Tag Archives: εξορυκτική βιομηχανία

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ: ΟΙ ΔΥΟ ΜΕΓΑΛΕΣ ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ

The photo was taken in natural daylight.

Η ευκαιρία του reshoring, δηλαδή της επιστροφής βιομηχανικών δραστηριοτήτων πιο κοντά στις εγχώριες αγορές των μεγάλων επιχειρήσεων ή σε γειτονικές χώρες και η πρόκληση της στρατηγικής αυτονομίας αποτελούν βασικά σημεία για την επόμενη μέρα της μεταποίησης.

«Η Ελλάδα έχει βιομηχανία που αντέχει και εξελίσσεται. Τα τελευταία χρόνια επιδεικνύει εξαιρετικούς ρυθμούς ανάπτυξης, ενώ η εξωστρέφειά της έχει βελτιωθεί. Ωστόσο δεν έχουμε την πολυτέλεια να επαναπαυθούμε. Άλλες χώρες κινούνται πολύ πιο γρήγορα από εμάς. Πρέπει να εκμεταλλευτούμε τα επόμενα χρόνια για να επιταχύνουμε στην καινοτομία, στην πράσινη μετάβαση, στην αναβάθμιση του ανθρωπίνου δυναμικού και για να έχουμε μια καλύτερη βιομηχανία που να συνεισφέρει περισσότερο και στο ΑΕΠ». Αυτή είναι η κατάσταση των πραγμάτων στην ελληνική βιομηχανία,  όπως την περιέγραψε ο Πρόεδρος του ΔΣ του ΣΕΒ κ. Δημήτρης Παπαλεξόπουλος στο φετινό Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών, θέτοντας το βασικό διακύβευμα κόντρα στο «βέλος του χρόνου». Αυτό σημειώνει σε άρθρο που δημοσιεύτηκε στον ιστότοπο του Συνδέσμου Μεταλλευτικών Επιχειρήσεων ο  κ. Δημήτρης Βεργάδος, Χημ. Μηχανικός ΕΜΠ, Διευθυντής ΜΜΕ και Ενημέρωσης ΣΕΒ.

Όπως σημειώνει: «Στο ίδιο αφηγηματικό πλαίσιο, η αναλυτική μελέτη που εκπόνησαν από κοινού η EY Ελλάδος και ο ΣΕΒ: “Χτίζοντας το μέλλον για ακόμα πιο ισχυρή βιομηχανία” μας παρέχει μια χρήσιμη τεκμηρίωση για τις τάσεις και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η βιομηχανία σε παγκόσμιο, ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο. Η μελέτη -με ορίζοντα το 2030- εστιάζει στις πρωτοβουλίες μετασχηματισμού που θα πρέπει να αναλάβουν οι ελληνικές βιομηχανικές επιχειρήσεις, προκειμένου  να συνεχίσουν να αποτελούν την αναπτυξιακή αιχμή της οικονομίας, υιοθετώντας ένα  νέο παραγωγικό μοντέλο.

Σύμφωνα με τους συντάκτες της μελέτης, η βιομηχανία, σε παγκόσμιο επίπεδο, βρίσκεται αντιμέτωπη με σημαντικές  προκλήσεις. Μια από τις πιο σημαντικές είναι η διαταραχή των εφοδιαστικών αλυσίδων που προκάλεσε η πανδημία. Τα  συνεπακόλουθα ήταν ελλείψεις πρώτων υλών και εξαρτημάτων και εκτίναξη του κόστους ενέργειας. Στην εξίσωση προστίθενται, πλέον, οι γεωπολιτικές αναταραχές μεγάλης διάρκειας, οι οποίες οδηγούν σε αυξήσεις των ναύλων και περιπλέκουν περαιτέρω την παγκόσμια εμπορική δυναμική. Την ίδια στιγμή, η ανάγκη μετάβασης της βιομηχανίας προς τη βιώσιμη ανάπτυξη παραμένει επιτακτική όσο ποτέ, με τις αυξανόμενες ελλείψεις σε κατάλληλο ανθρώπινο δυναμικό να δυσχεραίνουν αυτήν την προσπάθεια.

Ως σημαντικό εύρημα προβάλλεται η αναδυόμενη τάση της επιστροφής βιομηχανικών δραστηριοτήτων εγγύτερα στις εγχώριες αγορές των μεγάλων επιχειρήσεων ή σε γειτονικές χώρες –το λεγόμενο “reshoring”. Η εξέλιξη αυτή διαγράφει υπό προϋποθέσεις μια σημαντική ευκαιρία για την ελληνική βιομηχανία, στο πλαίσιο μάλιστα και της ευρωπαϊκής πολιτικής για στρατηγική αυτονομία. Με το «reshoring» η ελληνική παραγωγή αποκτά σημαντικά πλεονεκτήματα ως προς το κόστος, αλλά ιδιαίτερα, ως προς την ταχύτητα ανταπόκρισης στις ρευστές δυναμικές της αγοράς. Επιπλέον, η πολιτική του επαναπατρισμού των παραγωγικών δραστηριοτήτων ευθυγραμμίζεται με την αυξανόμενη έμφαση σε προσπάθειες αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής και προώθησης της βιώσιμης ανάπτυξης, που  έχουν στόχο να μειώσουν το αποτύπωμα άνθρακα στις μεταφορές και στην παραγωγική αλυσίδα.

