Κυκλοφόρησε ο ετήσιος απολογισμός του Συνδέσμου Μεταλλευτικών Επιχειρήσεων για το 2023 και στα σημαντικά γεγονότα της χρονιάς που πέρασε περιλαμβάνει και την επιτυχή ολοκλήρωση της διαπραγμάτευσης για τη χρηματοδότηση του έργου των Σκουριών από την «Ελληνικός Χρυσός»

Όπως κάθε χρόνο, κυκλοφόρησε ο ετήσιος απολογισμός του ΣΜΕ, ο οποίος περιέχει ιδιαίτερα ενδιαφέροντα στοιχεία για τον κλάδο. Να σημειωθεί πως εκτός απο την συμπλήρωση 100 ετών από την ίδρυση του ΣΜΕ, το 2024 έχει ανακυρηχθεί και ως Έτος Ορυκτών Πόρων. Ο απολογισμός της περασμένης χρονιάς ξεκινά με δηλώσεις εκ μέρους του Προέδρου, Κωνσταντίνου Γιαζιτζόγλου, αποσπάσματα των οποίων ακολουθούν.

Το 2023 υπήρξε μια πολύ σημαντική χρονιά για τον κλάδο μας. Μετά από προσπάθειες και πιέσεις χρόνων, η Ευρωπαϊκή Ένωση αναγνώρισε έμπρακτα τη σημασία των ορυκτών πρώτων υλών τόσο για την οικονομική όσο και για τη γεωπολιτική της σταθερότητα. Το αποτέλεσμα είναι η πρώτη ουσιαστική νομοθετική παρέμβαση προς την κατεύθυνση της εξασφάλισης στοιχειώδους αυτονομίας, με τον κανονισμό CRMA. Παρότι, όπως τονίσαμε και στην συνάντηση με το Προεδρείο της EUROMINES, η πρωτοβουλία αυτή αποτελεί ένα μικρό πρώτο βήμα, την χαιρετίζουμε και ελπίζουμε να ακολουθήσουν και άλλα, τολμηρότερα και ουσιαστικότερα. Σε μια περίοδο που η αλλαγή τεχνολογικού μοντέλου, τουλάχιστον στην ενέργεια και τις μετακινήσεις, δημιουργεί προϋποθέσεις εκτίναξης της ζήτησης συγκεκριμένων ορυκτών, η υπερ- εξάρτηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης από τρίτες χώρες σαφώς εγκυμονεί κινδύνους.

Εξίσου ενδιαφέρον χαρακτηριστικό της προηγούμενης χρονιάς είναι και η συνέχιση της αβεβαιότητας σε σχέση με τα μεγέθη της ζήτησης ορισμένων πρώτων υλών. Οι αστάθμητοι παράγοντες που εμφανίστηκαν τα τελευταία 3 – 4 χρόνια (πανδημία, πόλεμος στην Ουκρανία, ατύχημα στο Σουέζ, εχθροπραξίες στη Μέση Ανατολή) οδήγησαν σε σοβαρές διαταραχές των εφοδιαστικών αλυσίδων και απρόβλεπτες ελλείψεις. Την ίδια στιγμή, οι διάφορες εξαγγελίες για τους στόχους και το χρονοδιάγραμμα της απαλλαγής από τα ορυκτά καύσιμα οδηγούν σε ουτοπικές εκτιμήσεις για την εξέλιξη της ζήτησης.

Ο συνδυασμός των δυο προκαλεί έντονες αυξομειώσεις των τιμών, κάτι το οποίο σίγουρα δεν βοηθάει το μακροπρόθεσμο σχεδιασμό των επιχειρήσεων του κλάδου μας.

