«Ένας εργαζόμενος στον εξορυκτικό τομέα έχει 10πλάσια πιθανότητα να πάθει θανατηφόρο ατύχημα από κάποιον που απασχολείται σε άλλη δραστηριότητα στην Ελλάδα»

Σε άρθρο σχετικά με τα ατυχήματα στον μεταλλευτικό κλάδο, που δημοσιεύτηκε στη διαδικτυακή εφημερίδα “Telegraph” πριν μερικά χρόνια, με αφορμή τα επανειλημμένα δυστυχήματα στη ΛΑΡΚΟ, (και αναδημοσιεύτηκε και στο antigold) o συγγραφέας κ. Πέτρος Τζεφέρης μας δίνει την παρακάτω στατιστική εικόνα:

«Στην Ελλάδα κάθε χρόνο συμβαίνουν 250-300 ατυχήματα στον κλάδο, από τα οποία 5-10 περίπου είναι θανατηφόρα (ΜΟ τελευταίας 20ετίας: 7). Λαμβάνοντας δε υπόψιν το σύνολο των απασχολούμενων στον κλάδο, ο οποίος κυμαίνεται μεταξύ 15.000-20.000 ατόμων, προκύπτει ότι η συχνότητα των θανατηφόρων ατυχημάτων ανά 100.000 εργαζόμενους είναι περίπου 40. Τα παραπάνω αφορούν ατυχήματα στους μεταλλευτικούς και λατομικούς χώρους καθώς και το μεταλλουργικό συγκρότημα της ΛΑΡΚΟ ΓΜΜ. Α.Ε το οποίο εντάσσεται κλαδικά στον ίδιο τομέα εφόσον βρίσκεται εντός μεταλλευτικής παραχώρησης του δημοσίου.

Αν συγκριθούν τα παραπάνω με τα στοιχεία του ΙΚΑ για τα εργατικά ατυχήματα (συχνότητα θανατηφόρων ανά 100.000 εργαζόμενους) όπου η συχνότητα κυμαίνεται μεταξύ 4-5, συμπεραίνει κανείς ότι ένας εργαζόμενος στον εξορυκτικό τομέα έχει 10πλάσια πιθανότητα να πάθει θανατηφόρο ατύχημα από κάποιον που απασχολείται σε άλλη δραστηριότητα στην Ελλάδα.

Βέβαια τα συμπεράσματα αυτά είναι αναμενόμενα, λαμβάνοντας υπόψιν ότι οι μεταλλευτικοί και λατομικοί χώροι ως περιβάλλον εργασίας, παρουσιάζουν σημαντικές ιδιομορφίες, συνήθως χρησιμοποιούνται πολύ μεγάλα οχήματα, εκρηκτικά και μετακινούνται τεράστιες ποσότητες πετρώματος. Αν στα παραπάνω προστεθούν το δυναμικό και διαρκώς μεταβαλλόμενο περιβάλλον καθώς και οι ιδιαιτερότητες της ελληνικής οικονομίας, αντιλαμβάνεται κανείς την σοβαρότητα της κατάστασης αλλά και την ανάγκη για ειδικές παρεμβάσεις.

Ανάλογα είναι τα συμπεράσματα από στοιχεία που αφορούν την ΕΕ. Επισημαίνεται ότι μόνο ο αριθμός των θανατηφόρων ατυχημάτων που αφορούν τον εξορυκτικό κλάδο στην ΕΕ, είναι 5 φορές μεγαλύτερος από τον μέσο όρο των υπολοίπων κλάδων (ΕU, DG Enterprise, 2006). Στις ΗΠΑ ο δείκτης συχνότητας (ανά 100.000 εργαζόμενους) για τα θανατηφόρα ατυχήματα στον εξορυκτικό κλάδο είναι 20-30 για την τελευταία 20ετία, ενώ στην Νότιο Αφρική είναι 70-80.

Στην Κίνα ο δείκτης είναι ακόμη μεγαλύτερος, καθώς κάθε χρόνο χάνουν τη ζωή τους περισσότεροι από 6.000 μεταλλωρύχοι, σε μεταλλεία (συνήθως ανθρακωρυχεία) μικρής κλίμακας. Σύμφωνα με αναφορά του Διεθνούς Οργανισμού Εργασίας (ΔΟΕ), ο κίνδυνος θανατηφόρου ατυχήματος στα μικρά μεταλλεία ορισμένων αναπτυσσόμενων χωρών είναι μέχρι και 90 φορές μεγαλύτερος από αυτόν στα μεταλλεία των αναπτυγμένων χωρών.»

Αρχές καλοκαιριού και οι φοιτητές σε όλη την επικράτεια προετοιμάζονται με πυρετώδεις ρυθμούς για την εξεταστική του εαρινού εξαμήνου. Οι παραδόσεις θεωρίας τελειώνουν και οι ημερήσιες επισκέψεις σε επιχειρήσεις ολοκληρώνουν τον κύκλο της γνώσης, επιτρέποντας στους φοιτητές να κατανοήσουν τις βασικές δραστηριότητες όλων των σταδίων της παραγωγικής διαδικασίας διαφόρων κλάδων και να γνωρίσουν το πεδίο εφαρμογής όλων όσων έμαθαν.