Εν κατακλείδι, η στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την ενίσχυση της ανθεκτικότητας της οικονομίας της, ενσωματώνει δύο βασικές τάσεις: το reshoring και τη μείωση των εξαρτήσεων από περιορισμένους στρατηγικούς εταίρους. Όπως το θέτει ο Γενικός Διευθυντής του ΣΕΒ Δρ. Γιώργος Ξηρογιάννης: «Η διαμόρφωση πειστικών απαντήσεων στον διεθνή ανταγωνισμό είναι επιβεβλημένη. Οι πρόσφατες πολιτικές της Ε.Ε. (π.χ. για Στρατηγική αυτονομία, Κρίσιμες πρώτες ύλες, Ενδυνάμωση ευρωπαϊκών αλυσίδων παραγωγής, κ.τ.λ.) αποτελούν μια πρώτη προσπάθεια ρεαλιστικής σύνδεσης της βιομηχανικής ανάπτυξης με τις ευκαιρίες σε αναδυόμενες ψηφιακές ή πράσινες τεχνολογίες. Αλλά παραμένουν αποσπασματικές και χωρίς τον δυναμισμό να αντιμετωπίσουν τον διεθνή επενδυτικό ανταγωνισμό που ήδη οδηγεί σημαντικές βιομηχανικές μονάδες εκτός Ε.Ε».

Κρίσιμες πρώτες ύλες, γεωπολιτική ανεξαρτησία και το στοίχημα της βιομηχανικής πολιτικής

Στο πλαίσιο του Φόρουμ των Δελφών, στις πλαγιές του Παρνασσού,  που έγινε πρόσφατα, είχα την τιμή να συντονίσω την εκδήλωση-πάνελ που διοργάνωσε ο ΣΜΕ, με τίτλο: “RawMaterials and Geopolitical Independence, European Industrial Policy”, στην οποία συμμετείχαν ο Πρόεδρος της ΕΕ του ΣΕΒ κ. Ευθύμιος Βιδάλης,  ο Επίτιμος Πρόεδρος της Euromines, κ. Μαρκ Ραχωβίδης ο Πρόεδρος του Πανευρωπαϊκού Συνδέσμου Λατομείων UEPG, κ. Αντώνης Αντωνίου Λατούρος και ο πρόεδρο του ΣΜΕ και CEO της ΓΕΩΕΛΛΑΣ, κ. Κωνσταντίνος Γιαζιτζόγλου.

Ο κ. Βιδάλης, μίλησε μεταξύ  των άλλων,  για τη σημασία των ορυκτών στη μεταποίηση, σημειώνοντας πως «υπάρχει μια μετατόπιση από την οικονομική ανταγωνιστικότητα στην στρατηγική αυτάρκεια και πως η επίτευξη των στόχων της βιομηχανικής ανάπτυξης είναι αδύνατον να πραγματοποιηθεί χωρίς σταθερή πρόσβαση στις κρίσιμες πρώτες ύλες. Οι απαραίτητες πρώτες ύλες, για τις αναγκαίες τεχνολογίες για την επίτευξη των κλιματικών στόχων, είναι κρίσιμης σημασίας ενώ δημιουργούν σημαντικές πληθωριστικές πιέσεις». Ο ομιλητής επεσήμανε πως η μεταποίηση πρέπει να αντιμετωπίσει την κρίση αυτάρκειας και να τη δει σαν ευκαιρία. Τόνισε ακόμη ότι ο κλάδος της εξορυκτικής βιομηχανίας εκπροσωπείται στον ΣΕΒ από εξέχουσες εταιρείες του χώρου και αναφερόμενος στην Κομισιόν, έκανε λόγο για τη σημασία των κρίσιμων πρώτων υλών στην κυκλική οικονομία και για τη βιώσιμη ανάπτυξη, σημειώνοντας πως «οι στόχοι κυκλικής οικονομίας είναι αδύνατον να επιτευχθούν χωρίς ανθεκτική και βιώσιμη πρόσβαση σε πρώτες ύλες. Για αυτό και οι μεταποιητικές μονάδες και τα κράτη θα πρέπει να εντάξουν τη μακροπρόθεσμη επάρκεια πρώτων υλών στη στρατηγική τους».

