Στα πλαίσια των δράσεων κοινωνικής προσφοράς που διοργανώνονται κατά το τρέχον έτος στο σχολείο μας και εντάσσονται στις δράσεις κοινωνικής προσφοράς και εθελοντισμού στο χώρο της υγείας, διοργανώνεται Ημέρα Εθελοντικής Αιμοδοσίας την Τετάρτη 17 Απριλίου.

Σημειώνουμε ότι είναι η δεύτερη φορά που διοργανώνεται μια τέτοια εκδήλωση σε συνεργασία με το τμήμα αιμοληψίας του Γενικού Νοσοκομείου Χαλκιδικής και με το Επαγγελματικό Λύκειο Αρναίας. 

Κατά την περσινή χρονιά, το σχολείο μας απέκτησε Σύλλογο Αιμοδοτών με την επωνυμία Σύλλογος Εθελοντών Αιμοδοτών Γενικού Λυκείου Αρναίας και κωδικό συλλόγου από το Εθνικό Κέντρο Αιμοδοσίας.

Προσκαλούμε όλους όσους πληρούν τις προϋποθέσεις να συμμετέχουν στην προσπάθεια αυτή γιατί “για κάποιους είναι μια στιγμή, για άλλους είναι μια ζωή!”.

[ΠΗΓΗ: https://ergoxalkidikis.gr/, 6/4/2024]

Συνεχίζοντας τις μηνιαίες απολογιστικές αναρτήσεις του, ο Δήμαρχος Αριστοτέλη κ. Στέλιος Βαλιάνος, αναφέρθηκε εκτενώς σε πεπραγμένα του Μαρτίου που πέρασε. 

Φίλες και φίλοι

Ο Μάρτιος που πέρασε, αφήνει τα μεγάλα αποχετευτικά έργα σε Αρναία και Παλαιοχώρι, Ιερισσό, Στάγειρα και Στρατονίκη, να έχουν πάρει τη σειρά τους και να βρίσκονται σε φάση προχωρημένης υλοποίησης.

Σε φαση έναρξης μπαίνουν οι αναπλάσεις μας σε Μεγάλη Παναγία και Βαρβάρα. Συνεχίζονται οι αναπλάσεις στους κεντρικούς δρόμους σε Ολυμπιάδα και Ιερισσό,  οπως και τα έργα αναπλάσεων σε Αρναία (Κεντρική Πλατεία,  Είσοδος από Στανό) και Ιερισσό (δρόμοι Αγίου Νικολάου και Ηρώων) αλλά δυστυχώς όχι χωρίς χρηματοδοτικά προβλήματα απο την πλευρά του Υπουργείου Υποδομών, που δημιουργούν τις αντίστοιχες καθυστερήσεις. 

Η σχετική σύμβαση για την ανάπλαση που θα αναβαθμίσει την αισθητική, την ποιότητα της καθημερινότητας, αλλά και τον χαρακτήρα της Μεγάλης Παναγίας με το νέο δίκτυο πεζοδρόμων, υπεγράφη και το έργο βρίσκεται στην αφετηρία. Όπως στην αφετηρία τους, βρίσκονται και τα δρομολόγια του νέου απορριμματοφόρου που παραλάβαμε για να εξυπηρετήσει ειδικά τις κοινότητες της συγκεκριμένης Δημοτικής Ενότητας: Μεγάλη Παναγία, Γομάτι, Πυργαδίκια.

Ο απολογισμός αυτού του μήνα αφορά και στα λιμάνια μας. Οι 39 μελέτες που περιλαμβάνει η πρόσφατα υπογραφείσα σύμβαση και απαιτούνται για την αναβάθμιση έξι λιμενικών εγκαταστάσεων (Ιερισσού, Ολυμπιάδας, Αμμουλιανής, Πυργαδικίων, Τρυπητής και Νέων Ρόδων), είναι μόνο ένα μέρος του ευρύτερου σχεδιασμού, για τη συνολική αναβάθμιση του παραλιακού μας μετώπου. Τόσο στην αισθητική του, όσο και στην λειτουργική του αξία, για την προσέγγιση και τον ελλιμενισμό αλιευτικών και τουριστικών σκαφών. Ο σχεδιασμός αυτός περιλαμβάνει φυσικά το μεγάλο έργο του καταφυγίου τουριστικών σκαφών στην Αμμουλιανή, την «ανάσταση» του ταλαιπωρημένου έργου του λιμανιού της Ουρανούπολης και φυσικά, την αναβάθμιση των λιμενικών εγκαταστάσεων του Στρατωνίου.