Το «διάλειμμα από την ιστορία», όπως χαρακτηρίστηκαν οι προηγούμενες δεκαετίες, μοιάζει να έχει τελειώσει οριστικά. Ο πόλεμος στη Μέση Ανατολή, η ανασφάλεια στις θαλάσσιες διόδους προς την Ευρώπη, η κάμψη των ρυθμών ανάπτυξης σε οικονομίες τις θεωρούσαμε «ατμομηχανές», αλλά και τα ενδεχόμενα αποτελέσματα των εκλογών σε Ευρώπη και Ηνωμένες Πολιτείες, συνθέτουν ένα σκηνικό για το άμεσο μέλλον, που αν μη τι άλλο χαρακτηρίζεται από έντονη αβεβαιότητα. Οι εκτιμήσεις για εκτόξευση της ζήτησης ορισμένων πρώτων υλών, ή και για γεωπολιτικά παιχνίδια με τη διαθεσιμότητά τους, εκτός των άλλων, δημιουργούν και προσδοκίες για εύκολα και γρήγορα κέρδη, κάτι μάλλον άγνωστο για τον κλάδο μας. Την ίδια στιγμή, οι εξορυκτικές επιχειρήσεις – κυρίως στη Δύση- καλούνται να πάρουν σημαντικές αποφάσεις για το μέλλον τους. Θα πρέπει να γίνει σαφές προς κάθε κατεύθυνση, ότι οι αρχές του lessaiz-faire (ελεύθερη οικονομία χωρίς παρεμβατισμούς) δεν μπορούν να ισχύουν μονομερώς. Η σημερινή συγκυρία απαιτεί προσεκτική διαχείριση. Οι ευκαιρίες, οι προοπτικές, η ζήτηση υπάρχουν. Ταυτόχρονα όμως, διαμορφώνεται και ένα νέο σκηνικό, εν πολλοίς άγνωστο, τουλάχιστον σε έναν κλάδο που απαιτεί μακροχρόνιο σχεδιασμό και είναι εξαιρετικής εντάσεως κεφαλαίου.

Η εγχώρια εξορυκτική δραστηριότητα

Το 2023, όπως συμβαίνει τα τελευταία χρόνια, τα αποτελέσματα των μελών μας διαφοροποιήθηκαν ανάλογα με ορυκτά και τις αγορές στις οποίες δραστηριοποιούνται. Τα αδρανή και τα περισσότερο βιομηχανικά ορυκτά είχαν θετική πορεία. Επίσης, θετική πορεία είχαν αρκετά μεταλλεύματα. Είναι σημαντικό να παρατηρήσουμε ότι εκεί που σημειώθηκε πτώση (βωξίτης, λιγνίτης, νικέλιο), δεν προήλθε από την επιχειρηματική δράση ή την πραγματικότητα της αγοράς.

Εξωγενείς προς την αγορά παράγοντες προκάλεσαν τις συγκεκριμένες μειώσεις στην παραγωγή. Στην Ελληνική αγορά η κατανάλωση ορυκτών, κυρίως αδρανών υλικών, είχε αυξητικές τάσεις (της τάξεως του 15%) λόγω της αύξησης της οικοδομικής δραστηριότητας. Οι πρώτες εκτιμήσεις για την τρέχουσα χρονιά είναι εξίσου θετικές.

Η παραγωγή λιγνίτη συνέχισε την πτωτική της πορεία λόγω της εφαρμογής του προγράμματος απολιγνιτοποίησης αλλά και της μείωσης της ζήτησης λόγω πτώσης της τιμής του φυσικού αερίου.

Στα αξιοσημείωτα της χρονιάς πρέπει να σημειωθεί η εκκίνηση της λειτουργίας του νέου ΑΗΣ Πτολεμαΐδα V. Πρόκειται για έναν σταθμό με σημαντικά καλύτερη απόδοση έναντι των παλιών (μείωση κατά περίπου 40% τόσο στην ειδική κατανάλωση όσο και στην εκπομπή ρύπων). Δυστυχώς, όπως και πολλά πράγματα στον τόπο μας, ήρθε «κατόπιν εορτής».

Σε ότι αφορά στις εξαγωγές, η εικόνα είναι μεικτή. Τα μέταλλα λόγω αυξημένης ζήτησης σταθεροποιούνται σε υψηλές τιμές (γύρω στις 20.000$/τόνο νικελίου και 2.300$/τόνο αλουμινίου). Παρατηρήθηκε μεγάλη αύξηση της τιμής του χρυσού (1.840$/ουγκιά) που παράσυρε και τα αντίστοιχα συμπυκνώματα όπως του χρυσοφόρου πυρίτη.

Τα μαγνησιακά προϊόντα διατηρούν τις αυξημένες τιμές τους, παρά τις πιέσεις λόγω της μείωσης του κόστους παραγωγής και του έντονου ανταγωνισμού. Η ζήτηση παρουσιάζει αύξηση σε κάποιες αγορές και μείωση σε ορισμένες άλλες.

