Tag Archives: Μεταλλεια κασσανδρας

ΧΡΗΣΤΟΣ ΜΠΑΛΑΣΚΑΣ: ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΥΜΕ ΕΥΗΜΕΡΙΑ ΜΕ ΥΠΕΥΘΥΝΟ ΚΑΙ ΒΙΩΣΙΜΟ ΤΡΟΠΟ

Τη στρατηγική της Ελληνικός Χρυσός για βιώσιμη ανάπτυξη, καθώς και την εφαρμογή ενός ολοκληρωμένου προγράμματος περιβαλλοντικής πολιτικής αναδεικνύει ο  Vice President, Commercial, Growth and External Relations Eldorado Gold & Πρόεδρος της Ελληνικός Χρυσός, κος Χρήστος Μπαλάσκας.

– Ποια είναι η σημασία των ορυκτών και μετάλλων στην καθημερινότητά μας; 

Τα ορυκτά και μέταλλα είναι αναπόσπαστο κομμάτι της ανθρώπινης προόδου από την εποχή του χαλκού. Βρίσκονται παντού στην καθημερινότητά μας, παρόλο που ίσως δεν το συνειδητοποιούμε πάντα και σε απόλυτο βαθμό. Από το smartphone που κρατάμε στα  χέρια μας μέχρι τα κτίρια που ζούμε και τα οχήματα που οδηγούμε, τα μέταλλα αποτελούν την βασική πρώτη ύλη. Επιπλέον, εκτός από τη συμβολή τους στην τεχνολογική πρόοδο και την εν γένει οικονομική ανάπτυξη, είναι απαραίτητα και για τη μετάβαση σε ένα πιο βιώσιμο μέλλον με χαμηλές εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα, καθώς αποτελούν εξίσου κρίσιμα συστατικά για μια πληθώρα  τεχνολογιών καθαρής ενέργειας: από τις ανεμογεννήτριες και τα ηλιακά πάνελ έως τα ηλεκτρικά οχήματα, τους φορτιστές  και τις μπαταρίες τους. 

Στο πλαίσιο αυτό, η ευρωπαϊκή μετάβαση στην κλιματική ουδετερότητα, απαιτεί μεγάλες ποσότητες μετάλλων και ορυκτών. Για παράδειγμα, μια ανεμογεννήτρια βιομηχανικού μεγέθους μπορεί να απαιτεί 3 τόνους χαλκού και μαγνήτες από μέταλλα σπάνιων γαιών. Ως αποτέλεσμα, η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία που έχει ως στόχο τη μείωση των καθαρών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά τουλάχιστον 55% έως το 2030 σε σύγκριση με τα επίπεδα του 1990,  θα οδηγήσει σε τεράστια αύξηση των απαιτήσεων σε ορυκτά και μέταλλα, κάτι που συνεπάγεται ανάγκη για εντατικοποίηση της εξορυκτικής δραστηριότητας, πάντα με τρόπο υπεύθυνο απέναντι στις κοινωνίες και στο περιβάλλον.

– Πώς εντάσσεται η βιώσιμη ανάπτυξη στον στρατηγικό σας σχεδιασμό αναφορικά με τον κύκλο ζωής των μεταλλείων;

Στην Ελληνικός Χρυσός υιοθετούμε μια ολιστική προσέγγιση όσον αφορά τη βιώσιμη ανάπτυξη. Με δέσμευση στην περιβαλλοντική, κοινωνική και οικονομική βιωσιμότητα, αναπτύσσουμε τη στρατηγική μας σε μία βάση υπευθυνότητας, διαφάνειας και ακεραιότητας. Στόχος μας είναι να εξορύσσουμε τα απαραίτητα μέταλλα με τρόπο υπεύθυνο και με σεβασμό στα ανθρώπινα δικαιώματα, το περιβάλλον και σε συνεργασία με τις τοπικές κοινωνίες, καλλιεργώντας ένα ασφαλές, συμμετοχικό εργασιακό περιβάλλον.

Στο πλαίσιο αυτό, έχουμε αναπτύξει και εφαρμόζουμε το Ολοκληρωμένο Σύστημα Διαχείρισης Βιωσιμότητας (SIMS), το οποίο αποτελεί ένα εθελοντικό, ενδοεταιρικό σύνολο πολιτικών και προτύπων στους τομείς της εταιρικής διακυβέρνησης, της υγείας και ασφάλειας στην εργασία, της περιβαλλοντικής και κοινωνικής απόδοσης, και της ασφάλειας, που διέπει όλο το φάσμα της δραστηριότητάς μας, από τη γεωλογική έρευνα μέχρι τη λειτουργία των μεταλλείων και την ολοκλήρωση της μεταλλευτικής δραστηριότητας.

Αξίζει τέλος να αναφερθεί πως η Eldorado Gold και η Ελληνικός Χρυσός, κατά την πρώτη αξιολόγηση συμμόρφωσης έναντι των προτύπων του πλαισίου “Προς μία Βιώσιμη Μεταλλευτική Δραστηριότητα” (Towards Sustainable Mining – TSM) της Ένωσης Μεταλλευτικών Επιχειρήσεων του Καναδά (Mining Association of Canada – MAC), μετά από επιτόπιο έλεγχο που διενεργήθηκε στις εγκαταστάσεις της από πιστοποιημένους εξωτερικούς ελεγκτές, έλαβε την υψηλότερη δυνατή αξιολόγηση, Επιπέδου ΑΑΑ, σε όλους τους δείκτες αναφοράς στο πρωτόκολλο Διαχείρισης Μεταλλευτικών Καταλοίπων και στο πρωτόκολλο Διατήρησης Βιοποικιλότητας. Συνολικά, η εταιρεία το 2023, αξιολογήθηκε με Τριπλό Α (ΑΑΑ) στους 14 από τους 30 δείκτες αναφοράς του προτύπου TSM.

