Ο γενικός διευθυντής της Ελληνικής Αρχής Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών (ΕΑΓΜΕ), Διονύσιος Γκούτης, παρέδωσε την κοιτασματολογική μελέτη για τον Δημόσιο Μεταλλευτικό Χώρο (ΔΜΧ) στα Κιμμέρια Ξάνθης στην υφυπουργό Ενέργειας, Αλεξάνδρα Σδούκου.

Η μελέτη ανοίγει τον δρόμο για την προκήρυξη του διαγωνισμού εκμίσθωσης. Ο Δημόσιος Μεταλλευτικός Χώρος Κιμμερίων καταλαμβάνει συνολική έκταση 237 τετραγωνικών χιλιομέτρων και η μεταλλοφορία είναι μαγνητίτης, σιδηροπυρίτης, χαλκοπυρίτης και μολυβδαινίτης, με μικρά ποσοστά συμμετοχής σεελίτη. Στη συγκεκριμένη περιοχή κατά την δεκαετία του 1970, δραστηριοποιούνταν η εταιρεία «Μεταλλευτική Εταιρεία Ελλάδος Α.Ε.» του Πρόδρομου Μποδοσάκη.

«Ένας νέος μεταλλευτικός χώρος με τον πλήρη και αναλυτικό φάκελο αξιοποίησης του είναι πλέον στα χέρια του Υπουργείου Ενέργειας και Περιβάλλοντος. Είναι μια τρανή απόδειξη της διαχρονικής δουλειάς που γίνεται στην ΕΑΓΜΕ και ευελπιστώ να προχωρήσει γρήγορα η διαδικασία για την προκήρυξη του σχετικού διαγωνισμού εκμίσθωσης», δήλωσε ο κ. Γκούτης.

Σύμφωνα με την υπουργική απόφαση στην ΕΑΓΜΕ διατίθεται ποσοστό 1,27% επί των εσόδων και έως 15 εκατ. ευρώ για τις έρευνες για κρίσιμες πρώτες ύλες.

Με αυτή την χρηματοδότηση διευκολύνεται η ανάπτυξη δράσεων για την αξιοποίηση Στρατηγικών και Κρίσιμων Ορυκτών Πρώτων Υλών, η οποία είναι ιδιαιτέρως σημαντική για τη στήριξη της Πράσινης Συμφωνίας, αλλά και την Εφαρμογή της Κυκλικής Οικονομίας.

Οι νέες ερευνητικές εργασίες της ΕΑΓΜΕ εντάσσονται στο πλαίσιο των Εθνικών Προγραμμάτων Μεταλλευτικής Έρευνας που εκπονούμε, τα οποία έχουν ως στόχο την αύξηση των αποθεμάτων της χώρας, με μετρήσιμα μεγέθη οικονομικής και κοινωνικής αξίας για τη χώρα.

Η Ελλάδα έχει βάλει ψηλά βάζει τον πήχη αναφορικά με τους εθνικούς ενεργειακούς και κλιματικούς στόχους, για την επίτευξη των οποίων περίοπτη θέση κατέχουν οι Ορυκτές Πρώτες Ύλες, Στρατηγικές, Κρίσιμες αλλά και στο σύνολό τους. Πρόκειται, ως επί το πλείστον, για τα ορυκτά και μέταλλα που είναι απαραίτητα για την κατασκευή των τεχνολογικά προηγμένων προϊόντων της πράσινης μετάβασης, όπως τα υβριδικά και ηλεκτρικά αυτοκίνητα, οι ηλεκτρονικές συσκευές και κυκλώματα, οι μαγνήτες, οι ανεμογεννήτριες, τα φωτοβολταϊκά συστήματα, οι επαναφορτιζόμενες μπαταρίες συσκευών και οχημάτων, οι καταλύτες, τα καλώδια οπτικών ινών, οι ηλεκτρολυτικές κυψέλες και οι κυψέλες καυσίμου καθώς και οι αντλίες θερμότητας.

