Την πρόθεση του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας να ξεπεράσει τον σκόπελο της γραφειοκρατίας στις αδειοδοτήσεις στον εξορυκτικό κλάδο εξέφρασε η υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Αλεξάνδρα Σδούκου.
Η υφυπουργός, στο πλαίσιο ίου 9ου Οικονομικού Φόρουμ που πραγματοποιείται στους Δελφούς, υπογράμμισε πως «απαιτείται συντόμευση στους χρόνους αδειοδότησης των εξορυκτικών έργων. Δεν ξέρω πώς θα εφαρμόσουμε το CRM για αδειοδότηση σε 2 χρόνια, αλλά πρέπει να το κάνουμε», ενώ πρόσθεσε ότι φέτος δεσμεύτηκαν 15 εκατ. ευ ρώ για έρευνα από την Ελληνική Αρχή Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών.
Η κυρία Σδούκου εξειδικεύοντας τόνισε πως για να ξεκλειδώσει η εθνική μεταλλευτική στρατηγική χρειάζεται εξορθολογισμός στους ρυθμιστικούς κανόνες, όπως είναι ο μεταλλευτικός κώδικας.
«Απαιτείται συντόμευση στους χρόνους αδειοδότησης των εξορυκτικών έργων». Συμπλήρωσε λέγοντας πως «δεν θέλουμε να χάσουμε καθόλου χρόνο σε αυτή την προσπάθεια, η στρατηγική αυτονομία περνάει μέσα από την αυτάρκεια».
Κάνοντας λόγο για μία ολιστική αλυσίδα αξίας πρώτων υλών, που περιλαμβάνει εξόρυξη, επεξεργασία και ανακύκλωση πρώτων υλών, ώστε η Ε.Ε. να πετύχει τους στόχους της για περιβαλλοντικά ουδέτερη οικονομία μέχρι το 2050, σημείωσε πως «η ώρα των πρώτων υλών έχει έρθει για την Ε.Ε. και η Ελλάδα με τα αποθέματα ορυκτού πλούτου που διαθέτει μπορεί να πρωτοστατήσει σε αξιόπιστες και ασφαλείς επενδύσεις. Η Ε.Ε. κινήθηκε πιο γρήγορα από ό,τι συνήθως για την υιοθέτηση της νέας λίστας CRM (Critical Raw MaTerials), που χρησιμοποιούνται σε τομείς όπως η βιομηχανία, η άμυνα και οι τηλεπικοινωνίες. Η ελληνική γη έχει κρυμμένα όλα αυτά που θέλουμε και θα πρέπει να δούμε πώς θα τα αξιοποιήσουμε».
2.020 ημέρες!
Να σημειωθεί ότι η γραφειοκρατία αδειοδότησης ταλαιπωρεί επί μακρόν τον εξορυκτικό κλάδο. Για παράδειγμα, η αδειοδότηση ενός λατομείου (μαρμάρων) απαιτεί 101 υπογραφές, 57 δημόσια έγγραφα και 2.020 ημέρες που μεσολαβούν από την αίτηση μέχρι την έκδοση άδειας εκμετάλλευσης λατομείου.
Προς επίρρωσιν της σημασίας του εξορυκτικού κλάδου στην Ελλάδα ο Χρήστος Μπαλάσκας, Vice PresidenT, Commercial, Growth and External Relations της Eldorado Gold και πρόεδρος της Hellas Gold, χαρακτήρισε «χρυσή ευκαιρία» το νέο πλαίσιο για την εξόρυξη, επισημαίνοντας ότι ο ανεξερεύνητος ορυκτός πλούτος της Ελλάδας αξιολογείται στα 72 δισ. ευρώ.
Εστιάζοντας στη ζήτηση των πρώτων υλών ο Αντώνης Αντωνίου Λατούρος, πρόεδρος Ευρωπαϊκού Συνδέσμου Λατομείων Aggregates Europe UEPG, ανέφερε πως ο κατασκευαστικός τομέας χρειάζεται ετησίως 40 δισ. τόνους πρώτων υλών, 18 εκ των οποίων παράγονται στην Κίνα.
Ο Διονύσιος Γκούτης, γενικός διευθυντής της Ελληνικής Αρχής Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών, εκτίμησε ότι πρέπει να κάνουμε πιο ανταγωνιστικό το πλεονέκτημα του ορυκτού πλούτου, ώστε να είναι αξιοποιήσιμα τα αποθέματα π.χ. βωξίτη και χαλκού και να προσελκύσουμε επενδύσεις.