– Τι μέτρα λαμβάνετε για την προστασία του περιβάλλοντος;

Η περιβαλλοντική πολιτική της εταιρείας, βασίζεται στη διαρκή προσπάθεια για ελαχιστοποίηση του  αποτυπώματος της δραστηριότητάς μας και υλοποιείται μέσω μιας σειράς σημαντικών πρωτοβουλιών και επενδύσεων που υιοθετούνται, τολμώ να πω, από λίγες μεταλλευτικές εταιρείες παγκοσμίως. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί το Ολοκληρωμένο Πρόγραμμα Περιβαλλοντικής Παρακολούθησης, ένα από τα πιο εξελιγμένα προγράμματα παρακολούθησης περιβάλλοντος στην Ευρώπη, με πάνω από 500 σημεία ελέγχου, με μετρήσεις αναρτώμενες σε μια δημοσίως προσβάσιμη διαδικτυακή πλατφόρμα. Επιπλέον, από την αρχή της δραστηριοποίησής μας στην περιοχή, δεσμευτήκαμε για την αποκατάσταση των ιστορικά επιβαρυμένων περιοχών, εντός και γύρω από τα μεταλλεία, από αποθέσεις μεταλλευτικών καταλοίπων προηγούμενων ιδιοκτητών των Μεταλλείων Κασσάνδρας, το οποίο αποτελεί το μεγαλύτερο αντίστοιχο πρόγραμμα που έχει πραγματοποιηθεί στην Ελλάδα. Έως σήμερα έχουμε απομακρύνει από την περιοχή 4 εκατ. τόνους μεταλλευτικών καταλοίπων από παλαιότερη μεταλλευτική δραστηριότητα πολλών δεκαετιών. Παράλληλα, σήμερα, εφαρμόζουμε  την Παράλληλη Αποκατάσταση στην πράξη, υλοποιώντας εργασίες εξυγίανσης και επαναφοράς της γης στην κατά το δυνατόν πρότερη φυσική της κατάσταση, σε όσα σημεία ολοκληρώνουμε τις μεταλλευτικές εργασίες. 

Τέλος, υιοθετούμε τις βέλτιστες διεθνώς πρακτικές περιβαλλοντικής διαχείρισης, οι οποίες βασίζονται στις αρχές της Κυκλικής Οικονομίας, όπως είναι η μέθοδος λιθογόμωσης (πλήρωση) των εξοφλημένων στοών με μεταλλευτικά κατάλοιπα και άλλα στείρα υλικά, αλλά και η τεχνολογία Ξηρής Απόθεσης, η οποία αποτελεί μια ασφαλέστερη και πιο φιλική προς το περιβάλλον λύση για την αποθήκευση μεταλλευτικών καταλοίπων. Η Ξηρή Απόθεση επιτρέπει την ανακύκλωση και επαναχρησιμοποίηση του νερού στην παραγωγική διαδικασία, συμβάλλοντας στην ελαχιστοποίηση της κατανάλωσης φυσικών υδατικών πόρων.

– Ποια είναι η θέση της υγείας και της ασφάλειας των εργαζομένων στην εταιρική σας κουλτούρα;

Στην Ελληνικός Χρυσός, η ασφάλεια, η υγεία και η ευημερία των εργαζομένων μας, πέρα από δέσμευση αποτελεί και θεμελιώδη αρχή της εταιρικής μας κουλτούρας και διαχέεται σε κάθε πτυχή των εργασιών μας, από τα εργοτάξια έως την καθημερινή λειτουργία των μεταλλείων. Γι’ αυτόν τον λόγο, έχουμε δημιουργήσει ένα ισχυρό Τμήμα Υγείας και Ασφάλειας, καθώς και έναν ανεξάρτητο Ιατρό Εργασίας, οι οποίοι μελετούν και αξιολογούν  όλες τις λειτουργίες, ώστε να εντοπίζουν  και να εξαλείφουν τυχόν κινδύνους που δύνανται να επηρεάσουν την ασφάλεια και υγεία των εργαζομένων.

Ταυτόχρονα, έχουμε υιοθετήσει ένα Σύστημα Διαχείρισης Υγείας και Ασφάλειας, πλήρως συμβατό με τα κορυφαία διεθνή πρότυπα, που περιγράφει με λεπτομέρεια τις διαδικασίες και πολιτικές που διέπουν την εταιρεία. Πιστεύουμε επίσης ακράδαντα ότι η πρόληψη είναι καταλύτης για ένα βιώσιμο, υγιές και παραγωγικό εργασιακό περιβάλλον, γι΄ αυτό και εστιάζουμε στη βελτίωση των υποδομών μας και στην προαγωγή μιας κουλτούρας ασφάλειας επενδύοντας συνεχώς σε νέες τεχνολογίες και σύγχρονα συστήματα, που συμβάλλουν στην ομαλή λειτουργία και ανάπτυξη της εταιρείας. Παράλληλα, έχουμε αναπτύξει ένα εσωτερικό εκπαιδευτικό σύστημα που υποστηρίζει τις δραστηριότητες κατάρτισης και εκπαίδευσης, με έμφαση στους τομείς της ασφάλειας, του περιβάλλοντος και της ηθικής διακυβέρνησης.