Το Στρατώνι άλλωστε, έχει να αναμένει και τη συνολική εξυγίανση και ανάπλαση του παραλιακού μετώπου του οικισμού, ένα μεγάλο έργο, που για πρώτη φορά -και οριστική- έχει μπει σε πορεία δίχως άλλα πισωγυρίσματα, καθώς ήδη πέρασε στην επόμενη φάση προετοιμασίας με την έναρξη της Δημόσιας Διαβούλευσης επί της Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων.

Ο Μάρτιος επισης ήταν ο μήνας που εξασφαλίσαμε τη χρηματοδότηση για την κατασκευή δύο νέων γεωτρήσεων πόσιμου νερού σε Ιερισσό και Μεγάλη Παναγία   απο το προγραμμα εταιρικης κοινωνικής ευθύνης της εταιριας Ελληνικος Χρυσός με προυπολογισμό 180.000 ευρω , ενω απο το ιδιο προγραμμα χρηματοδοτηθηκε μεσα στον Μαρτιο η προμηθεια και εγκατασταση φωτιστικων σωματων στην εισοδο του Παλαιοχωρίου απο Μεγαλη Παναγία ,αξίας 100.000 ευρω, αλλα και οι εργασίες συντήρησης του Νηπιαγωγείου Αρναίας με προϋπολογισμό 52.000 ευρώ. 

Ο στόχος της τουριστικής ανάπτυξης, δεν έλλειψε ούτε τον Μάρτιο από την επιχειρησιακή δράση μας. Κορυφαία στιγμή η μετάβαση στην Κίνα, για την ολοκλήρωση μιας τολμηρής δικτύωσης με ένα τεράστιο, αντιστρόφως ανάλογο, γεωγραφικό και πληθυσμιακό μέγεθος. Η Qufu, γενέτειρα του Κομφούκιου, μια πόλη 650.000 κατοίκων και μαζί της μια ευρύτερη περιφέρεια 100.000.000 κατοίκων, είναι πλέον επισήμως δικτυωμένη με τον τόπο που γέννησε τον Αριστοτέλη, τον Δήμο των 18.000 κατοίκων, με την τεράστια όμως ιστορία και οικουμενική ακτινοβολία του αρχαίου Μακεδόνα φιλοσόφου και πανεπιστήμονα.

Ξεχωριστές αξίες, η συμμετοχή μας στην έκθεση ITB του Βερολίνου, την μεγαλύτερη και πλέον κομβική τουριστική έκθεση του κόσμου, αλλά και μια επίσκεψη στον Δήμο μας, που θεμελίωσε μια σχέση με προεκτάσεις που υπερβαίνουν το τουριστικό ενδιαφέρον.

Αναφέρομαι στην επίσκεψη του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκου Χριστοδουλίδη, τον οποίο είχα την χαρά και την τιμή να υποδεχτώ στον Δήμο μας, λίγες ώρες πριν την μετάβασή του στο Άγιον Όρος, για πρώτη φορά με την επίσημη ιδιότητά του. Η ευκαιρία που είχαμε για συζήτηση χωρίς την βαρύτητα μια συνάντησης με πλήρες πρωτόκολλο, είμαι βέβαιος πως θα αποτελέσει θεμέλιο ενίσχυσης των ήδη ενεργών, όσο και ιστορικών σχέσεων της γης του Αριστοτέλη με την Κύπρο, στο μέτωπο της οποίας έδωσε τη ζωή του το 1974, μια από τις ηρωικές μορφές της ιστορίας του τόπου μας, ο Βασίλης Τσιπινιάς από την Μεγάλη Παναγία.

Επειδή όμως, ο ρόλος της Αυτοδιοίκησης δεν είναι μόνο η διαχείριση της καθημερινότητας, τα έργα υποδομής και οι αναπτυξιακές πολιτικές, ο Μάρτιος ήταν ένας μήνας με πλούσια δραστηριότητα και στο πεδίο της κοινωνικής πολιτικής. Με την ετήσια εκδήλωση των πολυτέκνων της Χαλκιδικής που φιλοξενήθηκε στην Αρναία, αλλά και με εκδηλώσεις ενημέρωσης και παρέμβασης στον κοινωνικό διάλογο, για σοβαρά θέματα που ειδικά τα τελευταία χρόνια απασχολούν το σύνολο της ελληνικής κοινωνίας: το bullying μεταξύ ανηλίκων, την έμφυλη βία και τις γυναικοκτονίες, την παρενόχληση στους εργασιακούς χώρους…

Ανάλογες δράσεις θα επαναληφθούν και νέες θα οργανωθούν τους επόμενους ΄μήνες. Διότι η εμπεριστατωμένη επιμόρφωση και ενημέρωση, στη βάση στοιχείων και επιστημονικών προσεγγίσεων, όχι διαδικτυακών κραυγών και εκφράσεων του θυμικού, αποτελεί σίγουρα ένα πεδίο στο οποίο η Αυτοδιοίκηση μπορεί και πρέπει να έχει έναν πιο ενεργό και υπεύθυνο ρόλο…