Σύμφωνα με στοιχεία του Bloomberg, η αγορά των κρίσιμων πρώτων υλών έχει διπλασιαστεί σε μέγεθος τα τελευταία πέντε χρόνια και η ζήτηση για ορυκτά όπως το λίθιο, το κοβάλτιο, το νικέλιο και ο χαλκός προβλέπεται να αυξηθεί εκθετικά τις επόμενες δεκαετίες. Οι παγκόσμιες επενδύσεις σε κρίσιμα ορυκτά αυξήθηκαν κατά 30% το 2022 μετά από αύξηση 20% το προηγούμενο έτος, με τις εταιρείες εξόρυξης να προσπαθούν να διασφαλίσουν ότι η παραγωγή ανταποκρίνεται στις ανάγκες, την αυξανόμενη παγκόσμια ζήτηση για τα συγκεκριμένα μέταλλα και ορυκτά. Παγκόσμιοι βιομηχανικοί κολοσσοί προβλέπουν μέχρι το 2030 κενά στην προσφορά χαλκού ύψους 2-4 εκατ. τόνων ή 6%-12% της δυνητικής ζήτησης ενώ ο χαλκός είναι απαραίτητος σε πολλές εφαρμογές και προϊόντα από τα καλώδια μέχρι τα αυτοκίνητα.

Υπενθυμίζεται πως σε μια προσπάθεια να ενισχύσει τη στρατηγική αυτονομία της ΕΕ σε πρώτες ύλες, η Κομισιόν είχε παρουσιάσει ένα σχέδιο κανονισμού για τη διαφοροποίηση των πηγών εφοδιασμού σε κρίσιμα υλικά. ο προτεινόμενος από την Κομισιόν κανονισμός διερευνά τις εσωτερικές και εξωτερικές διαστάσεις του ζητήματος για τη διασφάλιση του εφοδιασμού με πρώτες ύλες που είναι ζωτικής σημασίας για την ευρωπαϊκή οικονομία, και ιδίως για την πράσινη και την ψηφιακή μετάβαση. Η πρόταση της Επιτροπής καθόρισε τέσσερις στόχους για την αύξηση της συμβολής των ευρωπαϊκών πρώτων υλών:

• τουλάχιστον το 10% της ετήσιας κατανάλωσης της ΕΕ να προέρχεται από εξόρυξη στην ΕΕ
• τουλάχιστον το 40% της ετήσιας κατανάλωσης της ΕΕ να προέρχεται από τη μεταποίηση στην ΕΕ
• τουλάχιστον το 15% της ετήσιας κατανάλωσης της ΕΕ να προέρχεται από εγχώρια ανακύκλωση όχι περισσότερο από το 65% της ετήσιας κατανάλωσης της Ένωσης κάθε στρατηγικής πρώτης ύλης σε οποιοδήποτε σχετικό στάδιο μεταποίησης να προέρχεται από μία μόνο τρίτη χώρα

[ΠΗΓΗ: https://www.energygame.gr/, 11/3/2024]

Άρθρο στην πρόσφατη ανακάλυψη του τεράστιου κοιτάσματος υδρογόνου στην Αλβανία αφιέρωσε πρόσφατα το National Geographic, τονίζοντας ότι μπορεί να αποτελέσει σημείο καμπής στην παγκόσμια ενεργειακή κρίση.

Ταυτόχρονα, βέβαια, στο άρθρο επισημαίνεται ότι η μαζική και οικονομικά αποδοτική εξαγωγή φυσικού υδρογόνου απαιτεί ακόμα αρκετά χρόνια έρευνας και τεχνολογικής εξέλιξης, μια πλευρά που έχει υπογραμμιστεί και από ερευνητές που δε συμμερίζονται την αμέριστη αισιοδοξία που έχει καταλάβει αρκετούς μετά την ανακοίνωση της ανακάλυψης.

Σαφώς, όμως, το άρθρο του National Geographic εστιάζει στις σημαντικές προοπτικές που σηματοδοτεί η ανακάλυψη, με τις αναλύσεις να δείχνουν ότι το 84% του αερίου που διαφεύγει από το ορυχείο είναι υδρογόνο, με την ποσότητα που απελευθερώνεται κάθε χρόνο να εκτιμάται ότι φτάνει τους 200 τόνους τουλάχιστον.