– Τι επενδύσεις έχετε προγραμματίσει για το 2024;

Το 2023 ήταν μια χρονιά ορόσημο για την Ελληνικός Χρυσός, με την υλοποίηση σημαντικών επενδύσεων και πρόοδο σε όλους τους τομείς δραστηριότητας. Μεταξύ άλλων, ολοκληρώθηκε η διαδικασία χρηματοδότησης του έργου των Σκουριών και επανεκκίνησαν οι κατασκευαστικές εργασίες, ενώ η παραγωγή του μεταλλείου της Ολυμπιάδας αυξήθηκε κατά 15% σε σχέση με το 2022, αποτέλεσμα πρωτοβουλιών μετασχηματισμού και νέων επενδύσεων σε τεχνολογίες που μετασχηματίζουν ψηφιακά της μεταλλευτική διαδικασία.  Για το 2024, συνεχίζουμε  με αμείωτο ρυθμό τις εργασίες κατασκευής του υπερσύγχρονου μεταλλείου των Σκουριών, με στόχο την έναρξη της εμπορικής του λειτουργίας το δεύτερο μισό του 2025. Οι κεφαλαιουχικές δαπάνες αναμένεται να κυμανθούν μεταξύ 375 και 425 εκατ. δολαρίων, ενώ προβλέπεται μεταξύ άλλων σημαντική ολοκλήρωση των προμηθειών και του μηχανολογικού σχεδιασμού, πρόοδος στη ανάπτυξη του εργοστασίου κατεργασίας και της ολοκληρωμένης Εγκατάστασης Διαχείρισης Εξορυκτικών Αποβλήτων (IEWMF).

Επιπλέον, θα δοθεί έμφαση στην υπόγεια ανάπτυξη, με στόχο την ολοκλήρωση περίπου 2.200 μέτρων υπόγειας ανάπτυξης και άλλων συναφών υπηρεσιών έως το τέλος του έτους. Τα οφέλη της ανάπτυξης του έργου θα επεκταθούν σε ολόκληρη την ελληνική οικονομία, αφού απαιτούνται πλήθος κατασκευαστικών εργασιών και προμηθειών, που θα τονώσουν σημαντικά την εγχώρια αγορά και θα ενισχύσουν την τοπική απασχόληση. Ήδη στο έργο απασχολούνται περίπου 600 άτομα και προβλέπεται να αυξηθούν σε περίπου 1.100 μέσα στο 2024.  Όσον αφορά την Ολυμπιάδα, παραμένει σε συνεχή διαδικασία μετασχηματισμού, τόσο λειτουργικού όσο και ψηφιακού, με έμφαση στην εφαρμογή της τεχνολογίας του αερισμού κατ΄ απαίτηση και της απομακρυσμένης εξόρυξης με τηλεχειρισμό μηχανημάτων από την επιφάνεια. Παράλληλα, συνεχίζουμε να επενδύουμε στην ανάπτυξη ψηφιακών δεξιοτήτων στους εργαζόμενους μας, με στόχο την περαιτέρω αύξηση της αποτελεσματικότητας, της παραγωγικότητας και της απόδοσης, αλλά και την ενίσχυση της ασφάλειας. Τα επόμενα χρόνια δρομολογούμε επιπρόσθετες επενδύσεις ύψους 1,9 δισ. δολ., αλλά και ένα μακρόπνοο πρόγραμμα κοινωνικών επενδύσεων αξίας 80 εκατ. ευρώ, που θα προσδώσουν ακόμη μεγαλύτερη αξία στην περιοχή της ΒΑ Χαλκιδικής και θα αποτελέσουν πηγή οικονομικής ανάπτυξης και κοινωνικής ευημερίας συνολικά.

[ΠΗΓΗ: https://www.capital.gr/, 1/4/2024]

Η ΣΤΡΟΦΗ ΣΤΙΣ ΚΡΙΣΙΜΕΣ ΟΡΥΚΤΕΣ ΠΡΩΤΕΣ ΥΛΕΣ (ΚΟΠΥ) ΕΝΔΥΝΑΜΩΝΕΙ ΤΟΝ ΓΕΩΠΟΛΙΤΙΚΟ ΡΟΛΟ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ

Οι ΚΟΠΥ αποτελούν αναπόσπαστο μέρος μιας πλειάδας παραγωγικών αλυσίδων

Στο πλαίσιο του επικείμενου Οικονομικού Φόρουμ των Δελφών (10-13 Απριλίου), θα έχουμε την ευκαιρία από κοινού με εκλεκτούς συνομιλητές και εκπροσώπους του επιχειρηματικού τομέα και δη του ευρύτερου μεταλλευτικού κλάδου όχι μόνο από την Ελλάδα, να επιχειρηματολογήσουμε και να πείσουμε για τη σημασία των ΚΟΠΥ για την Ευρώπη αλλά και τη χώρα μας στο σύγχρονο, γεμάτο προκλήσεις, γεωπολιτικό περιβάλλον αλλά κυρίως να κινητοποιήσουμε τους κύριους φορείς και τους επενδυτές.