Στέλιος Βαλιάνος, Δήμαρχος Αριστοτέλη

[ΠΗΓΗ: https://aetoshal.blogspot.com/, 5/4/2024]

Η μουσική παράδοση ενός τόπου και ιδιαίτερα το φωνητικό τραγούδι του είναι ίσως μία από τις πιο αντιπροσωπευτικές εκφράσεις της πολιτισμικής του ταυτότητας. Βασισμένη σε μία χρόνια διαδικασία δημιουργικής επεξεργασίας και αισθητικής λογοκρισίας με βάση τις παραδεδομένες αισθητικές νόρμες ενός τόπου αποτελεί τρόπο και σημείο αποκρυστάλλωσης μιας αισθητικής άποψης που συμβαίνει σε κάποιο σημείο χρονικό αλλά που δεν σταματά να επαναπροσδιορίζεται βασιζόμενη στις Ιστορικές του διαστάσεις και στην βιωματικότητα του σύγχρονου χρόνου του.

Για τον λόγο αυτόν και μόνο η ακρόαση των μελωδιών που συνιστούν μία… τέτοια προφορικότητα μπορεί να δείξει πολλά από τα «συμβάντα» μιας κοινωνίας.

Το διπλό Cdii  “Φωνές της Ιερισσού”, αφιέρωμα στην μουσική παράδοση της Ιερισσού και ταυτόχρονα μία μικρή τιμητική έκδοση στην μνήμη ενός από τους κύριους εμπνευστές του μουσικού αρχείου παραδοσιακών ηχογραφήσεων του Τμήματος Μουσικών Σπουδών του ΑΠΘ τον αγαπημένο μας καθηγητή Δημήτρη Θέμελη είναι μία μικρή παρακαταθήκη για έναν τέτοιο μουσικό πολιτισμό.

Η πλοήγηση μέσα στα μουσικά δεδομένα και ακόμη περισσότερο στην χρήση και την λειτουργία τους στην τοπική κοινωνία της Ιερισσού μας αποκαλύπτει έναν πολιτισμό που φαίνεται να έχει μία δυνατή σχέση με μία παράδοση μουσική βασισμένη στο Βυζάντιο. Ένα Βυζάντιο αστικό όπου οι βυζαντινοί ήχοι έχουν ζυμωθεί με μία μακραίωνη μελισματική παράδοση που είναι φανερή ακόμη και σε τραγούδια που θα τα ονόμαζαν οι ντόπιες γυναίκες «μοιρολόγια» (βλ. το τραγούδι «κυπαρισσάκι μου ψηλό» τραγουδισμένο από την Βέτα Χασάπη). Τα περισσότερα τραγούδια όσα δεν είναι χορευτικά μετέχουν σε αυτού του τύπου την μελισματική παράδοση που διαφέρει από την περισσότερο μακάμ τύπου εκδοχή της που θα έβρισκε κανείς σε μικρασιάτικους μελισματικούς αμανέδες, και όπου η εκφορά της φωνής των γυναικών που τραγουδούν δείχνουν μία παράδοξα «καλλιεργημένη» φωνητικά παράδοση με έναν λυρισμό που ακριβώς δείχνει αφενός την ποιότητα της προφορικής παραδοσιακής φωνητικής τέχνης και αφετέρου την αστική νοοτροπία των γυναικών αυτών όπου ο λυρισμός και η εξωτερίκευση της έκφρασης και του προσωπικού στοιχείου της φωνής αποτελούσε στοιχείο κοινωνικής αισθητικής. Εξαιρετικό παράδειγμα τέτοιας ερμηνείας είναι οι ερμηνείες της Βαγγελιώς Λαγόντζου.

Στην βυζαντινή αστική προέλευση της περιόδου αποκρυστάλλωσης αυτού του ιδιώματος συνηγορεί και η λειτουργικότητα των τραγουδιών. Μέσα στο ιδίωμα αυτό τουλάχιστον όπως φαίνεται από τα δεδομένα που έχουμε στα χέρια μας τα περισσότερα τραγούδια δεν έχουν άμεσα συνδεδεμένη λειτουργία με τον κύκλο της ζωής αλλά μία γενικότερη λειτουργία καθιστικών τραγουδιών «της παρέας» θα μπορούσε να πει κανείς. Αλλά αυτό δεν τα διαφοροποιεί από τα τραγούδια του κύκλου της ζωής όπως είναι και το τραγούδι «σε περιβόλι μέσα μπαίνω» που το λέγανε στο σπίτι της νύφης πριν από την εκκλησία στον γάμο. Από τέτοιες καταγραφές βλέπει κανείς ότι το ιδίωμα της Ιερισσού έχει μία συγκεκριμένη δομή αισθητικής και ότι η Βυζαντινή παράδοση ήταν ένα στοιχείο εγγενές καθώς εκτείνεται σε όλα τα είδη του ρεπερτορίου. Ήταν σαν να λέμε το σημείο αναφοράς και το χρονικό σημείο «μορφοποίησης» του μουσικού πολιτισμού της περιοχής αυτής.