Στο άρθρο του National Geographic σημειώνεται, επίσης, ότι το ενδιαφέρον για το ορυχείο της Μπουλκίζας ως περιοχή με δυνητικά σημαντικό κοίτασμα υδρογόνου σχετίζεται, μεταξύ άλλων και με το γεωλογικό παρελθόν της τοποθεσίας -η περιοχή αποτελούσε βυθό θάλασσας την εποχή των δεινοσαύρων, με τις συγκεκριμένες συνθήκες να θεωρούνται ιδανικές- καθώς και με τις αλλεπάλληλες εκρήξεις που σημειώθηκαν εκεί το 2011, το 2017 και το 2023, οι οποίες αποτέλεσαν ένδειξη ύπαρξης κατάλληλων συνθηκών για την παραγωγή του στοιχείου.

Δείτε αναλυτικά το άρθρο εδώ.

[ΠΗΓΗ: https://energypress.gr/, 11/3/2024]

Σε μια συγκυρία που οι δρόμοι της ενέργειας μεταβάλλονται ραγδαία, νόρμες και σταθερές δεκαετιών αλλάζουν, ενώ η πανδημία αλλά και η στροφή στις καθαρές μορφές ενέργειας έφεραν στην επιφάνεια το εντελώς στρεβλό μοντέλο πορείας της Ευρώπης, που έχει υποστεί ιστορική αποβιομηχάνιση και πλέον εξαρτάται από την Κίνα, η ανάγκη στήριξης της ελληνικής εξορυκτικής βιομηχανίας, είναι επιτακτικότερη από ποτέ.

Μια βιομηχανία με τεράστια ιστορία, που φτάνει χιλιετίες πίσω, αλλά και μια βιομηχανία άκρως απαραίτητη για σχεδόν το σύνολο των υπολοίπων βιομηχανιών.

Η Ευρώπη, τα τελευταία τριάντα 30 χρόνια έχει «πολεμήσει» τη (βαριά) βιομηχανία και για λόγους περιβαλλοντικούς, με την ήπειρο να βολεύεται για δεκαετίες μέσω φθηνών εισαγωγών από την Κίνα και άλλες περιοχές, όπως χώρες της Αφρικής, ή του τρίτου κόσμου. Πλέον όμως, η ανάγκη για ενεργειακή αυτάρκεια και επάρκεια πρώτων υλών, είναι άκρως επιτακτική.

«Η Ευρώπη δεν είχε πολεμικές συρράξεις στην περιοχή της, είχε άψογη εφοδιαστική αλυσίδα και φθηνούς προμηθευτές από την Ασία. Όλα αυτά τα τελευταία χρόνια ανατράπηκαν. Απαιτείται πλέον νέο παραγωγικό μοντέλο με στόχο τη μείωση της εξάρτησης από τρίτες χώρες όπου η επάρκεια πρώτων υλών είναι απαραίτητη». Αυτά επισήμανε σε πρόσφατη συνέντευξη Τύπου ο νέος πρόεδρος του Συνδέσμου Μεταλλευτικών Επιχειρήσεων (ΣΜΕ) κ. Κωνσταντίνος Γιαζιτζόγλου, δίνοντας το στίγμα του νέου status quo στην Ευρώπη.

Ο κ. Γιαζιτζόγλου από το 2012 είναι διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας βιομηχανικών ορυκτών ΓΕΩΕΛΛΑΣ ΑΜΜΑΕ, η οποία αξιοποιεί το μεγαλύτερο κοίτασμα Ατταπουλγίτη επί ευρωπαϊκού εδάφους.

Συνεχίζοντας το συλλογισμό του, ο πρόεδρος του ΣΜΕ τόνισε πως «η εξορυκτική δραστηριότητα στην Ευρωπαϊκή Ένωση λειτουργεί με το πιο αυστηρό νομικό πλαίσιο σε ότι αφορά τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις. Δυστυχώς αυτό έχει οδηγήσει τα τελευταία τριάντα χρόνια σε μείωση της παραγωγής εντός Ευρώπης πάνω από 35%. Ταυτόχρονα, έχουν εκτοξευθεί οι εισαγωγές μας από τρίτες χώρες, οι οποίες δεν κρύβουν ότι έχουν πολύ χαλαρότερο πλαίσιο».