Η σημασία της αξιοποίησης και διαχείρισης των ΚΟΠΥ αναδεικνύεται εμφατικά σήμερα, ειδικά υπό το πρίσμα της τρέχουσας συγκυρίας που χαρακτηρίζεται κυρίως από τον μαινόμενο πόλεμο σε Ισραήλ και Ουκρανία. Και αυτό διότι, οι ΚΟΠΥ αποτελούν αναπόσπαστο μέρος πολλών παραγωγικών αλυσίδων και κρίσιμη βάση για τομείς της οικονομίας, όπως οι κατασκευές, η τεχνολογία/πληροφορική, η υγεία, και η γεωργία, συνεπώς το οποιοδήποτε πρόσκομμα στην ομαλή ροή της αλυσίδας εφοδιασμού τους μπορεί να δημιουργήσει αναταραχές, να επηρεάσει την παραγωγή και την παροχή προϊόντων και υπηρεσιών και κατ’ επέκταση τη ροή της οικονομικής δραστηριότητας.

H βιώσιμη μεταλλευτική δραστηριότητα στο επίκεντρο του Ευρωπαϊκού διαλόγου

Η διασφάλιση της διαθεσιμότητας και της απρόσκοπτης πρόσβασης σε ΚΟΠΥ, αλλά και η προώθηση υπεύθυνων πρακτικών διαχείρισης ορυκτών πόρων, βρίσκεται στο επίκεντρο της συζήτησης στην Ευρώπη αλλά και στη χώρα μας, στο ευρύτερο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής πολιτικής για μια βιώσιμη και ανταγωνιστική εξορυκτική βιομηχανία, αλλά και κοινωνική ευημερία.

Στο πλαίσιο αυτό, η πολιτική της ΕΕ για τις κρίσιμες πρώτες ύλες, σε συνέχεια της ψήφισης της σχετικής νομοθεσίας για τις ΚΟΠΥ (Critical Raw Materials Act- CRMA) τον Δεκέμβριο του 2023, είναι ένα σημαντικό βήμα για την αντιμετώπιση της πρόκλησης εφοδιασμού ΚΟΠΥ στην Ευρώπη, αλλά όχι το έσχατο. Ο σχετικός Κανονισμός σηματοδοτεί την ανάγκη για ακόμα περισσότερα βήματα, προκειμένου να ενισχυθούν οι επενδύσεις σε ΚΟΠΥ με στόχο την απεξάρτηση της Ευρώπης από τρίτες χώρες, όπως η Κίνα και οι ΗΠΑ και τη διασφάλιση της ενεργειακής μετάβασης σε μια κοινωνία μηδενικών εκπομπών (net zero).

Με δεδομένο το γεγονός ότι η ΕΕ χαρακτηρίζεται από υψηλή εξάρτηση από τρίτες χώρες ως προς την προμήθεια ορυκτών πρώτων υλών, της τάξης του 75%-100% για τα περισσότερα μέταλλα και ιδιαίτερα τις κρίσιμες πρώτες ύλες (CRMs) και τις σπάνιες γαίες (REEs), η νομοθετική πρωτοβουλία CRMA της ΕΕ για τον ασφαλή και βιώσιμο εφοδιασμό κρίσιμων πρώτων υλών, είναι το «κλειδί» για οικονομική βιωσιμότητα και πρόοδο.

Εξάλλου, είναι κοινός τόπος το γεγονός ότι η παρουσία κρίσιμων πρώτων υλών στο υπέδαφος μιας χώρας και η αποτελεσματική διαχείρισή τους, συμβάλλει σημαντικά στην οικονομική ευμάρεια και την κοινωνική ευημερία. Κίνα, Σαουδική Αραβία, Ρωσία, ΗΠΑ και Αυστραλία, είναι μερικά από τα παραδείγματα εύρωστων οικονομιών ανά τον κόσμο, εξαιτίας της αποδοτικής διαχείρισης σημαντικών κοιτασμάτων χρυσού, πετρελαίου ή άλλων πολύτιμων φυσικών πόρων.

Η πολιτική της ΕΕ για τις ΚΟΠΥ ενισχύει τη γεωπολιτική θέση της Ελλάδας

Ο ορυκτός πλούτος της Ελλάδας αποτελεί εφαλτήριο για την ενίσχυση της ενεργειακής μας ασφάλειας και αυτάρκειας. Η αξιοποίηση των ανεκμετάλλευτων φυσικών πόρων αναδεικνύει ευκαιρίες οικοδόμησης σταθερών γεωπολιτικών σχέσεων με γειτονικές χώρες της Ανατολικής Μεσογείου και προάγει τη διπλωματία στη βάση της εξωτερικής πολιτικής αλλά και της οικονομικής ανάπτυξης, μέσω της προσέλκυσης νέων, ξένων επενδύσεων με θετικό αντίκτυπο σε τοπικό και εθνικό επίπεδο.

Αρκεί να αναφερθεί ότι το πλούσιο σε σπάνιες γαίες και κρίσιμες πρώτες ύλες υπέδαφος της χώρας μας, αντιπροσωπεύει περίπου το 10% του συνόλου των κρίσιμων πρώτων υλών της ΕΕ και η αποτελεσματική διαχείριση των διαθέσιμων ΚΟΠΥ μπορεί να καταστήσει τη χώρα ισχυρό παίκτη στην παγκόσμια ζήτηση για κρίσιμες και στρατηγικές πρώτες ύλες και πρωταγωνιστή στην πράσινη μετάβαση στην Ευρώπη και την περιφερειακή και διεθνή ενεργειακή ‘σκακιέρα’.