Μέσα στα μουσικά χαρακτηριστικά της παράδοσης της Ιερισσού μπορεί να βρει κανείς ήχους βυζαντινούς όπως ο Α ήχος με εναρμόνιο το οξύ τετράχορδο, ο πλ.Β σε τροχό (πεντάχορδο) ο Δ ήχος λέγετος αλλά σε μελισματική μορφή και άλλους συνδυασμούς μικτών κλιμάκων που όμως πάντα μπορούν να αναχθούν σε συνδυασμούς βυζαντινών ήχων ή μικρότερων στοιχείων (τετραχόρδων ή πενταχόρδων).

Οι ρυθμοί που παρουσιάζονται είναι συρτοί κυρίως 7/8 αλλά και 4/4. Σε κάποιες περιπτώσεις όπως στο τραγούδι «μια μάνα είχε έναν υγιό» θα μπορούσε να παρατηρήσει κανείς μία τάση των 7/8 να μετατραπούν σε 8/8 κάτι που βρίσκει κανείς σε όλη την περιοχή της Μακεδονίας από την Δυτική Μακεδονία και την Ήπειρο μέχρι την κεντρική Μακεδονία και τον κάμπο της Θεσσαλονίκης.

Υπάρχουν όμως και κάποιες μελωδίες «δάνεια» από άλλες περιοχές όπως το τραγούδι «Τι έχεις καρδιά μου και βογγάς» που είναι ένα τραγούδι με το χαρακτηριστικό στεριανό χρωματικό πεντάχορδο της παράδοσης της Πίνδου και μελωδικό τύπο με καταγωγή από την Νότιο Πίνδο ή ορεινή Ρούμελη. Ενώ από την άλλη βρίσκει κανείς τραγούδια με φανερή ανατολικοαιγαιίτικη επίδραση ή καταγωγή και μικρασιάτικη παραλιακή φόρμα όπως το χορευτικό «Αύριο θα ρθω στην μάνα σου». Τα τραγούδια αυτά φανερώνουν μία κοινωνία ανοιχτή προς άλλες αστικές κυρίως επιδράσεις κάτι που επιτρέπει η ευέλικτη λειτουργία της μουσικής στην τοπική κοινωνία της Ιερισσού.

Από τους ανθρώπους της Ιερισσού όμως μαθαίνουμε και για την αλλαγή στην λειτουργία των ίδιων των τραγουδιών. Το πέρασμά τους λόγου χάρη από την λειτουργία του καθιστικού επιτραπέζιου τραγουδιού με μία ερμηνεία rubato σε μία πιο σταθερή ρυθμικά ερμηνεία που αφήνει την μορφή της σταθερής φόρμας να γίνει αντιληπτή καθώς την ίδια στιγμή το τραγούδι πλέον χαρακτηρίζεται ως «του χορού»iii. Στην περίπτωση αυτή ανήκει το τραγούδι «δε σε φοβούμε κυρ-Βορηά» το οποίο λειτουργούσε και ως καθιστικό αλλά και ως «του Χορού» με βάση τις πληροφορίες των γυναικών του χωριού. Τέτοια φαινόμενα που τα παρατηρούμε και σε άλλες περιοχές του ελληνικού χώρου θέτουν ξανά και ξανά ερωτηματικά για το πόσο «ελεύθεροι» είναι οι ρυθμοί που ονομάζουμε ως τέτοιους στα τραγούδια «ελευθέρου ρυθμού».

Οι καταγραφές που έχουν γίνει μέσα σε μία μεγάλη χρονική απόσταση του ίδιου τραγουδιού και μάλιστα από διαφορετικά πρόσωπα δείχνουν μια εξαιρετική πιστότητα στα μελίσματα των τραγουδιών και στην πορεία της μελωδίας θα έλεγε κανείς μια εμμονή στους ίδιους μελωδικούς τύπους και στην ίδια μελωδική πορεία των μουσικών φράσεων κάτι το οποίο παρουσιάζει την μελισματική αυτήν παράδοση της Ιερισσού ως μία εγγενή́ και βαθιά (ιστορικά) παράδοση στην περιοχή που μεταφέρθηκε προσεκτικά αν και προφορικά από την μία γενιά στην άλλη. Τέτοια είναι η περίπτωση του τραγουδιού «ο κυρ. Βορηάς παρήγγειλε» στη νεότερη καταγραφή του από την Βαγγελιώ Λαγόντζου και στη πολύ παλιότερη με την φωνή της Βέτας Χασάπη. Αλλά ακόμη και η περίπτωση του τραγουδιού «Κυπαρισάκι μου ψηλό» τραγουδισμένο από την Βέτα Χασάπη σε δύο διαφορετικές περιόδους δείχνει ότι ακόμη και μετά από πολλά χρόνια σε πολύ διαφορετικές ηλικίες οι φορείς της παράδοσης δεν άλλαζαν τίποτε ή σχεδόν τίποτε από την ερμηνεία τους πέρα από το ύψος της τονικότητας που γινόταν χαμηλότερο λόγω της περασμένης πλέον ηλικίας.