Ο Αθανάσιος Κεφάλας, πρόεδρος της Imerys Greece S.A., υποστήριξε ότι απαιτείται στήριξη της εξορυκτικής αλυσίδας αξίας με διασφάλιση «ανεκτού κόστους ενέργειας» και αποδοχή από τους καταναλωτές ότι «η ακριβή ενέργεια θα οδηγήσει και σε ακριβότερα προϊόντα».
Αντίστοιχα, ο Ευθύμιος Βιδάλης, πρόεδρος της Εκτελεστικής Επιτροπής του Ελληνικού Συνδέσμου Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών (ΣΕΒ), τόνισε πως η αυτάρκεια σε πρώτες ύλες τείνει να γίνει δόγμα στη μεταποίηση και υπάρχει μετατόπιση από την ανταγωνιστικότητα στην αυτάρκεια σε πρώτες ύλες, συμπληρώνοντας πως απαιτείται ολιστική και μακροπρόθεσμη αντιμετώπιση.
Επενδυτικό κλίμα
Από την πλευρά του ο Κωνσταντίνος Γιαζιτζόγλου, διευθύνων σύμβουλος της Geohellas και πρόεδρος του Συνδέσμου Μεταλλευτικών Επιχειρήσεων, διαπίστωσε πως βελτιώνεται το επενδυτικό κλίμα στην Ελλάδα, μίλησε ωστόσο για «κανονισμολαγνεία» της Ε.Ε., που αυξάνει το κόστος παραγωγής εντός ευρωπαϊκών συνόρων, δημιουργώντας συνθήκες αθέμιτου ανταγωνισμού.
Ο Δημήτριος Λιανός, διευθυντής Εργοστασίου της Heidelberg MaTerials Hellas SA, είπε «”ναι” στην ανάπτυξη και την πράσινη μετάβαση», πρόσθεσε όμως πως δεν είναι οι κανόνες ίδιοι για όλους, αναφέροντας ως παράδειγμα την παράνομη λατόμευση. Συμπλήρωσε πως «η Ελλάδα πρέπει να καταφέρει να απορροφήσει τα κονδύλια της πράσινης μετάβασης».
Ο Μαρκ Ραχωβίδης, επίτιμος πρόεδρος του Euromines, αντιπροσωπευτικού φορέα της ευρωπαϊκής μεταλλευτικής βιομηχανίας, μίλησε για «κυριαρχία» της Κίνας και τόνισε πως Κίνα και Ρωσία χρησιμοποιούν ως όπλο τις πρώτες ύλες για γεωπολιτικά παιχνίδια, κάτι το οποίο μπορεί να ανατραπεί με κεφάλαια και πολιτική υποστήριξη.
Με τέσσερις πυλώνες ο σχεδιασμός του ΥΠΕΝ
Το σχέδιο δράσης του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας για τον εξορυκτικό κλάδο το 2024 και το EU CRM Act περιλαμβάνει:
1: ΕΞΟΡΘΟΛΟΓΙΣΜΟ των ρυθμιστικών κανόνων. Ο Ελληνικός Μεταλλευτικός Κώδικας, παρά τη σχετικά ικανοποιητική εφαρμογή του όλα αυτά τα χρόνια, χρήζει επικαιροποίησης. Μετράει 50 χρόνια ζωής. Το υπουργείο έχει ξεκινήσει να δουλεύει τον εκσυγχρονισμό του.
2: ΣΥΝΤΟΜΕΥΣΗ των χρόνων αδειοδότησης εξορυκτικών έργων. Με την εφαρμογή του CRM Act θα πρέπει όλες οι αδειοδοτικές διαδικασίες να ολοκληρώνονται σε δύο περίπου χρόνια.
3: ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ των όρων και των κανόνων της εξορυκτικής δραστηριότητας εντός των περιοχών Natura 2000 με εφαρμογή των πλέον αυστηρών κανόνων της Ε.Ε.
Η εξορυκτικό διαδικασία δεν πρέπει να αναπτύσσεται εις βάρος του περιβάλλοντος. Παράλληλα όμως ένα μεγάλο εύρος ορυκτών πόρων δεσμεύεται εντός αυτών των περιοχών χωρίς προοπτικές αξιοποίησης και μάλιστα σε κρίσιμα ορυκτά όπως ο βωξίτης.
4: ΕΚΤΕΤΑΜΕΝΗ ΈΡΕΥΝΑ για εντοπισμό και αξιοποίηση νέων κοιτασμάτων ΟΠΥ και ιδιαίτερα κρίσιμων. Ήδη για φέτος το υπουργείο δέσμευσε 15 εκατ. ευρώ για να χρηματοδοτήσει την έρευνα της ΕΑΓΜΕ πάνω στις κρίσιμες πρώτες ύλες.
[ΠΗΓΗ: ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ, της Λέττας Καλαμαρά, 13/4/2024]