Η Ελληνικός Χρυσός υποδέχεται και καλωσορίζει τη νέα γενιά επιστημόνων της χώρας και τους δίνει την ευκαιρία να δουν το έργο της και να συνομιλήσουν με το επιστημονικό προσωπικό της εφ’ όλης της ύλης. Μέσα στους τελευταίους μήνες πραγματοποιήθηκαν αρκετές επισκέψεις φοιτητών στα εργοτάξια. «Πράγματα που μέχρι στιγμής βλέπαμε μόνο στα εργαστήρια, τα είδαμε τώρα σε πραγματική κλίμακα, ρεαλιστικά. Η δίκη μου αίσθηση ήταν δέος βλέποντας την τάξη μεγέθους αυτής της επένδυσης. Προσωπικά θα ήθελα πάρα πολύ να συμμετέχω σε κάτι αντίστοιχο γιατί έτσι θα φέρουμε την ανάπτυξη στην χώρα μας.» Επισήμανε ο Βαγγέλης Κακάρογλου, τριτοετής φοιτητής του τμήματος Μηχανικών Ορυκτών

Πόρων του Πολυτεχνείου Κρήτης και η Κατερίνα Νιώτη, πρωτοετής φοιτήτρια του τμήματος Μηχανικών Περιβάλλοντος του Τ.Ε.Ι. Δυτικής Μακεδονίας, που βρέθηκε λίγες μέρες αργότερα στις εγκαταστάσεις, τον επιβεβαίωσε λέγοντας, «Μέσα από τα μαθήματα και τις εξετάσεις κατανοούμε πράγματα σε θεωρητικό επίπεδο αλλά μέσα από τέτοιες επισκέψεις μαθαίνουμε τι ακριβώς θα κάνουμε στην πράξη, ποιο θα είναι το αντικείμενο εργασίας μας. Βλέποντας το έργο από κοντά αισθάνθηκα πως θα μου άρεσε να δουλέψω σε αυτόν τον τομέα, άλλωστε η επιστήμη του περιβάλλοντος είναι απαραίτητη στο μεταλλευτικό κλάδο.»

Ανάλογα με την ειδικότητα τους ορίστηκε και ο προσανατολισμός και στόχος της ξενάγησης. Η ειδικότητα τους καθόρισε τις παρουσιάσεις που παρακολούθησαν καθώς και τα σημεία για τα όποια έγινε εκτεταμένη συζήτηση. Κάποιους τους εντυπωσίασαν οι υπόγειες εγκαταστάσεις, κάποιοι άλλοι εστίασαν στον περιβαλλοντικό έλεγχο ενώ δεν ήταν λίγοι εκείνοι που διαπίστωσαν και σχολίασαν θετικά την κοινωνική ωφέλεια που προκύπτει από την επένδυση. Η Αθανασία Μπαντούνα, τεταρτοετής φοιτήτρια του Γεωλογικού τμήματος του Πανεπιστημίου Πατρών σχολιάζει. «Εγώ νομίζω ότι είναι μια πολύ μεγάλη ευκαιρία για την Ελλάδα και όλους εμάς. Θα ήθελα να δουλέψω σε αυτόν τον κλάδο, στο κομμάτι της γεωλογικής έρευνας.»

Το ενδιαφέρον όλων ήταν συγκινητικό. Η Άννα Τάτσετ, φοιτήτρια του τμήματος Μηχανικών Περιβάλλοντος του Τ.Ε.Ι. Δυτικής Μακεδονίας δηλώνει με ικανοποίηση, «Το γεγονός ότι, από το πρώτο κιόλας έτος των σπουδών μου, μπόρεσα να δω ένα έργο στο οποίο μπορώ να εργαστώ στο μέλλον, με κάνει να συνεχίζω τις σπουδές μου με μεγαλύτερο ενδιαφέρον. Η επιστήμη του περιβάλλοντος προοδεύει για να βοηθήσει τις βιομηχανίες να γίνονται όλο και πιο φιλικές προς το περιβάλλον. Το να μετέχω σε μια ανάλογη επένδυση θα μου έδινε τη δυνατότητα να συμβάλλω στην υλοποίηση αυτού του στόχου.»