Τα τραγούδια της Ιερισσού όπως παρουσιάζονται σε αυτήν την έκδοση είναι μία παρακαταθήκη ενός ιδιώματος και μιας ποικιλίας φωνών και ερμηνειών που μας ταξιδεύουν σε ακούσματα άγνωστα για τις σημερινές μας ακουστικές εμπειρίες. Οι φωνές που έχουν καταγραφεί είναι και αυτές εξαιρετικά δείγματα φωνητικής τεχνικής ακόμη και στις περιπτώσεις όπου οι καταγραφές έχουν γίνει σε μία ηλικία ήδη προχωρημένη. Το γεγονός αυτό ενισχύει τα δεδομένα που έχουμε για την δυνατότητα «τεχνικής» στην παραδοσιακή φωνητική ερμηνεία και για την σημασία της. Τέτοιες λοιπόν εκδόσεις που φέρνουν στο φως τέτοια ακούσματα που «σπάνε» τις παραδεδομένες προκαταλήψεις που υπάρχουν για την ερμηνεία και το θέμα της φωνής στο δημοτικό τραγούδι είναι πολύτιμα. Ευχόμαστε να είναι μόνο η αρχή.

i Η Αθηνά Κατσανεβάκη είναι εθνομουσικολόγος στο Α.Π.Θ..

ii Εννοεί το διπλό CD με τίτλο “ΦΩΝΕΣ ΤΗΣ ΙΕΡΙΣΣΟΥ”, έκδοση της βιβλιοθήκης του Τμήματος Μουσικών Σπουδών “Δημήτρης Θέμελης” του Α.Π.Θ. το 2018, που έγινε με τη στήριξη της πολιτισμικής ομάδας “Κύτταρο Ιερισσού”.

iii Την πληροφορία πεδίου για τέτοιες περιπτώσεις τραγουδιών και γενικότερα όλες τις πληροφορίες και τα δεδομένα του πεδίου που παρουσιάζονται εδώ τα οφείλω στον Άρη τον Μπαζμαδέλη και στην έρευνα που πραγμάτωσε για την μικρή αυτή αλλά σημαντική προσφορά στο τραγούδι της Ιερισσού.

Φωτογραφία:

Μικτό μουσικοχορευτικό συγκρότημα Ιερισσού- Πολυγύρου το 1955 στη Δ.Ε.Θ.. 

Μπορούμε να διακρίνουμε στο κέντρο τον δήμαρχο Πολυγύρου Αθανάσιο Καραγκάνη και της Ιερισσού Περικλή Βεργίνη, και τους: Νικόλαο Κουτσογιώργη, Ευαγγελία Λαγόντζου, Λόλα Κουτσογιώργη Δάνη, Βασίλω Μαρίνου Κάρλα, Αλκμήνη Καραβελή, Ρούλα Βεργίνη, Ευαγγελία Κατσαντώνη, Κατίνα Κατσαντώνη, Μαρίνα Γκατζώνη, Ειρήνη Χασάπη, Κούλα Καρανάσσου, Ρούλα Μητσάκα, Κούλα Κουτσογιώργη, Ευγενία Βελέντζα, Βάσω Λιάλιου, Ελένη Χασάπη, Χρυσώ Κατιρτζή, κ.α.. Πληροφορία της Ευαγγελίας Λαγόντζου και Σωτηρίας Καραστέργιου. 

Αρχείο του «Κυττάρου Ιερισσού» 

[ΠΗΓΗ: https://aetoshal.blogspot.com/, της Αθηνάς Κατσανεβάκη εθνομουσικολόγου στο Α.Π.Θ., 7/4/2024]

Τη στρατηγική της Ελληνικός Χρυσός για βιώσιμη ανάπτυξη, καθώς και την εφαρμογή ενός ολοκληρωμένου προγράμματος περιβαλλοντικής πολιτικής αναδεικνύει ο  Vice President, Commercial, Growth and External Relations Eldorado Gold & Πρόεδρος της Ελληνικός Χρυσός, κος Χρήστος Μπαλάσκας.