Ο κ. Ραχωβίδης από την πλευρά του επισήμανε πως η Ευρώπη βρίσκεται σε μια κρίσιμη καμπή, η οποία θα καθορίσει την πράσινη και την ψηφιακή μετάβαση, τονίζοντας πως «εάν συνεχίσουμε να ‘εξάγουμε’ ρύπανση και να εισάγουμε πρώτες ύλες,  όπως σήμερα, τότε η Πράσινη Μετάβασή μας δεν μπορεί να ευημερήσει». Καταλήγοντας, είπε πως ένα όραμα που περιλαμβάνει 20 με 30 νέα στρατηγικά έργα εξόρυξης στην Ευρώπη έως το 2030 θα επιτρέψει μια βιώσιμη, υπεύθυνη και ευημερούσα βιομηχανία εξόρυξης, ευθυγραμμισμένη με τις ευρωπαϊκές αξίες.

Ο κ. Λατούρος μίλησε για τις ανάγκες της Ευρώπης για 3 δισ. τόνους αδρανών υλικών ετησίως, καθιστώντας τα αδρανή τον πιο χρησιμοποιούμενο φυσικό πόρο, μετά το νερό και τον αέρα. Αναφέρθηκε ακόμη στην χρήση κατάλληλων απορριμμάτων για την παραγωγή ανακυκλωμένων αδρανών, καθώς και στο ότι οι εγκαταστάσεις παραγωγής αδρανών υλικών πρέπει να βρίσκονται κοντά στα κέντρα ζήτησης..

Από την πλευρά του, ο κ. Γιαζιτζόγλου τόνισε πως οι ανάγκες υιοθέτησης νέων τεχνολογιών αυξάνουν σημαντικά τη ζήτηση συγκεκριμένων ορυκτών πρώτων υλών. «Η χώρα μας είναι σε θέση να ανταποκριθεί σε ορισμένες από αυτές τις περιπτώσεις». Συμπλήρωσε όμως ότι «δυστυχώς το ευρωπαϊκό θεσμικό πλαίσιο, καθιστά την εξορυκτική δραστηριότητα μη ανταγωνιστική. Η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να αντιμετωπίσει το θέμα με σοβαρότητα και αποφασιστικότητα». Κλείνοντας, ανέφερε πως η Ελλάδα διαθέτει σημαντικά κοιτάσματα πρώτων υλών που σήμερα κατατάσσονται στις μη κρίσιμες, με την έντονη εξαγωγική δραστηριότητα αυτών των κλάδων να είναι βέβαιο ότι μπορεί να αποτελέσει γεωπολιτικό ατού για τη χώρα μας.

Όπως καταφαίνεται, η κρισιμότητα της αυτάρκειας σε πρώτες ύλες είναι πλέον αναγνωρισμένη σε ανώτατο επίπεδο μέσα από την πρόσφατη πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με τον κανονισμό  CRITICAL RAW MATERIALS ACT. “Παρ όλα αυτά, τόσο ως σύνδεσμος όσο και ως μέλη της ευρωπαϊκής συνομοσπονδίας Euromines, πιστεύουμε ακράδαντα ότι θα χρειαστεί να γίνουν πάρα πολλά πράγματα ακόμη για να μην βρισκόμαστε σε πλήρη εξάρτηση από  συγκεκριμένες τρίτες χώρες, οι οποίες δεν έχουν κρύψει τη διάθεσή τους να αξιοποιήσουν αυτή τη γεωπολιτική ισχύ” ανέφερε ο Πρόεδρος του ΣΜΕ.

Στο ίδιος μήκος κύματος και ο Χρήστος Μπαλάσκας (Ελληνικός Χρυσός) από το Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών ανέδειξε τη σημασία των κρίσιμων πρώτων υλών αλλά και το ρόλο της  Ελλάδας, όπου όπως είπε καταγράφεται σημαντική πρόοδος μέχρι σήμερα.

Να σημειωθεί ότι η χώρα μας, με ανεξερεύνητο ορυκτό πλούτο που αποτιμάται στα 72 δισ. ευρώ, μπορεί να γίνει ο πρωταγωνιστής των εξελίξεων στην Ευρώπη αλλά και παγκοσμίως. Βάσει της ανάπτυξης τεχνολογιών εξόρυξης και επεξεργασίας, η Ελλάδα έχει δείξει τη δυναμική της στο μεταλλευτικό τομέα εδώ και πολλά χρόνια. Ωστόσο, όπως τονίζεται, μέσα από την αξιοποίηση κρίσιμων πρώτων υλών και στρατηγικών μετάλλων έχει τη δυνατότητα να συμβάλει ακόμα περισσότερο στην οικονομική ανάπτυξη και τη διασφάλιση της ενεργειακής και ψηφιακής μετάβασης, ειδικά σε μια εποχή έντονων γεωπολιτικών προκλήσεων.