Συνεπώς, ειδικά για την Ελλάδα, η πολιτική της ΕΕ για τις ΚΟΠΥ αποτελεί μια ιστορική ευκαιρία προκειμένου η χώρα μας να αξιοποιήσει με υπευθυνότητα τον ανεκμετάλλευτο ορυκτό της πλούτο, να ενισχύσει την οικονομία της αλλά και τη γεωπολιτική της θέση στην ΕΕ. Σε καμμιά περίπτωση δεν πρέπει να αφήσουμε να χαθεί ανεκμετάλλευτη αυτή η ιστορική ευκαιρία και ειδικά όταν στις μέρες μας η περιβαλλοντική και κοινωνική υπευθυνότητα στην αξιοποίηση ορυκτού πλούτου είναι sine qua non.

Ελληνικός Χρυσός: επενδύουμε στην αξιοποίηση πρώτων υλών με υπεύθυνο και βιώσιμο τρόπο

Αυτή την ιστορική ευκαιρία καλείται να αξιοποιήσει η Ελληνικός Χρυσός στα Μεταλλεία Χαλκιδικής, όπου αναπτύσσει 3 μεταλλευτικά έργα (Έργο Σκουριών, Μεταλλείο Ολυμπιάδας και Μεταλλείο Μαύρων Πετρών-Στρατωνίου) στη βάση των αρχών της υπεύθυνης μεταλλευτικής δραστηριότητας (Responsible Mining), ενσωματώνοντας στην πράξη τεχνολογίες αιχμής και τις πλέον υπεύθυνες πρακτικές του κλάδου διεθνώς.

Με επενδυτικό κεφάλαιο, συνολικού ύψους άνω των 3 δισ. δολαρίων για την πλήρη ανάπτυξη και λειτουργία των μεταλλευτικών αυτών εγκαταστάσεων συμβάλλουμε στην ευημερία των τοπικών κοινωνιών και ταυτόχρονα δημιουργούμε αξία για την ελληνική οικονομία.

Με την ολοκλήρωση του επενδυτικού έργου για την πλήρη ανάπτυξη των Μεταλλείων Κασσάνδρας, η χώρα μας έχει τη δυνατότητα να καταστεί η τρίτη κορυφαία δύναμη στην παραγωγή χρυσού στην Ευρώπη, μετά τις Σουηδία και Φιλανδία και να αποκτήσει ηγετικό ρόλο στην παραγωγή κρίσιμων μετάλλων.

Ελπίζουμε ότι δεν θα είμαστε οι μόνοι αλλά και πολλές άλλες ελληνικές είτε ξένες εταιρείες θα αποφασίσουν να επενδύσουν στην αξιοποίηση του ορυκτού πλούτου της χώρας.

[ΠΗΓΗ: https://www.epixeiro.gr/, του Χρήστου Μπαλάσκα, Vice President, Commercial, Growth and External Relations, Eldorado Gold, 3/4/2024]

ΧΑΛΚΟΣ: ΤΟ ΚΡΙΣΙΜΟ ΜΕΤΑΛΛΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΜΕΤΑΒΑΣΗ

Χαλκός, ένα μέταλλο με κοκκινωπό χρώμα γνωστό από την αρχαιότητα, που μάλιστα ονομάτισε μια ολόκληρη περίοδο της ανθρωπότητας (Εποχή του Χαλκού) και το οποίο διαθέτει μοναδικές ιδιότητες που το καθιστούν απαραίτητο για την υλοποίηση της μετάβασης σε μια πράσινη οικονομία μηδενικών εκπομπών. Είναι ο δεύτερος καλύτερος αγωγός ηλεκτρισμού μετά τον άργυρο, γεγονός που τον καθιστά ιδανικό για ηλεκτρικές καλωδιώσεις, μπαταρίες και ηλεκτροκινητήρες. Επίσης, είναι ανθεκτικός στη διάβρωση, διαρκεί πολλές, δεκαετίες, πλήρως ανακυκλώσιμος, ενώ είναι εύκολος στην επεξεργασία και μπορεί να πάρει διάφορες μορφές, ταιριάζοντας σε πλήθος εφαρμογών, ακόμα και υγείας ή καλλιτεχνικών.

Η ανάπτυξη αιολικών και ηλιακών πάρκων απαιτεί μεγάλες ποσότητες χαλκού για τα καλώδια μεταφοράς ενέργειας, ενώ τα ηλεκτρικά οχήματα περιέχουν περίπου 4 φορές περισσότερο χαλκό από τα συμβατικά οχήματα. Δεν είναι τυχαίο, λοιπόν, που ο χαλκός αναδύεται ως το νέο «καύσιμο» της ενεργειακής μετάβασης, με τη ζήτηση του να αυξάνεται με ταχύτατους ρυθμούς και να φτάνει σε πρωτόγνωρα επίπεδα. Πρόσφατες εκθέσεις της S&P Global, του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας, αλλά και άλλων οργανισμών, καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι ενώ η ζήτηση για χαλκό θα μπορούσε σχεδόν να διπλασιαστεί μέχρι το 2035, με τις εταιρείες εξόρυξης να δυσκολεύονται να ακολουθήσουν αυτούς τους αυξητικούς ρυθμούς ζήτησης, κάτι που σύντομα θα οδηγήσει σε έλλειψη επάρκειας.

Αυτή η έλλειψη, ήδη, απειλεί να παρεμποδίσει την περαιτέρω ανάπτυξη έργων καθαρής ενέργειας, αλλά και να βραχυκυκλώσει τον στόχο για καθαρές μηδενικές εκπομπές έως το 2050, το χρονικό ορόσημο για την αποτροπή της κλιματικής αλλαγής. Με τα τωρινά δεδομένα και χωρίς επάρκεια σε κρίσιμες ορυκτές πρώτες ύλες, η Ευρώπη δεν θα μπορέσει να πρωτοστατήσει στην πράσινη και ψηφιακή μετάβαση, ούτε και να καλύψει πλήρως τις αμυντικές της ανάγκες και να εξασφαλίσει την ανταγωνιστικότητα της βιομηχανίας της.