– Ποια είναι η σημασία των ορυκτών και μετάλλων στην καθημερινότητά μας; 

Τα ορυκτά και μέταλλα είναι αναπόσπαστο κομμάτι της ανθρώπινης προόδου από την εποχή του χαλκού. Βρίσκονται παντού στην καθημερινότητά μας, παρόλο που ίσως δεν το συνειδητοποιούμε πάντα και σε απόλυτο βαθμό. Από το smartphone που κρατάμε στα  χέρια μας μέχρι τα κτίρια που ζούμε και τα οχήματα που οδηγούμε, τα μέταλλα αποτελούν την βασική πρώτη ύλη. Επιπλέον, εκτός από τη συμβολή τους στην τεχνολογική πρόοδο και την εν γένει οικονομική ανάπτυξη, είναι απαραίτητα και για τη μετάβαση σε ένα πιο βιώσιμο μέλλον με χαμηλές εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα, καθώς αποτελούν εξίσου κρίσιμα συστατικά για μια πληθώρα  τεχνολογιών καθαρής ενέργειας: από τις ανεμογεννήτριες και τα ηλιακά πάνελ έως τα ηλεκτρικά οχήματα, τους φορτιστές  και τις μπαταρίες τους. 

Στο πλαίσιο αυτό, η ευρωπαϊκή μετάβαση στην κλιματική ουδετερότητα, απαιτεί μεγάλες ποσότητες μετάλλων και ορυκτών. Για παράδειγμα, μια ανεμογεννήτρια βιομηχανικού μεγέθους μπορεί να απαιτεί 3 τόνους χαλκού και μαγνήτες από μέταλλα σπάνιων γαιών. Ως αποτέλεσμα, η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία που έχει ως στόχο τη μείωση των καθαρών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά τουλάχιστον 55% έως το 2030 σε σύγκριση με τα επίπεδα του 1990,  θα οδηγήσει σε τεράστια αύξηση των απαιτήσεων σε ορυκτά και μέταλλα, κάτι που συνεπάγεται ανάγκη για εντατικοποίηση της εξορυκτικής δραστηριότητας, πάντα με τρόπο υπεύθυνο απέναντι στις κοινωνίες και στο περιβάλλον.

– Πώς εντάσσεται η βιώσιμη ανάπτυξη στον στρατηγικό σας σχεδιασμό αναφορικά με τον κύκλο ζωής των μεταλλείων;

Στην Ελληνικός Χρυσός υιοθετούμε μια ολιστική προσέγγιση όσον αφορά τη βιώσιμη ανάπτυξη. Με δέσμευση στην περιβαλλοντική, κοινωνική και οικονομική βιωσιμότητα, αναπτύσσουμε τη στρατηγική μας σε μία βάση υπευθυνότητας, διαφάνειας και ακεραιότητας. Στόχος μας είναι να εξορύσσουμε τα απαραίτητα μέταλλα με τρόπο υπεύθυνο και με σεβασμό στα ανθρώπινα δικαιώματα, το περιβάλλον και σε συνεργασία με τις τοπικές κοινωνίες, καλλιεργώντας ένα ασφαλές, συμμετοχικό εργασιακό περιβάλλον.

Στο πλαίσιο αυτό, έχουμε αναπτύξει και εφαρμόζουμε το Ολοκληρωμένο Σύστημα Διαχείρισης Βιωσιμότητας (SIMS), το οποίο αποτελεί ένα εθελοντικό, ενδοεταιρικό σύνολο πολιτικών και προτύπων στους τομείς της εταιρικής διακυβέρνησης, της υγείας και ασφάλειας στην εργασία, της περιβαλλοντικής και κοινωνικής απόδοσης, και της ασφάλειας, που διέπει όλο το φάσμα της δραστηριότητάς μας, από τη γεωλογική έρευνα μέχρι τη λειτουργία των μεταλλείων και την ολοκλήρωση της μεταλλευτικής δραστηριότητας.

Αξίζει τέλος να αναφερθεί πως η Eldorado Gold και η Ελληνικός Χρυσός, κατά την πρώτη αξιολόγηση συμμόρφωσης έναντι των προτύπων του πλαισίου “Προς μία Βιώσιμη Μεταλλευτική Δραστηριότητα” (Towards Sustainable Mining – TSM) της Ένωσης Μεταλλευτικών Επιχειρήσεων του Καναδά (Mining Association of Canada – MAC), μετά από επιτόπιο έλεγχο που διενεργήθηκε στις εγκαταστάσεις της από πιστοποιημένους εξωτερικούς ελεγκτές, έλαβε την υψηλότερη δυνατή αξιολόγηση, Επιπέδου ΑΑΑ, σε όλους τους δείκτες αναφοράς στο πρωτόκολλο Διαχείρισης Μεταλλευτικών Καταλοίπων και στο πρωτόκολλο Διατήρησης Βιοποικιλότητας. Συνολικά, η εταιρεία το 2023, αξιολογήθηκε με Τριπλό Α (ΑΑΑ) στους 14 από τους 30 δείκτες αναφοράς του προτύπου TSM.