Υπενθυμίζεται ότι στο τελευταίο Φόρουμ των Δελφών στο πάνελ «Global Geopolitical Shifts: Impacts and Strategies for Businesses» ο Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου του ΣΕΒ κ. Δημήτρης Παπαλεξόπουλος σημείωσε πως “το μεγαλύτερο μέρος της πράσινης τεχνολογίας δεν αναπτύσσεται στην Ευρώπη αλλά αλλού. Στις ΗΠΑ και την Κίνα εφαρμόζονται στιβαρές βιομηχανικές πολιτικές και η Ευρώπη πρέπει να επιλέξει αν θα προσαρμοστεί”. Επίσης, στους βασικούς τομείς που χρήζουν βελτιώσεων, είναι  αυτοί της Τεχνητής Νοημοσύνης, αλλά και της μετάβασης στην πράσινη ενέργεια που όπως είπε ο κ. Παπαλεξόπουλος “είναι σωστή και αναγκαία αλλά και πολύ πιο δαπανηρή από ό,τι αναμενόταν”. Σε αυτούς τους τομείς, η Ευρώπη οφείλει να βοηθήσει την επιχειρηματικότητα να δώσει λύσεις. “Πρέπει να κινηθούμε πολύ πιο γρήγορα. Έχουμε μια χρυσή ευκαιρία να προχωρήσουμε και πρέπει να είμαστε πιο τολμηροί” ανέφερε ο Πρόεδρος του ΣΕΒ.

[ΠΗΓΗ: https://www.news247.gr/, 25/5/2024]

ΠΡΟΗΓΜΕΝΑ ΥΛΙΚΑ: «ΚΛΕΙΔΙ» Η ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗΣ ΥΠΕΡΟΧΗΣ

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε μια ολοκληρωμένη στρατηγική που αποσκοπεί στην επίτευξη βιομηχανικής υπεροχής της ΕΕ στα προηγμένα υλικά, μια καίρια τεχνολογία εξαιρετικά μεγάλης σημασίας για τη διττή πράσινη και ψηφιακή μετάβαση. Η ανακοίνωση σχετικά με τα προηγμένα υλικά για τη βιομηχανική υπεροχή προτείνει συγκεκριμένα μέτρα για την ευθυγράμμιση των προτεραιοτήτων έρευνας και καινοτομίας και των επενδύσεων στην ΕΕ, διασφαλίζοντας την ευρωπαϊκή υπεροχή σε αυτή τη σημαντική τεχνολογία. Η πρωτοβουλία, την οποία αναμένουν τα κράτη μέλη και η βιομηχανία, αποτελεί το πρώτο βήμα προς μια κοινή ευρωπαϊκή προσέγγιση για τα προηγμένα υλικά, θέτοντας τις βάσεις για περαιτέρω δράση.

Όπως αναφέρει η Κομισιόν, τα προηγμένα υλικά σχεδιάζονται και κατασκευάζονται σκοπίμως για να εμφανίζουν ανώτερες επιδόσεις ή ειδικές λειτουργίες, οι οποίες μπορούν να αναπτυχθούν με πρωτοφανή ταχύτητα χάρη στη σημερινή επιστημονική κατανόηση και υπολογιστική ισχύ. Είναι θεμελιώδους σημασίας, για παράδειγμα, για την καινοτομία στην ενέργεια, την ηλεκτρονική, τις κατασκευές και την κινητικότητα και, ως εκ τούτου, είναι ζωτικής σημασίας για την πράσινη και την ψηφιακή μετάβαση. Ο πρώτος κατάλογος ερευνητικών τομέων αναμένεται να διευρυνθεί με την πάροδο του χρόνου σε διάλογο με το Συμβούλιο Τεχνολογίας που πρόκειται να συσταθεί.

Η ζήτηση προηγμένων υλικών αναμένεται να αυξηθεί σημαντικά τα επόμενα έτη, για παράδειγμα για την παραγωγή ανανεώσιμης ενέργειας, μπαταριών, κτιρίων μηδενικών εκπομπών, ημιαγωγών, φαρμάκων και ιατροτεχνολογικών προϊόντων, δορυφόρων, διαστημικών εκτοξευτών, αεροσκαφών ή για άλλες εφαρμογές διπλής χρήσης, καθώς και αμυντικού εξοπλισμού.

Η στρατηγική αποσκοπεί στην ενίσχυση της μακροπρόθεσμης ανταγωνιστικότητας της ΕΕ, διασφαλίζοντας ότι η Ένωση παραμένει στην πρώτη γραμμή των νέων τεχνολογιών υλικών, στηρίζοντας τις ικανότητες ανάπτυξης, δοκιμών και εφαρμογής. Οι δράσεις θα ενισχύσουν επίσης την ανοικτή στρατηγική αυτονομία και την οικονομική ασφάλεια της ΕΕ μειώνοντας τις εξαρτήσεις από κρίσιμα υλικά αντικαθιστώντας τα ή στηρίζοντας την ανακύκλωση και την επαναχρησιμοποίησή τους.