Η υπεύθυνη διαχείριση των ήδη γνωστών αποθεμάτων χαλκού, αλλά και όλων των κρίσιμων και στρατηγικών μετάλλων, η επένδυση σε νέες πηγές και η καινοτομία αποτελούν μέρος της λύσης για να διασφαλιστεί η ομαλή μετάβαση σε ένα βιώσιμο ενεργειακά μέλλον, που θα προσφέρει παράλληλα ευκαιρίες οικονομικής ανάπτυξης και ευημερίας.

Η Ελλάδα σε ρόλο πρωταγωνιστή στο «έργο» των εξελίξεων

Αυτή η συγκυρία δημιουργεί μια ιστορική ευκαιρία για την Ελλάδα, καθώς με την αξιοποίηση των πλούσιων φυσικών της πόρων, όπως ο χαλκός, μπορεί να έχει ρόλο βασικού παίκτη στην πράσινη μετάβαση και την ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης.

Στο επίκεντρο αυτής της συγκυρίας βρίσκεται το υπό ανάπτυξη έργο των Σκουριών στη ΒΑ Χαλκι-δική, το νέο, υπερσύγχρονο μεταλλείο χαλκού και χρυσού, που αποτελεί μέρος της συνολικής επένδυσης ύψους 3,2 δια δολαρίων της Ελληνικός Χρυσός. Στο παγκοσμίου κλάσης πορφυριτικό κοίτασμα στις Σκουριές υπάρχουν βεβαιωμένα αποθέματα 740.000 τόνων χαλκού και 3,6 εκατ. ουγκιών χρυσού, που με την ολοκλήρωση της επένδυσης και την έναρξη παραγωγής του μεταλλείου, θα συμβάλλει σημαντικά στην αντιμετώπιση του εφοδιαστικού κενού σε κρίσιμα μέταλλα, όπως είναι ο χαλκός. Η κατασκευή του έργου συνεχίζεται με ταχείς ρυθμούς, με στόχο την επίτευξη εμπορικής παραγωγής στο τέλος του 2025.

Ως μια 100% εξαγωγική εταιρεία, η Ελληνικός Χρυσός συμβάλλει δυναμικά στην ενίσχυση του εξαγωγικού προφίλ της χώρας, κάτι που θα ενισχυθεί ακόμα περισσότερο με την εμπορική λειτουργία του μεταλλείου των Σκουριών, σε συνάρτηση πάντα με τις τιμές των μετάλλων, με τη συνολική αξία των εξαγωγών από τα μεταλλεία Κασσάνδρας να αναμένεται να ξεπεράσει τα 11 δισ. ευρώ στο μέλλον. Συνολικά, το έργο Σκουριών πέραν της συμβολής στην πράσινη μετάβαση και την αυτονομία της Ευρώπης σε κρίσιμα ορυκτά, αποτελεί μια σημαντική επένδυση με πολλαπλά οφέλη για την Ελλάδα. Αυτό, αν αναλογιστεί κανείς ότι θα ενισχύσει σημαντικά την απασχόληση και την εθνική και τοπική οικονομία. Παράλληλα, θα έχει και θετικό κοινωνικό αποτύπωμα, καθώς η Ελληνικός Χρυσός έχει δεσμευθεί μέσω του νέου επενδυτικού σχεδίου να διαθέσει σε βάθος 25ετίας 80 εκατ. ευρώ σε έργα κοινωνικού χαρακτήρα για την αποτελεσματική κάλυψη των αναγκών της τοπικής κοινωνίας και την περαιτέρω ανάπτυξη της περιοχής.

[ΠΗΓΗ: ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ, 1/3/2024]

Η ΕΓΚΡΙΣΗ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΠΡΑΞΗΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΚΡΙΣΙΜΕΣ ΚΑΙ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ ΠΡΩΤΕΣ ΥΛΕΣ, Η ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΙ Η ΠΡΩΤΟΠΟΡΙΑ ΤΗΣ ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣ

Πριν από λίγες μέρες, συγκεκριμένα στις 20 Μάρτη, εγκρίθηκε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ο κανονισμός που αφορά τη θέσπιση του πλαισίου για την εξασφάλιση ασφαλούς και βιώσιμου εφοδιασμού της Ε.Ε. με κρίσιμες πρώτες ύλες. Είναι ευρύτερα γνωστός ως «Κανονισμός ή Πράξη για τις κρίσιμες πρώτες ύλες (Critical Raw Material Act – CRMA)». Με την ευρωπαϊκή πράξη για τις κρίσιμες πρώτες ύλες, η ΕΕ έχει ως στόχο να διασφαλίσει τον ασφαλή και βιώσιμο εφοδιασμό της ευρωπαϊκής βιομηχανίας με κρίσιμες πρώτες ύλες και να μειώσει σημαντικά την εξάρτηση της ΕΕ από εισαγωγές από προμηθευτές μίας μόνο χώρας.