Στον τομέα των μεταλλευμάτων θα πρέπει να σημειώσουμε την επιτυχή ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων της χρηματοδότησης για τα έργα της «ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΧΡΥΣΟΣ» στις Σκουριές, καθώς και την εξαγορά της «Imerys Βωξίτες» από τον όμιλο «Μυτιληναίος».

Τα βιομηχανικά ορυκτά είχαν σημαντικές αυξήσεις σε όγκους και σε κύκλο εργασιών το 2023. Το 2024 προβλέπεται σχετικώς αβέβαιο καθώς ο κατασκευαστικός τομέας της Ε.Ε. εμφανίζει αισθητή ύφεση.

Στον τομέα της ασφάλειας οι επιδόσεις μας – παρότι υπήρξαν λίγο χειρότερες από 2022 – παραμένουν εντός των στόχων, αφού πάνω από το 50% των μελών μας συνεχίζει να μην έχει ατυχήματα για 6ο χρόνο ενώ και φέτος δεν είχαμε πολύ σοβαρό ατύχημα στον κλάδο.

Σε ότι αφορά στους δείκτες βιώσιμης ανάπτυξης, τα μέλη μας συνεχίζουν τη συστηματική προσπάθεια της βελτίωσης των επιδόσεών τους. Είναι σημαντικό να υπενθυμίσουμε ότι ως Σύνδεσμος έχουμε υιοθετήσει Κώδικα Βιώσιμης Ανάπτυξης εδώ και 18 χρόνια και τα μέλη μας αναφέρουν σε ετήσια βάση τις επιδόσεις τους σε βασικούς δείκτες. Τα στοιχεία είναι δημοσιοποιημένα και στη διάθεση κάθε ενδιαφερομένου.

Θεσμικές παρεμβάσεις του ΣΜΕ

Ο Σύνδεσμος συνέχισε τις παρεμβάσεις του προς την Πολιτεία για τα θέματα που απασχολούν τον κλάδο. Η εκλογική αναμέτρηση του Ιουνίου μας έδωσε την ευκαιρία να παρουσιάσουμε τις θέσεις μας στα κόμματα. Ο σχηματισμός νέας κυβέρνησης, μοιραία έφερε μια υστέρηση στο διάλογο με την πολιτεία. Από την άλλη πλευρά, η συνέχεια στην ηγεσία του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας αλλά και η αναθέρμανση του ενδιαφέροντος της πολιτείας λόγω του ζητήματος των κρίσιμων ΟΠΥ, οδήγησαν σε μια σειρά από γόνιμες και ουσιαστικές συναντήσεις το δεύτερο μισό του 2023.

Το αύριο

Το κυρίαρχο στοιχείο για το 2024 είναι η δεδηλωμένη πολιτική βούληση τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Ευρώπη να γίνουν βήματα που θα βοηθήσουν την ανάπτυξη του κλάδου, με στόχο τη μείωση της εξάρτησης της ΕΕ σε ορυκτές πρώτες ύλες από τρίτες χώρες. Ως σύνδεσμος έχουμε δεσμευτεί να εργαστούμε με όλες μας τις δυνάμεις, προτείνοντας λύσεις και ιδέες για να μπορέσουμε να αξιοποιήσουμε αυτό το παράθυρο ευκαιρίας.

Δυστυχώς, εκτός από τις συστημικές παθογένειες, πρέπει να αντιμετωπιστούν και μείζονα οικονομικά ζητήματα. Η Ευρωπαϊκή οικονομία έζησε για πολλά χρόνια στηριζόμενη σε φθηνά εισαγόμενα αγαθά και η Ευρωπαϊκή κοινωνία συνήθισε αυτή την εύκολη λύση. Θα χρειαστεί ειλικρίνεια, τόλμη σταθερότητα αλλά και φαντασία για να σχεδιαστεί η επόμενη μέρα μιας Ευρώπης που θα πρέπει να επαναπατρίσει τουλάχιστον μέρος της πρωτογενούς και της δευτερογενούς παραγωγής της, για να μπορέσει να προσφέρει την ποιότητα ζωής που απαιτούν οι πολίτες.