Πλέον, η μεγάλη εξάρτηση της Ε.Ε. από εισαγόμενες πρώτες ύλες δημιουργεί ανασφάλεια στην εφοδιαστική αλυσίδα και υπονομεύει την εφαρμογή της Πράσινης Συμφωνίας. Άλλωστε, σχεδόν τα πάντα γύρω μας, εξαρτώνται λιγότερο ή περισσότερο από ορυκτά. Το ίδιο συμβαίνει και στην πράσινη… στροφή, καθώς τα στοιχεία ενός φωτοβολταϊκού που μεταλλάσσει τον ήλιο σε ενέργεια είναι από πυρίτιο. Ολόκληρη η υποδομή του πάνελ είναι από αλουμίνιο και χάλυβα. Και η μεταφορά της ηλεκτρικής ενέργειας στο σπίτι γίνεται με καλώδια χαλκού ή αλουμινίου. Και αυτές είναι μόνο ελάχιστες χρήσεις των ορυκτών.

Έτσι, η πλήρης αξιοποίηση του ευρωπαϊκού κοιτασματολογικού δυναμικού είναι μονόδρομος. Το πλούσιο κοιτασματολογικό δυναμικό της χώρας μας μπορεί να συμβάλει προς την κατεύθυνση αυτή. Το 10% της νέας λίστας κρίσιμων πρώτων υλών, υπάρχουν στην Ελλάδα.

Σύμφωνα με τους Έλληνες επαγγελματίες του κλάδου των εξορύξεων, η Ελλάδα έχει πολύ μεγάλο πλούτο προς αξιοποίηση στον τομέα των μεταλλευμάτων και η βιομηχανία αυτή μπορεί να αποτελέσει ουσιαστικό πυλώνα ανάπτυξης της χώρας. Έτσι, ζητούν από την πολιτεία να δώσει προτεραιότητα προς την κατεύθυνση της επίλυσης των προβλημάτων του κλάδου.

Τα ζητήματα που θέτει ο κλάδος

Το μεγαλύτερο πρόβλημα που θέτουν οι επαγγελματίες της εξορυκτικής βιομηχανίας, είναι οι καθυστερήσεις, κυρίως, στην περιβαλλοντική αδειοδότηση. Τονίζουν πως μια περιβαλλοντική άδεια σε εξορυκτική επιχείρηση βγαίνει σε 700 ημέρες, δηλαδή κοντά δύο χρόνια. Παράλληλα, τονίζουν πως δώδεκα χρόνια μετά τη θέσπιση τους, οι Πιστοποιημένοι Αξιολογητές ακόμα δεν έχουν δραστηριοποιηθεί.

Επίσης, το Ειδικό Χωροταξικό των Ορυκτών Πρώτων Υλών ήδη κλείνει κοντά μία δεκαετία συζητήσεων και μελετών και το πρόβλημα της προστασίας του μέλλοντος των ορυκτών από ανταγωνιστικές χρήσεις οξύνεται.

Σε αντίθεση με τις πρακτικές και τις οδηγίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την εξόρυξη σε περιοχές NATURA, η χώρα μας την έχει εξαιρέσει από τις δύο ζώνες προστασίας και πολλοί μελετητές Ειδικών Περιβαλλοντικών Μελετών την εξαιρούν αναιτιολόγητα και από τις υπόλοιπες δύο.

Τέλος, σημειώνουν ότι χάνεται σταδιακά έμπειρο προσωπικό. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, η διόγκωση της έλλειψης χειριστών, των οποίων οι άδειες στηρίζονται ακόμα, κυρίως, στην εμπειρία και όχι στην εκπαίδευση και πιστοποίηση των ικανοτήτων και δεξιοτήτων τους.

Το εκτόπισμα του κλάδου στην Ελλάδα

Παρά το λίαν αυστηρό κανονιστικό πλαίσιο που έχει θέσει η Ε.Ε., η χώρα μας διατηρεί ισχυρές πρωτιές στον κλάδο της εξόρυξης, δείχνοντας πως αν στηριχτεί ο κλάδος, έχει μεγάλο μέλλον. Άλλωστε, η χώρα μας είναι προικισμένη και σε γεωλογικό επίπεδο, ενώ η ανάδειξη και η σωστή αξιοποίηση αυτών των κοιτασμάτων, μπορεί να αποβεί προς όφελος όλης της κοινωνίας.

Η Ελλάδα είναι πρώτη σε παραγωγή βωξίτη στην Ευρώπη, αλλά και πρώτη στο σιδηρονικέλιο και 13η στον κόσμο. Επίσης είναι πρώτη χώρα στην Ευρώπη στον Μπετονίτη και 3η στον κόσμο, πρώτη σε περλίτη στην Ευρώπη και 2η στον κόσμο, 3η χώρα στην παραγωγή μαρμάρου στην Ευρώπη και 7η στον κόσμο, ενώ στη χώρα μας βρίσκεται και το δεύτερο σε μέγεθος κοίτασμα Ατταπουλγίτη στον κόσμο.