Αυτό ήταν και το τελευταίο βήμα στη διαδικασία εγκρίσεων σχετικά με την Πράξη για τις Κρίσιμες και στρατηγικές πρώτες ύλες, αφού είχε προηγηθεί τον περασμένο Δεκέμβριο ή έγκρισή της από το Ευρωκοινοβούλιο. Έτσι, οριστικοποιήθηκε και το τελικό κείμενο που προσδιορίζει δύο λίστες πρώτων υλών (34 κρίσιμης σημασίας και 17 στρατηγικής), οι οποίες θεωρούνται ζωτικής σημασίας τόσο για την πράσινη και την ψηφιακή μετάβαση, όσο και για την αμυντική και τη διαστημική βιομηχανία της Ευρώπης. Η CRMA καθορίζει τρεις δείκτες αναφοράς για την ετήσια κατανάλωση πρώτων υλών στην ΕΕ: το 10 % από τοπικές εξορύξεις· το 40 % πρέπει να υποβάλλεται σε επεξεργασία εντός της ΕΕ και το 25 % να προέρχεται από ανακυκλωμένα υλικά. Επίσης, καμία πρώτη ύλη στρατηγικής σημασίας, σε οποιοδήποτε στάδιο επεξεργασίας, δεν πρέπει να προέρχεται από την ίδια τρίτη χώρα σε ποσοστό άνω του 65 %.

Να θυμίσουμε πως σήμερα, Η ΕΕ εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τις εισαγωγές κρίσιμων πρώτων υλών από τρίτες χώρες. Για παράδειγμα, 97 % του μαγνησίου που προμηθεύεται η ΕΕ προέρχεται από την Κίνα, 100 % του καθαρισμού των σπάνιων γαιών που χρησιμοποιούνται σε μόνιμους μαγνήτες πραγματοποιείται στην Κίνα, 98 % των βορικών ενώσεων που προμηθεύεται η ΕΕ προέρχεται από την Τουρκία.

Μεταξύ των άλλων η CRMA προβλέπει:

  • Τα έργα εξόρυξης να αδειοδοτούνται εντός περιόδου 27 μηνών κατ’ ανώτατο όριο 
  • Τα έργα ανακύκλωσης και επεξεργασίας να αδειοδοτούνται εντός 15 μηνών, (με περιορισμένες εξαιρέσεις που αποσκοπούν στη διασφάλιση ουσιαστικής συνεργασίας με τις τοπικές κοινότητες)
  • Η Επιτροπή και τα κράτη μέλη μπορούν να αναγνωρίζουν ένα έργο ως στρατηγικό 
  • Την απαίτηση εκτιμήσεων κινδύνου στην αλυσίδα εφοδιασμού 
  • Εθνικά σχέδια εξερεύνησης από τα κράτη μέλη 
  • Τη διασφάλιση της πρόσβασης της ΕΕ σε κρίσιμες και στρατηγικές πρώτες ύλες μέσω φιλόδοξων δεικτών αναφοράς για την εξόρυξη, την επεξεργασία, την ανακύκλωση και τη διαφοροποίηση των πηγών εισαγωγής

Πιθανότατα η αφορμή για την κίνηση αυτή της ΕΕ ήταν η κατάσταση των εφοδιαστικών αλυσίδων όπως διαμορφώθηκαν μετά την διαμάχη Ρωσίας-Ουκρανίας, οπότε και αναδείχθηκε η ανασφάλειά τους όταν οι προμηθευτές περιορίζονται σε αριθμό ή έχουν το μονοπώλιο. Ούτως ή άλλως, όμως η ανάγκη αυτή θα εξανάγκαζε την ΕΕ σε κάποια ανάλογη κίνηση.

Γεγονός είναι πως αυτή η νομοθετική πράξη θα τονώσει τον εξορυκτικό τομέα, θα ενισχύσει τις διεργασίες ανακύκλωσης και επεξεργασίας, θα δημιουργήσει τοπικές και ποιοτικές θέσεις εργασίας και θα διασφαλίσει ότι η βιομηχανία της ΕΕ θα είναι έτοιμη για την ψηφιακή και την πράσινη μετάβαση.

Και στην Ελλάδα;

Και ερχόμαστε στο ερώτημα τι αντίκτυπο θα έχει η CRMA για την Ελλάδα. 

Κατ’ αρχάς να θυμηθούμε πως ο Σύνδεσμος Μεταλλευτικών Επιχειρήσεων, ο ΣΜΕ, δια στόματος του Προέδροευ του ΔΣ, Κωνσταντίνου Γιαζιτζόγλου, έχει επισημάνει πως την ώρα που η πράσινη μετάβαση τίθεται επιτακτικά στο τραπέζι, αναδύονται ευοίωνες προοπτικές για την χώρα, από την αποτελεσματική αξιοποίηση του ορυκτού της πλούτου. Ζητείται φυσικά και μια ολοκληρωμένη εθνική πολιτική πάνω σε αυτόν τον τομέα.

Σε γενικές γραμμές η CRMA είναι ένα θετικό βήμα προς τα εμπρός, αφού επιτέλους η ΕΕ σταμάτησε να στρουθοκαμηλίζει θέτοντας όλο και περισσότερους περιορισμούς στην εξόρυξη, εισάγοντας τα πάντα από τρίτες χώρες και υποκύπτοντας στο σύνδρομο NIMBY (Not In My Back Yard). Οι αδυναμίες αυτής της πολιτικής αναδείχθηκαν με την γεωπολιτική κρίση της Ουκρανίας. Και έρχεται η έγκριση της CRMA να ξεκινήσει τη λύση των προβλημάτων.