Για τη χώρα μας εδώ υπάρχει μια ευκαιρία. Η γεωγραφική μας θέση, το κλίμα, το φυσικό κάλλος, η ιστορία, αλλά και το υπέδαφος αποτελούν εθνικό πλούτο ο οποίος πρέπει να αξιοποιηθεί ισόρροπα. Η Ελλάδα δεν έχει την πολυτέλεια να στηρίζει το μέλλον της σε ενάμιση κλάδο. Οπωσδήποτε θα πρέπει να είναι ξεκάθαροι οι κανόνες συνύπαρξης και η κατανομή του οφέλους από την κάθε δραστηριότητα. Ας συνειδητοποιήσουμε επιτέλους, ότι δεν γίνεται ομελέτα αν δεν σπάσουν αυγά.

Τα μέλη του Συνδέσμου Μεταλλευτικών Επιχειρήσεων, έχουν αποδείξει τα τελευταία 100 χρόνια ότι μπορούν να ανταποκριθούν στις προκλήσεις και να σταθούν στο ύψος των περιστάσεων. Είναι βέβαιο ότι το ίδιο θα συμβεί και στον δεύτερο αιώνα ζωής του ΣΜΕ.

Χρόνιο αίτημα των δημοτών

Ολοκληρώθηκαν σημειακές τσιμεντοστρώσεις οδών, κυρίως σε μικρούς και στενούς δρόμους στο Παλαιοχώρι Χαλκιδικής, λόγω δυσκολίας ασφαλτόστρωσής τους. Πρόκειται για την ικανοποίηση χρόνιων αιτημάτων των δημοτών, σύμφωνα με το Δήμο Αριστοτέλη.

Η δαπάνη των εργασιών θα βαρύνει το πρόγραμμα Ε.Κ.Ε. της εταιρείας Ελληνικός Χρυσός Α.Ε.

[ΠΗΓΗ: https://www.halkidikifocus.gr/, 10/7/2024]

Το τριήμερο του Αγίου Πνεύματος η τουριστική Χαλκιδική βίωσε τη μεγάλη εικόνα που θα επικρατήσει και αυτό το καλοκαίρι. Απόλυτες πληρότητες σε καταλύματα και χώρους μαζικής εστίασης. Επισκέπτες από κάθε γωνιά της Ελλάδας και της υφηλίου ήρθαν εδώ κολύμπησαν και περπάτησαν στα μοναδικής ομορφιάς τοπία της και φυσικά γεύτηκαν την ανεπανάληπτη κουζίνα της.

Στη ΒΑ Χαλκιδική ή Ανατολική, όπως προτιμούν να την συστήνουν στα διεθνή φόρα οι επαγγελματίες του τουρισμού αυτή την περίοδο καταγράφηκε και το εξής πολύ σπουδαίο: Πληρότητες επιπέδου 100% και στα ορεινά καταλύματα οικισμών, όπως η Αρναία, το Νεοχώρι, το Παλαιοχώρι και η Μεγάλη Παναγία, τόσο μέσα στο τριήμερο όσο και μετά από αυτό.

Με έμφαση και κατεύθυνση των παρεχόμενων επιλογών, προς τον εναλλακτικό τουρισμό, που μπορεί και προσφέρει η περιοχή απλόχερα σε κάθε της επισκέπτη.

Μέσα σε αυτή την εικόνα να προσθέσουμε και τους πάγιους επισκέπτες των Μεταλλείων Κασσάνδρας, που όλο το χρόνο έρχονται στην περιοχή, είτε μόνοι, είτε με τις οικογένειες τους για να προσφέρουν τις επαγγελματικές υπηρεσίες τους στην “Ελληνικός Χρυσός” και οι οποίοι πλέον δυσκολεύονται πάρα πολύ, για κάτι που πριν από λίγα χρόνια θεωρούνταν αυτονόητο. Ένα δωμάτιο ορμητήριο προς τη μεταλλευτική Χαλκιδική.

Τα προμηνύματα αυτής της δυναμικής των αφίξεων και για τη φετινή χρονιά είχαν δοθεί το προηγούμενο χρονικό διάστημα με βάση τις προκρατήσεις που υπήρχαν σε Άγγλους και Γερμανούς τουρίστες, που σε σχέση με πέρσι η παρουσία τους είναι αυξημένη κατά 25%, με τους ανθρώπους του τουρισμού να θεωρούν βέβαιη τη συνέχιση αυτής της ανόδου.