– Τι μέτρα λαμβάνετε για την προστασία του περιβάλλοντος;

Η περιβαλλοντική πολιτική της εταιρείας, βασίζεται στη διαρκή προσπάθεια για ελαχιστοποίηση του  αποτυπώματος της δραστηριότητάς μας και υλοποιείται μέσω μιας σειράς σημαντικών πρωτοβουλιών και επενδύσεων που υιοθετούνται, τολμώ να πω, από λίγες μεταλλευτικές εταιρείες παγκοσμίως. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί το Ολοκληρωμένο Πρόγραμμα Περιβαλλοντικής Παρακολούθησης, ένα από τα πιο εξελιγμένα προγράμματα παρακολούθησης περιβάλλοντος στην Ευρώπη, με πάνω από 500 σημεία ελέγχου, με μετρήσεις αναρτώμενες σε μια δημοσίως προσβάσιμη διαδικτυακή πλατφόρμα. Επιπλέον, από την αρχή της δραστηριοποίησής μας στην περιοχή, δεσμευτήκαμε για την αποκατάσταση των ιστορικά επιβαρυμένων περιοχών, εντός και γύρω από τα μεταλλεία, από αποθέσεις μεταλλευτικών καταλοίπων προηγούμενων ιδιοκτητών των Μεταλλείων Κασσάνδρας, το οποίο αποτελεί το μεγαλύτερο αντίστοιχο πρόγραμμα που έχει πραγματοποιηθεί στην Ελλάδα. Έως σήμερα έχουμε απομακρύνει από την περιοχή 4 εκατ. τόνους μεταλλευτικών καταλοίπων από παλαιότερη μεταλλευτική δραστηριότητα πολλών δεκαετιών. Παράλληλα, σήμερα, εφαρμόζουμε  την Παράλληλη Αποκατάσταση στην πράξη, υλοποιώντας εργασίες εξυγίανσης και επαναφοράς της γης στην κατά το δυνατόν πρότερη φυσική της κατάσταση, σε όσα σημεία ολοκληρώνουμε τις μεταλλευτικές εργασίες. 

Τέλος, υιοθετούμε τις βέλτιστες διεθνώς πρακτικές περιβαλλοντικής διαχείρισης, οι οποίες βασίζονται στις αρχές της Κυκλικής Οικονομίας, όπως είναι η μέθοδος λιθογόμωσης (πλήρωση) των εξοφλημένων στοών με μεταλλευτικά κατάλοιπα και άλλα στείρα υλικά, αλλά και η τεχνολογία Ξηρής Απόθεσης, η οποία αποτελεί μια ασφαλέστερη και πιο φιλική προς το περιβάλλον λύση για την αποθήκευση μεταλλευτικών καταλοίπων. Η Ξηρή Απόθεση επιτρέπει την ανακύκλωση και επαναχρησιμοποίηση του νερού στην παραγωγική διαδικασία, συμβάλλοντας στην ελαχιστοποίηση της κατανάλωσης φυσικών υδατικών πόρων.

– Ποια είναι η θέση της υγείας και της ασφάλειας των εργαζομένων στην εταιρική σας κουλτούρα;

Στην Ελληνικός Χρυσός, η ασφάλεια, η υγεία και η ευημερία των εργαζομένων μας, πέρα από δέσμευση αποτελεί και θεμελιώδη αρχή της εταιρικής μας κουλτούρας και διαχέεται σε κάθε πτυχή των εργασιών μας, από τα εργοτάξια έως την καθημερινή λειτουργία των μεταλλείων. Γι’ αυτόν τον λόγο, έχουμε δημιουργήσει ένα ισχυρό Τμήμα Υγείας και Ασφάλειας, καθώς και έναν ανεξάρτητο Ιατρό Εργασίας, οι οποίοι μελετούν και αξιολογούν  όλες τις λειτουργίες, ώστε να εντοπίζουν  και να εξαλείφουν τυχόν κινδύνους που δύνανται να επηρεάσουν την ασφάλεια και υγεία των εργαζομένων.