Διότι προβλήματα υπάρχουν. Όπως η καθυστέρηση της διασφάλισης της ανταγωνιστικότητας από τις στρατηγικές της ΕΕ, το έλλειμα εξειδικευμένου τεχνικού προσωπικού, η έλλειψη τεχνικής εκπαίδευσης για τις νέες τεχνολογίες της βιώσιμης εξόρυξης κ.λπ.

Η Χαλκιδική πρωτοπορεί

Κι όμως, πόσοι γνωρίζουν πως η Ελληνικός Χρυσός, η εταιρεία που διαχειρίζεται τα Μεταλλεία Κασσάνδρας στην Χαλκιδική έχει ήδη προνοήσει και βρίσκεται στο δρόμο της επίλυσης των προβλημάτων;

Πολύ πριν ψηφιστεί η CRMA και διαπιστωθούν τα προβλήματα, η Ελληνικός Χρυσός κυνήγαγε το στόχο της βιώσιμης εξόρυξης υιοθετώντας νέες και καινοτόμες τεχνολογίες εξόρυξης και ασφάλειας.

Ήδη από το 2021, με τον εκσυγχρονισμό και την υιοθέτηση νέων τεχνολογιών στο Μεταλλείο Ολυμπιάδας, οι ρυθμοί παραγωγής και η ασφάλεια βελτιώθηκαν σημαντικά. Υπόγειο δίκτυο 4G/LTE, ηλεκτρονικό σύστημα ασφαλούς λειτουργίας υπόγειου μεταλλείου, σύστημα καταγραφής και ανάλυσης μετρήσεων φυσικοχημικών παραγόντων σε πραγματικό χρόνο, κ.ά.. Η Ελληνικός Χρυσός δεν σταμάτησε όμως εδώ. Πρωτοπορώντας στον μεταλλευτικό τομέα εκπαιδεύει και βοηθάει στην ανάπτυξη των δεξιοτήτων του προσωπικού της μέσα από τη χρήση ειδικών προσομοιωτών, οι οποίοι ήδη έχουν εγκατασταθεί και λειτουργούν. Οι προσομοιωτές κατασκευάστηκαν από την εταιρεία Immersive Technologies στο Περθ της Αυστραλίας και συνοδεύονται και από υποστηρικτικό εξοπλισμό. Η προμηθεύτρια εταιρεία έχει αναλάβει και τη διεξαγωγή σεμιναρίων κατάρτισης και την εκπαίδευσης των εκπαιδευτών (Training of Trainers -ToT) της Ελληνικός Χρυσός. 

Ο στόχος της εκπαίδευσης στους προσομοιωτές περιλαμβάνει τη μείωση των βλαβών του εξοπλισμού, την αύξηση της παραγωγικότητας, την προώθηση της ασφάλειας, τη μέτρηση των ικανοτήτων ανατίναξης και διάτρησης, την εξάσκηση των διαδικασιών έκτακτης ανάγκης, τη μείωση των παρατυπιών λειτουργίας, την ενίσχυση των προτύπων εξόρυξης, τον προσδιορισμό των επιπέδων δεξιοτήτων και την παροχή πολλών ευκαιριών στους χειριστές φορτηγών, φορτωτών και διατρητικών φορείων να βελτιώσουν τις δεξιότητες και τις γνώσεις τους προσομοιώνοντας το πραγματικό περιβάλλον εργασίας τους. Οι προσωμοιωτές προσομοιάζουν τόσο τον τύπο μηχανήματος, όσο και την τρισδιάστατη απεικόνιση των ίδιων των μεταλλευτικών εγκαταστάσεων, και οι χειριστές εκπαιδεύονται σε πληθώρα σεναρίων από καταστάσεις που ενδέχεται να αντιμετωπίσουν κατά την εργασίας τους στο υπόγειο μεταλλείο, όπως πυρκαγιά, κατάπτωση βράχου, σκάσιμο ελαστικού κ.α., καταστάσεις οι οποίες θα ήταν ανέφικτο να αναπαραχθούν για εκπαιδευτικούς λόγους σε πραγματικές συνθήκες, χωρίς ρίσκο για την ασφάλεια του εκπαιδευόμενου και χωρίς να επηρεαστεί η διαδικασία παραγωγής.

Η απόλυτη προσομοίωση μηχανημάτων και μεταλλευτικού πεδίου με τη χρήσης τεχνολογίας επαυξημένης πραγματικότητας, προσφέρει στους εκπαιδευόμενους μια ρεαλιστική και βιωματική εκπαιδευτική εμπειρία, σε ένα απόλυτα ασφαλές και ελεγχόμενο περιβάλλον, χωρίς ταυτόχρονα να επηρεάζεται ο κύκλος παραγωγής του μεταλλείου. Με αυτό τον τρόπο οι εργαζόμενοι όταν ξεκινήσουν την εργασία τους στο πραγματικό υπόγειο πεδίο, θα είναι κατάλληλα προετοιμασμένοι, μειώνοντας στο ελάχιστο δυνατό την περίοδο προσαρμογής τους.

Να λοιπόν μια ελληνική μεταλλευτική εταιρία, η οποία όταν κοιτά τα προβλήματα σχεδιάζει παράλληλα και τη λύση τους. Με ένα τέτοιο σχεδιασμό, είναι έτοιμη για την πράσινη, αλλά και για τη ψηφιακή μετάβαση.

Θα θέλαμε να δούμε κι άλλες ελληνικές εταιρείες στο δό΄μο της Ελληνικός Χρυσός όσον αφορ΄ατον επιχειρησιακό σχεδιασμό.

(Με στοιχεία από https://commission.europa.eu )