Η ανακοίνωση προτείνει δράσεις με βάση πέντε βασικούς πυλώνες που πρέπει να υλοποιηθούν από κοινού με τα κράτη μέλη της ΕΕ, τους παράγοντες της βιομηχανίας και άλλους βασικούς ενδιαφερόμενους φορείς:

  1. Ενίσχυση του ευρωπαϊκού οικοσυστήματος έρευνας και καινοτομίας για τα προηγμένα υλικά.
  2. Επίσπευση καινοτόμων υλικών στην αγορά. Αυτό περιλαμβάνει την ανάπτυξη ενός «κοινού υλικού», μιας ευρωπαϊκής ψηφιακής υποδομής για την έρευνα και την καινοτομία στον τομέα των προηγμένων υλικών. Θα επιταχύνει σημαντικά τον σχεδιασμό, την ανάπτυξη και τη δοκιμή νέων προηγμένων υλικών σε ελεγχόμενο περιβάλλον, χρησιμοποιώντας επίσης την ΤΝ.
  3. Αύξηση των επενδύσεων κεφαλαίου και της πρόσβασης σε χρηματοδότηση. Στο πλαίσιο αυτής της δέσμης δράσεων, η ΕΕ θα δημιουργήσει μια νέα σύμπραξη με τη βιομηχανία στο πλαίσιο του προγράμματος «Ορίζων Ευρώπη», με στόχο επενδύσεις ύψους 500 εκατ. EUR για την περίοδο 2025-2027, με τουλάχιστον 250 εκατ. EUR να προέρχονται από ιδιωτικές πηγές.
  4. Προώθηση της παραγωγής και της χρήσης προηγμένων υλικών. Αυτό περιλαμβάνει τις δημόσιες συμβάσεις για την καινοτομία, τον καθορισμό προτύπων και τη δρομολόγηση μιας Ακαδημίας Προηγμένων Υλικών με το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο Καινοτομίας και Τεχνολογίας, ώστε να διασφαλιστεί ότι το ευρωπαϊκό εργατικό δυναμικό διαθέτει τις απαραίτητες δεξιότητες.
  5. Δημιουργία Συμβουλίου Τεχνολογίας για προηγμένο υλικό με σκοπό την παροχή συμβουλών σχετικά με την καθοδήγηση αυτής της πρωτοβουλίας με τα κράτη μέλη, τις χώρες που είναι συνδεδεμένες με το πρόγραμμα «Ορίζων Ευρώπη» και τη βιομηχανία.

Ιστορικό

Παράδειγμα προηγμένων υλικών είναι το γραφένιο. Είναι το λεπτότερο, ισχυρότερο υλικό που έχει εξαντλήσει τον χαλκό ως αγωγό θερμότητας. Χρησιμοποιείται σε τηλεοπτικές οθόνες, υπολογιστές και έξυπνα τηλέφωνα. Η ενεργειακή απόδοση και τα νέα χαρακτηριστικά επιδόσεων είναι εφικτά μόνο λόγω νέων ιδιοτήτων σχεδιασμού.

Όπως τονίζεται, η Ευρώπη κατέχει ισχυρή θέση στην ανάπτυξη προηγμένων υλικών, αλλά η συνεχής καινοτομία είναι καίριας σημασίας για τη διασφάλιση της τεχνολογικής κυριαρχίας και της στρατηγικής αυτονομίας καθ’ όλη τη διάρκεια του κύκλου ζωής των προηγμένων υλικών. Με την πάροδο των ετών, τα προγράμματα-πλαίσια της ΕΕ για την έρευνα και την καινοτομία έχουν στηρίξει ενεργά την έρευνα και την καινοτομία σε προηγμένα υλικά, συμπεριλαμβανομένων, για παράδειγμα, της εμβληματικής πρωτοβουλίας για το γραφένιο, καθώς και διαφόρων ευρωπαϊκών τεχνολογικών πλατφορμών και ERA-NET.

Τον Φεβρουάριο του 2022, οι βασικοί βιομηχανικοί ενδιαφερόμενοι φορείς κάλεσαν την Επιτροπή στο μανιφέστο για το υλικό 2030 να καταρτίσει στρατηγικό χάρτη πορείας και αποτελεσματική διακυβέρνηση για την έρευνα και την καινοτομία σχετικά με τα προηγμένα υλικά και ένα νέο ευρωπαϊκό στρατηγικό θεματολόγιο έρευνας και καινοτομίας για την επόμενη γενιά προηγμένων υλικών.

Μετά από ευρύτερες διαβουλεύσεις με τα κράτη μέλη και τα ενδιαφερόμενα μέρη, η παρούσα ανακοίνωση εξετάζει όχι μόνο τις ανάγκες έρευνας και καινοτομίας, αλλά και τις προσπάθειες για την ενίσχυση της παραγωγής, της χρήσης και της χρήσης προηγμένων υλικών.