Ταυτόχρονα, έχουμε υιοθετήσει ένα Σύστημα Διαχείρισης Υγείας και Ασφάλειας, πλήρως συμβατό με τα κορυφαία διεθνή πρότυπα, που περιγράφει με λεπτομέρεια τις διαδικασίες και πολιτικές που διέπουν την εταιρεία. Πιστεύουμε επίσης ακράδαντα ότι η πρόληψη είναι καταλύτης για ένα βιώσιμο, υγιές και παραγωγικό εργασιακό περιβάλλον, γι΄ αυτό και εστιάζουμε στη βελτίωση των υποδομών μας και στην προαγωγή μιας κουλτούρας ασφάλειας επενδύοντας συνεχώς σε νέες τεχνολογίες και σύγχρονα συστήματα, που συμβάλλουν στην ομαλή λειτουργία και ανάπτυξη της εταιρείας. Παράλληλα, έχουμε αναπτύξει ένα εσωτερικό εκπαιδευτικό σύστημα που υποστηρίζει τις δραστηριότητες κατάρτισης και εκπαίδευσης, με έμφαση στους τομείς της ασφάλειας, του περιβάλλοντος και της ηθικής διακυβέρνησης.

– Τι επενδύσεις έχετε προγραμματίσει για το 2024;

Το 2023 ήταν μια χρονιά ορόσημο για την Ελληνικός Χρυσός, με την υλοποίηση σημαντικών επενδύσεων και πρόοδο σε όλους τους τομείς δραστηριότητας. Μεταξύ άλλων, ολοκληρώθηκε η διαδικασία χρηματοδότησης του έργου των Σκουριών και επανεκκίνησαν οι κατασκευαστικές εργασίες, ενώ η παραγωγή του μεταλλείου της Ολυμπιάδας αυξήθηκε κατά 15% σε σχέση με το 2022, αποτέλεσμα πρωτοβουλιών μετασχηματισμού και νέων επενδύσεων σε τεχνολογίες που μετασχηματίζουν ψηφιακά της μεταλλευτική διαδικασία.  Για το 2024, συνεχίζουμε  με αμείωτο ρυθμό τις εργασίες κατασκευής του υπερσύγχρονου μεταλλείου των Σκουριών, με στόχο την έναρξη της εμπορικής του λειτουργίας το δεύτερο μισό του 2025. Οι κεφαλαιουχικές δαπάνες αναμένεται να κυμανθούν μεταξύ 375 και 425 εκατ. δολαρίων, ενώ προβλέπεται μεταξύ άλλων σημαντική ολοκλήρωση των προμηθειών και του μηχανολογικού σχεδιασμού, πρόοδος στη ανάπτυξη του εργοστασίου κατεργασίας και της ολοκληρωμένης Εγκατάστασης Διαχείρισης Εξορυκτικών Αποβλήτων (IEWMF).

Επιπλέον, θα δοθεί έμφαση στην υπόγεια ανάπτυξη, με στόχο την ολοκλήρωση περίπου 2.200 μέτρων υπόγειας ανάπτυξης και άλλων συναφών υπηρεσιών έως το τέλος του έτους. Τα οφέλη της ανάπτυξης του έργου θα επεκταθούν σε ολόκληρη την ελληνική οικονομία, αφού απαιτούνται πλήθος κατασκευαστικών εργασιών και προμηθειών, που θα τονώσουν σημαντικά την εγχώρια αγορά και θα ενισχύσουν την τοπική απασχόληση. Ήδη στο έργο απασχολούνται περίπου 600 άτομα και προβλέπεται να αυξηθούν σε περίπου 1.100 μέσα στο 2024.  Όσον αφορά την Ολυμπιάδα, παραμένει σε συνεχή διαδικασία μετασχηματισμού, τόσο λειτουργικού όσο και ψηφιακού, με έμφαση στην εφαρμογή της τεχνολογίας του αερισμού κατ΄ απαίτηση και της απομακρυσμένης εξόρυξης με τηλεχειρισμό μηχανημάτων από την επιφάνεια. Παράλληλα, συνεχίζουμε να επενδύουμε στην ανάπτυξη ψηφιακών δεξιοτήτων στους εργαζόμενους μας, με στόχο την περαιτέρω αύξηση της αποτελεσματικότητας, της παραγωγικότητας και της απόδοσης, αλλά και την ενίσχυση της ασφάλειας. Τα επόμενα χρόνια δρομολογούμε επιπρόσθετες επενδύσεις ύψους 1,9 δισ. δολ., αλλά και ένα μακρόπνοο πρόγραμμα κοινωνικών επενδύσεων αξίας 80 εκατ. ευρώ, που θα προσδώσουν ακόμη μεγαλύτερη αξία στην περιοχή της ΒΑ Χαλκιδικής και θα αποτελέσουν πηγή οικονομικής ανάπτυξης και κοινωνικής ευημερίας συνολικά.

[ΠΗΓΗ: https://www.capital.gr/, 1/4/2024]