συνετή πορεία δράσης”.

Το άρθρο σημειώνει πως τα καλά νέα από τη χθεσινή απόφαση του Eurogroup, ότι η Ελλάδα έχει προχωρήσει αρκετά τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, ώστε να λάβει τη δόση των 2,8 δισ. ευρώ, είναι απίθανο να επαναφέρουν την Ελλάδα σε τροχιά ανάπτυξης, αν δεν ληφθεί μία απόφαση για την ελάφρυνση του χρέους. “Αν και η ελληνική κυβέρνηση τα πήγε καλύτερα από ότι πολλοί σκεπτικιστές φοβόντουσαν μετά την αναστάτωση από το περυσινό δημοψήφισμα και την επανεκλογή του Αλέξη Τσίπρα ως πρωθυπουργού, τα μέτρα που έχει θεσπίσει είναι πολύ απίθανο να κάνουν μία ουσιαστική διαφορά για την ανάπτυξη βραχυπρόθεσμα και μεσοπρόθεσμα”, σημειώνεται.

Οι επανειλημμένες προειδοποιήσεις από το ΔΝΤ ότι η Ελλάδα χρειάζεται περισσότερο δημοσιονομικό περιθώριο – και, εάν είναι ανάγκη, ελάφρυνση του χρέους – είναι πιο κατάλληλες για την αντιμετώπιση των άμεσων προτεραιοτήτων της Ελλάδας, εκτιμά η εφημερίδα. “Εάν οι Αρχές της Ευρωζώνης θέλουν να μετατρέψουν τα πρόσφατα εύθραυστα επιτεύγματα της Αθήνας σε ανάπτυξη, θα πρέπει να κοιτάξουν στην πλευρά της ζήτησης της οικονομίας και την αποτελεσματικότητα της παραγωγής της”, προσθέτει.

“Το ΔΝΤ έχει δίκαιο. Η Ελλάδα έχει κάνει κάποιες αξιοσημείωτες αλλαγές στην οικονομία της, αν και από μία εξαιρετικά δυσλειτουργική βάση. Ωστόσο, οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις είναι γενικά συσταλτικές βραχυπρόθεσμα και μεσοπρόθεσμα”, σημειώνει το άρθρο, προσθέτοντας ότι “πρέπει να συνοδευθούν από υποστηρικτική δημοσιονομική πολιτική”.

Το άρθρο αναφέρει ακόμη: “Όπως το Ταμείο επισημαίνει, η Ελλάδα έχει κάνει ήδη μία τεράστια προσπάθεια για την εξάλειψη του πρωτογενούς δημοσιονομικού ελλείμματος και του ελλείμματος στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών από τα διψήφια ποσοστά που ανέρχονταν, μέσα σε έξι χρόνια. Βασίσθηκε, όμως, σε εφάπαξ προσαρμογές και την αύξηση των φορολογικών συντελεστών σε μία στενή βάση, στρατηγικές που είναι απίθανο να είναι βιώσιμες. Τα σημερινά σχέδια για τη διατήρηση ενός πρωτογενούς δημοσιονομικού πλεονάσματος 3,5% του ΑΕΠ στο πιο μακρινό μέλλον και στη διατήρηση, παρά ταύτα, υψηλών ρυθμών ανάπτυξης για τη μείωση του βάρους του κρατικού χρέους, δεν είναι ρεαλιστικά, όπως λέει το ΔΝΤ. Και ενώ οι αναδιαρθρώσεις έχουν μειώσει ήδη την καθαρή παρούσα αξία του ελληνικού χρέους, παραμένει ακόμη αυτό πολύ υψηλό και μπορεί να περιορίζει την εμπιστοσύνη”.

[ΠΗΓΗ: Πηγή: http://www.capital.gr/, από ΑΠΕ-ΜΠΕ, 11/10/2016]