Η εγχώρια εξορυκτική βιομηχανία

Στο μεταξύ, σημαντικό αναπτυξιακό αποτύπωμα στην ελληνική οικονομία έχει ο κλάδος των ορυκτών πρώτων υλών, που καλείται ένεκα της πράσινης και ψηφιακής μετάβασης να παίξει ένα ρόλο «κλειδί» στις εξελίξεις.

Σύμφωνα με στοιχεία της ετήσιας έκθεσης του Συνδέσμου Μεταλλευτικών Επιχειρήσεων (ΣΜΕ) για το 2022, ο κύκλος εργασιών του μεταλλευτικού κλάδου αυξήθηκε κατά 12,5%, σε σύγκριση με το 2021. Επίσης, η παραγωγή εμπορεύσιμων προϊόντων αυξήθηκε κατά 3%, ενώ οι εξαγωγές αυξήθηκαν κατά 20% έναντι του 2021.

Με γνώμονα τον συνολικό εξαγωγικό προσανατολισμό της χώρας μας (50,9 δισ. ευρώ αξία εξαγωγών για το 2023 σύμφωνα με στοιχεία του Συνδέσμου Βιομηχανιών Ελλάδας, ΣΕΒΕ), οι εξαγωγές των μεταλλευτικών προϊόντων από τη χώρα μας προς τρίτες χώρες συμβάλλουν στη βελτίωση του εμπορικού ισοζυγίου, αυξάνοντας τα σχετικά έσοδα. Για παράδειγμα, έως σήμερα, στην περιοχή της Β.Α Χαλκιδικής και συγκεκριμένα στα Μεταλλεία Κασσάνδρας έχουν επενδυθεί 1,3 δισ. δολ. και πρόκειται να επενδυθούν επιπλέον 1,9 δισ. δολάρια, ενώ η αξία των εξαγωγών, που αποτιμάται σε 1 δισ. δολάρια σήμερα, αναμένεται να ξεπεράσει τα 11 δισ. δολάρια τα επόμενα χρόνια.

Με «σημαιοφόρο» τον Σύνδεσμο Μεταλλευτικών Επιχειρήσεων (ΣΜΕ), συμπληρώνει  των πρώτων 100 χρόνων λειτουργίας του ο κλάδος  ξεκινά μια διαδικασία ανάδειξης του κλάδου και του ρόλου του στη διαδικασία βιώσιμης ανάπτυξης. Μάλιστα στο πλαίσιο της εκδήλωσης, ο Πρόεδρος του Συνδέσμου, κ. Κωνσταντίνος Γιαζιτζόγλου, αναφέρθηκε σε αυτήν ακριβώς τη συμβολή της δραστηριότητας των ελληνικών εξορυκτικών επιχειρήσεων για την κοινωνικό- οικονομική ανάπτυξη της χώρας, την τόνωση του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος (ΑΕΠ) και της απασχόλησης, μέσα από τη δημιουργία δεκάδων χιλιάδων καλά αμειβόμενων θέσεων εργασίας και την εισροή συναλλάγματος λόγω του εξαγωγικού προσανατολισμού του μεταλλευτικού κλάδου– σε περιόδους που ήταν ζωτικής σημασίας για τη σταθερότητα της χώρας καθώς επίσης και στην ανάπτυξη τεχνογνωσίας και καινοτομίας.

Μεταξύ άλλων, ο κ. Γιαζιντζόγλου επισήμανε ότι καθίσταται σημαντική η συνδρομή των ελληνικών εξορυκτικών επιχειρήσεων για την κοινωνικο-οικονομική ανάπτυξη σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο παρά το γεγονός ότι η ευρωπαϊκή πολιτική δεν είναι καθόλου ευνοϊκή για τον κλάδο. Επίσης, αναφέρθηκε στις αρνητικές επιπτώσεις του υψηλού κόστους ενέργειας και στην πολυπλοκότητα στις αδειοδοτικές διαδικασίες στον εξορυκτικό τομέα στην Ελλάδα.

Η υπεραξία του μεταλλευτικού κλάδου στην επίτευξη των στόχων «πράσινης» μετάβασης

Απαντώντας στις ανησυχίες, που ακούγονται για την αρνητική επίπτωση της εξορυκτικής δραστηριότητας στο περιβάλλον, οι επιχειρήσεις του κλάδο, όπως αναφέρθηκε στην εκδήλωση, υιοθετούν την εφαρμογή σύγχρονων μεθόδων και τεχνολογιών για τη μείωση του αποτυπώματος από τις δραστηριότητές τους, λαμβάνοντας μέτρα για την αποτελεσματική διαχείριση των αποβλήτων, την υιοθέτηση βέλτιστων πρακτικών εξόρυξης και την εφαρμογή περιβαλλοντικών προτύπων και κανονισμών.