Δεν έχουμε κρύψει ποτέ, πως έχουμε ένα αυξημένο ενδιαφέρον ως προς την εδραίωση της περιοχής στο διεθνή τουριστικό χάρτη. Διαθέτει άλλωστε, τόσα ασύγκριτα συγκριτικά στοιχεία που μπορεί κάλλιστα να αποτελέσει κορυφαίο προορισμό εναλλακτικού τουρισμού σε παγκόσμιο επίπεδο. Τι της λείπει; Ιστορία, πολιτισμός, μνημεία, τοπόσημα, φυσικές ομορφιές;

Και όπως βλέπουμε αυτή η “ταυτότητα” είναι κάτι που χτίζεται αργά μα σταθερά.

Το ενδιαφέρον μας, βέβαια, ενισχύεται και από την ίδια την πραγματικότητα, η οποία διέψευσε πανηγυρικά όλους εκείνους που κάποτε στοιχημάτιζαν εξαιτίας της επένδυσης χαλκού – χρυσού στη ΒΑ Χαλκιδική, την κατάρρευση του τουριστικού οικοδομήματος, όχι μόνο της Χαλκιδικής αλλά και ολόκληρης της Βορείου Ελλάδος με ότι αυτό συνεπάγεται σε κοινωνία και οικονομία, χώρια την άνευ προηγουμένου δυσφήμιση, που υφίστατο γενικά ο ελληνικός τουρισμός. 

Και όλα αυτά τη στιγμή που Θάσος και Μήλος έδιναν πετυχημένες εξετάσεις αρμονικής συνύπαρξης τουριστικής και εξορυκτικής δραστηριότητας με τεράστια απήχηση στη διεθνή αγορά τουρισμού.

Η εξέλιξη των πραγμάτων δικαιώνει όσους πίστεψαν πως με σκληρή δουλειά και στρατηγική πετυχαίνεις στόχους και το κυριότερο: Τουρισμός και μεταλλεία μπορούν να συνυπάρξουν αρμονικά προς όφελος της τοπικής κοινωνίας.

Το Μεταλλείο των Σκουριών φτάνει στην τελική ευθεία, που σηματοδοτεί την έναρξη της εμπορικής λειτουργίας του στα τέλη της επόμενης χρονιάς.

Από την άλλη στο Δήμο Αριστοτέλη επικρατεί γενικότερα ένας οικοδομικός οργασμός σε ότι αφορά νέα καταλύματα υψηλής αρχιτεκτονικής αισθητικής, τα οποία προσθέτουν λύσεις στις ανάγκες διαμονής που έχουν υπεραυξηθεί μέσα στην τελευταία δεκαετία, εξαιρουμένης της περιόδου της υγειονομικής κρίσης.

Όλα αυτά όμως σε λίγα χρόνια μπορεί να μην έχουν καμία αξία, αν δεν φτιαχτούν οι υποδομές που χρειάζεται ο τόπος αλλά δεν τις διαθέτει δυστυχώς.

Για παράδειγμα δεν νοείται να χρειάζεσαι τουλάχιστον μια ώρα για να διασχίσεις το Σταυρό για να βρεθείς, είτε στο παραλιακό μέτωπο ή στον ορεινό όγκο του δήμου Αριστοτέλη.

Όσο και να έχει δεθεί ένας επισκέπτης με την Ολυμπιάδα, τη Βαρβάρα, το Στρατώνι, τα Στάγιρα, τη Στρατονίκη, την Ιερισσό, τα Νέα Ρόδα, την Αμμουλιανή, τα Πυργαδίκια, το Γομάτι, το Στανό, θα κουραστεί κάποια στιγμή. Και όχι μόνο αυτό. Θα μεταφέρει αυτή την εμπειρία και σε άλλους.

Είμαστε σίγουροι πως τοπική αυτοδιοίκηση και εταιρεία θα συντονιστούν έτσι ώστε με τα χρήματα που είναι να δωθούν για έργα κοινωνικής ανάπτυξης μέσα στην προσεχή 20ετία να γίνουν όλα όσα πρέπει και χρειάζεται η Γη του Αριστοτέλη, για να πάψει να είναι ακόμη “ελληνικό στερεότυπο”, αλλά ΤΟ νέο πρότυπο!

[ΠΗΓΗ: https://politesaristoteli.blogspot.com/, 7/7/2024]