Η δύναμη της γνώσης κατακτιέται έξω στο πεδίο, στο χώρο της δουλειάς. Μηχανικοί, γεωλόγοι, χημικοί, θέλουν να μάθουν τα πάντα, ρωτούν τεχνικές λεπτομέρειες και στοιχεία. Η λάμψη στο βλέμμα τους φανερώνει το πάθος τους για δημιουργία. Αυτοί είναι που θα εισάγουν τις καινοτομίες, αυτοί θα βελτιώσουν τις τεχνολογίες, αυτοί έχουν την ευθύνη για το αύριο και δεν τη φοβούνται, τη διεκδικούν. Ο Βαγγέλης Θεοδωρόπουλος, τριτοετής φοιτητής του τμήματος Μηχανικών Ορυκτών Πόρων του Πολυτεχνείου Κρήτης μας λέει, «Είδαμε ένα χρήσιμο έργο που απασχολεί πολύ κόσμο, προσφέρει στην τοπική κοινωνία και σε όλη τη χώρα. Εγώ πήρα σήμερα μια χρήσιμη άποψη για το τι μπορώ να κάνω στο μέλλον σαν μηχανικός. Φαντάζομαι τον εαυτό μου να συμμετέχει σε ένα αντίστοιχο έργο- και το βλέπω ως μια μεγάλη πρόκληση αλλά και ευθύνη. Μακάρι να γίνουν κι άλλα τέτοια έργα και να εξελιχθούν όσα ήδη υπάρχουν γιατί είναι επιτακτική ανάγκη για την Ελλάδα και τους Έλληνες μια μακροχρόνια βιομηχανική ανάπτυξη. Όχι μόνο για το σήμερα αλλά και για το μέλλον.»

Όλες οι επισκέψεις ολοκληρώθηκαν με σύντομη ανταλλαγή απόψεων, σχετικά με το ποια πράγματα από όσα είδαν τους άρεσαν περισσότερο ή λιγότερο. Ο Αγγελος Βγενόπουλος, φοιτητής του Γεωλογικού τμήματος του Πανεπιστημίου Πατρών σχολίασε, «Στο τεχνικό κομμάτι είδα ένα οργανωμένο σύνολο παρουσιάσεων και ξενάγησης. Το καλύτερο ήταν ότι μας επετράπη να σπάσουμε κομμάτια από μεικτά θειούχα μεταλλεύματα και να πάρουμε μικρά πετρώματα με γαληνίτη, σφαλερίτη, ροδοχρωσίτη, σιδηροπυρίτη…»

Η εποχή της κρίσης μπορεί να τους έχει στερήσει αρκετά πράγματα, αλλά όχι την αισιοδοξία και το χαμόγελο. Νέοι με γνώσεις, ιδέες, όνειρα και ελπίδα. Η δική τους γενιά δεν ευθύνεται για την κρίση, αλλά ευθύνεται για τον τρόπο που θα την αντιμετωπίσει. Οι ίδιοι δηλώνουν έτοιμοι να αντιμετωπίσουν τις όποιες δυσκολίες δυναμικά και συγκροτημένα. Αυτοί οι άνθρωποι έχουν τη δύναμη να τα αλλάξουν όλα. Με αισιοδοξία και γνώση. Ο Γιώργος Νησανάκης, τριτοετής φοιτητής του τμήματος Μηχανικών Ορυκτών Πόρων του Πολυτεχνείου Κρήτης εκφράζεται με ενθουσιασμό, «Και μόνο που μπαίνεις σε ένα τέτοιο έργο που είναι από τα μεγαλύτερα στην Ευρώπη και απασχολεί τόσο κόσμο, σου δίνει ικανοποίηση, ιδέες και κίνητρο να συνεχίσεις. Η κριτική που δέχεται η μεταλλευτική δραστηριότητα δεν με ενοχλεί. Ίσα-ίσα. Πρέπει να γίνεται. Γιατί μας βοηθάει να το ψάχνουμε περισσότερο και να βελτιώνουμε τις συνθήκες.» Την ίδια αντίληψη έχει και η Γεωργία Μαντή, φοιτήτρια του τμήματος Μηχανικών Περιβάλλοντος, «Είδα ένα έργο με σχεδιασμό σε βάθος χρόνου, που θα δώσει ευκαιρίες σε νέους ανθρώπους. Αυτό θέλω να κάνω όταν ολοκληρώσω τις σπουδές μου, να συμμετέχω σ ένα τέτοιο έργο, φροντίζοντας για το περιβάλλον στο οποίο θα εργάζομαι. Η δικιά μας γενιά θα είναι αυτή που θα βελτιώσει κι άλλο τις τεχνολογίες και τις συνθήκες. Γι’ αυτό προσπαθούμε.»

Αυτό είναι το όραμα της επόμενης γενιάς. Αυτά τα νέα παιδιά ονειρεύονται και σχεδιάζουν ένα καλύτερο μέλλον. Έχουν τη δύναμη, τη γνώση και την υπευθυνότητα, ώστε να δημιουργήσουν καινούργια έργα, σύγχρονων προδιαγραφών που θα οδηγήσουν τη χώρα σε ένα αύριο κερδοφόρο και ισχυρό, για τους ίδιους και για τις επόμενες γενιές, που το δικαιούνται.

[ΠΗΓΗ: ΜΕΤΑΛΛΕΥΤΙΚΑ ΝΕΑ ΜΑΪΟΥ-ΙΟΥΝΙΟΥ 2014, ΕΙΡΗΝΗ ΣΤΡΙΚΟΥ]