Επιπλέον, με σημαντικό όπλο στη φαρέτρα τους την έρευνα και ανάπτυξη νέων τεχνολογιών, οι μεταλλευτικές επιχειρήσεις συμβάλλουν στη βελτίωση των πρακτικών εξόρυξης, επιτυγχάνοντας από τη μια μειωμένο περιβαλλοντικό αποτύπωμα και από την άλλη βέλτιστη αξιοποίηση στην παραγωγή ενέργειας, συνεισφέροντας κυρίως στον ενεργειακό εφοδιασμό  σε εθνικό επίπεδο αλλά και στο έργο της απεξάρτησης της Ευρώπης από τρίτες χώρες σε σχέση με τις ορυκτές πρώτες ύλες και τις σπάνιες γαίες.

Όπως επισήμανε και ο κ. Αθανάσιος Κεφάλας, Πρόεδρος της Οργανωτικής Επιτροπής των 100 Χρόνων του ΣΜΕ, στο πλαίσιο της εκδήλωσης, «η ενεργειακή μετάβαση, η μείωση των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου, οι πράσινες και νέες τεχνολογίες, είναι όλες δραστηριότητες εντάσεως ζήτησης ορυκτών».

Ο δρόμος φαίνεται ωστόσο να είναι μακρύς και οι δραστηριότητες αυτές είναι μέρος μιας μακροπρόθεσμης προσπάθειας για υιοθέτηση βιώσιμων εναλλακτικών.

[ΠΗΓΗ: https://www.reporter.gr/, του Γιώργου Αλεξάκη, 28/2/2024]

Η ΕΞΟΡΥΚΤΙΚΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΕΠΕΝΔΥΕΙ 1,7 ΔΙΣ ΕΥΡΩ

dei-lignitoruxeia-lignitiko-kentro-tis-dutikis-makedonias-ptolemaidaΣτα 6,2 δισ. ευρώ, που αντιστοιχεί στο 3,4% του ΑΕΠ ανέρχεται η συνολική συμβολή της εξορυκτικής βιομηχανίας στην εθνική οικονομία. Σε όρους απασχόλησης, η συμβολή της ανέρχεται στο 3,4% της εγχώριας απασχόλησης εάν ληφθεί υπ’ όψιν και η ηλεκτροπαραγωγή με λιγνίτη, καθιστώντας τη συγκεκριμένη βιομηχανία έναν από τους μεγαλύτερους εργοδότες της χώρας, ειδικά στην ελληνική περιφέρεια, σύμφωνα με τον πρόεδρο του Συνδέσμου Μεταλλευτικών Επιχειρήσεων Αθανάσιο Κεφάλα κατά την ενημέρωση εκπροσώπων του Τύπου. Όπως τονίστηκε χαρακτηριστικά, παρά την οικονομική κρίση, συμφώνα με τις εκτιμήσεις 19 επιχειρήσεων μελών του Συνδέσμου Μεταλλευτικών Επιχειρήσεων (ΣΜΕ), προκύπτει μια συνολική προγραμματισμένη επενδυτική δαπάνη άνω του 1,7 δισ. ευρώ τα επόμενα έτη, με το μεγαλύτερο τμήμα αυτών να προγραμματίζεται για την περίοδο 2016 2017.

Η συνολική αξία των πωλήσεων της εξορυκτικής βιομηχανίας το 2014 έφθασε τα 2,3 δισ. ευρώ, εκ των οποίων το 50% είναι από εξαγωγές. Η βιομηχανία εξάγει περισσότερα από 30 ορυκτά και σε 10 από αυτά πραγματοποιείται ετήσια παραγωγή που υπερβαίνει τους 300.000 τόνους το καθένα. Η Ιταλία είναι ο πρώτος προορισμός με 17%, με δεύτερα τη Γερμανία με 9%, ενώ ακολουθούν με 6% n Γαλλία, n Βρετανία και η Κίνα. Το τσιμέντο είναι πρώτο σε αξία εξαγωγών, συμμετέχοντας με 20%, ενώ ακολουθούν το αλουμίνιο με 19%, το νικέλιο επίσης με 19% και τα μάρμαρα με 11%. Σε σχέση με το 2009, οπότε ξεκίνησε η οικονομική κρίση, οι πωλήσεις εμφανίζονται μειωμένες κατά περίπου 7%, μείωση που οφείλεται κυρίως στη δραστική κάμψη στα αδρανή υλικά και το τσιμέντο.

Στις υπόλοιπες κατηγορίες καταγράφονται μικτές τάσεις, ακόμα και ισχυρή άνοδος σε ορισμένες περιπτώσεις. Σε όρους όγκου παραγωγής παρατηρήθηκε κάμψη την ίδια περίοδο (2009 2014) κατά 37,8% στα αδρανή υλικά, 24,4% στο τσιμέντο και 21,9% στα ενεργειακά ορυκτά, ωστόσο τα μάρμαρα ( 44,4%) και τα βασικά μέταλλα ( 32,9%) σημείωσαν σημαντική αύξηση.

Συμβολή στην περιφέρεια: Αναφορικά με τη συμβολή της εξορυκτικής βιομηχανίας στην περιφέρεια, όπως τόνισε ο κ. Κεφάλας, έχει ισχυρό οικονομικό αντίκτυπο στις περιφέρειες της Στερεάς Ελλάδας, της Ανατολικής Μακεδονίας Θράκης και της Θεσσαλίας και συμβάλλει στις τοπικές οικονομίες της Δυτικής Μακεδονίας και του Νοτίου Αιγαίου. Στις δραστηριότητες του εξορυκτικού τομέα και στον αντίκτυπο τους οφείλεται συνολικά περισσότερο από το 14% της ακαθάριστης αξίας που παράγεται στη Στερεά Ελλάδα, το 4% της ακαθάριστης αξίας που παράγεται στην Ανατολική Μακεδονία και Θράκη, στη Θεσσαλία και τη Δυτική Μακεδονία, και περίπου το 3% της ακαθάριστης αξίας που παράγεται στο Νότιο Αιγαίο. Σε απόλυτους όρους, οι δραστηριότητες του εξορυκτικού τομέα έχουν ισχυρό οικονομικό αντίκτυπο και στην Αττική, συνεισφέρονταςσυνολικά στην ακαθάριστη αξία παραγωγής της περιφέρειας με περίπου 2,1 δια. ευρώ, όπως επίσης και στην Κεντρική Μακεδονία, ως αποτέλεσμα μεταξύ άλλων και της εκμετάλλευσης πολυμεταλλικών κοιτασμάτων στην περιοχή της Χαλκιδικής, συνεισφέροντας συνολικά με περίπου 1 δισ. ευρώ στην ακαθάριστη αξία παραγωγής της περιφέρειας. Επίσης στην εξορυκτική βιομηχανία οφείλεται συνολικά περίπου το 11% της απασχόλησης στη Στερεά Ελλάδα (περίπου 18,7 χιλ. θέσεις πλήρους απασχόλησης) και περισσότερο από το 3% της απασχόλησης στις περιφέρειες της Δυτικής Μακεδονίας (2,9 χιλ. θέσεις), της Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης (6,5 χιλ. θέσεις) και της Θεσσαλίας (7,3 χιλ. θέσεις).

[ΠΗΓΗ: ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ,της Λέττας Καλαμαρά, 06/07/2016]

ΣΤΑ €6,2 ΔΙΣ. Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΟΥ ΟΡΥΚΤΟΥ ΠΛΟΥΤΟΥ ΣΤΟ ΑΕΠ

f3cb13b6cb8e4076a6ff0b3c82920e6eΣτο 3,4% του ΑΕΠ ή σε 6,2 δισ. ευρώ διαμορφώνεται η συμβολή της εξορυκτικής βιομηχανίας στην ελληνική οικονομία, σύμφωνα με μελέτη του ΙΟΒΕ που έγινε με συνδρομή τύπου Συνδέσμου Μεταλλευτικών Επιχειρήσεων και παρουσιάστηκε σήμερα σε κεντρικό ξενοδοχείο.

Ειδικότερα, η συμβολή της εξορυκτικής βιομηχανίας έχει ως εξής:

  • Ανέρχεται στο 3,4% του ΑΕΠ ή σε 6,2 δισ. ευρώ.
  • Απασχολούνται 118 χιλιάδες εργαζόμενοι.
  • Η αξία των εξαγωγών ξεπερνά το 50% των συνολικών πωλήσεων του κλάδου.
  • Επενδύσεις 2,1 δισ. ευρώ την περίοδο 2007-2014.
  • Προγραμματισμένες επενδύσεις 1,7 δισ. ευρώ για τα επόμενα χρόνια.

Σύμφωνα με την μελέτη, η συνολική συμβολή της εξορυκτικής βιομηχανίας (συνυπολογίζοντας τις έμμεσες επιδράσεις) ανέρχεται στο 4,1 δισ. ευρώ (2,7 δισ. από εξορυκτικές δραστηριότητες και το υπόλοιπο 1,4 δισ. από την μεταποίηση βασικών μετάλλων και τσιμέντου με εγχώριες πρώτες ύλες) που αντιστοιχεί στο 2,2% του ΑΕΠ.

Εάν ληφθεί υπόψη και η ηλεκτροπαραγωγή με καύση λιγνίτη, η συμβολή στο ΑΕΠ ανέρχεται σε 6,2 δισ. ή 3,4%. Οι εταιρείες σχεδιάζουν να επενδύσουν τα επόμενα χρόνια 1,7 δισ. με το 1/3 του ποσού αυτού να αφορά έργα περιβαλλοντικής αποκατάστασης, καθώς έως σήμερα έχουν αποκατασταθεί περίπου 65.620 στρέμματα. Ακόμη από το 2007 έχουν φυτευτεί πάνω από 2,6 εκατ. δέντρα από τα μέλη του ΣΜΕ.