Θυμίζουμε επίσης πως λόγω της τεράστιας έλλειψης σε Γάλλιο, το οποίο χρησιμοποιείται στην παραγωγή μικροτσίπ, η Ελλάδα έρχεται με ένταση στο προσκήνιο. Ως η χώρα με τη μεγαλύτερη παραγωγή βωξίτη, που εμπεριέχει Γάλλιο, θα αναλάβει να τροφοδοτήσει την Ευρώπη, μέσω της Μυτιληναίος που δρομολογεί επένδυση 100 εκατ. ευρώ, ενώ το 2023 εξαγόρασε την Imerys Βωξίτες, ελέγχοντας πλέον το σύνολο της παραγωγής βωξίτη στην Ελλάδα.

Ο κλάδος αντιπροσωπεύει το 3,1% του ΑΕΠ, το 65% της παραγωγής εξάγεται, ενώ οι συνολικές επενδύσεις των εταιρειών σε ετήσια βάση προσεγγίζουν τα 400 εκατ. ευρώ. Σημειώνεται ότι ο κλάδος της εξορυκτικής βιομηχανίας στην Ελλάδα είναι από τους πλέον εξαγωγικούς της χώρας, φέρνει 85 χιλ. άμεσες θέσεις εργασίας, ενώ σε όλη την αλυσίδα δραστηριότητας επηρεάζει έμμεσα 200 χιλ. θέσεις εργασίας.

Οι 30 εταιρείες, μέλη του ΣΜΕ

Στον ΣΜΕ είναι μέλη 30 εταιρείες, οι μεγαλύτερες της χώρας, που έχουν το 85% της συνολικής παραγωγής. Οι εταιρείες – μέλη του Συνδέσμου είναι οι Τιτάν, ΔΕΗ (Γενική Διεύθυνση Ορυχείων), Όμιλος Μυτιληναίος / Αλουμίνιο της Ελλάδος, ΑΓΕΤ Ηρακλής, Βιομηχανικά Ορυκτά Ελλάδος (ING), Τσιμέντα Χάλυψ Δομικά Υλικά, Ικτίνος Μάρμαρα, ΟΜΥΑ Ελλάς, Imerys Βιομηχανικά Ορυκτά Ελλάδος (πρώην S&B Ορυκτά), Δελφοί Δίστομον, ΓΕΩΕΛΛΑΣ Α.Μ.Μ.Α.Ε, Ελληνικός Χρυσός, Ελληνικοί Λευκόλιθοι, Τέρνα Λευκόλιθοι, Imerys Bauxites Greece Single Member S.A., Ιντερμπετόν Δομικά Υλικά, ΛΑΒΑ Μεταλλευτική και Λατομική, Sibelco Ελλάς, LafargeHolcim, ΛΑΡΣΙΝΟΣ, Ελληνικά Λατομεία, ΛΑΡΚΟ ΓΜΜΑΕ, Μάρμαρα Διονύσου Πεντέλης, Χρυσωρυχεία Θράκης, Μεταλλευτική –Εμπορική Τεχνική (ΜΕΤΕ ΑΕ), Μεταλλευτική Κοζάνης, Παυλίδης Μάρμαρα, MARMOR SG SA, Stone Group International, Μεταλλευτική Θράκης.

Το 2024, ο Σύνδεσμος Μεταλλευτικών Επιχειρήσεων γιορτάζει 100 χρόνια από την ίδρυσή του και έχει οργανώσει σειρά εκδηλώσεων σε διάφορα σημεία της Ελλάδος. Στόχος είναι η εξωστρέφεια, η ενημέρωση και η εξοικείωση των πολιτών με μια βιομηχανία που είναι εν πολλοίς… κρυμμένη και ίσως… ενοχική, όμως πλέον είναι αποφασισμένη να διεκδικήσει το μερίδιο αναγνώρισης που της αναλογεί.

[ΠΗΓΗ: https://finupnews.gr/, του Απόστολου Σκουμπούρη, 9/3/3024]

Το μέσο προσδόκιμο ζωής, το οποίο δεν έπαυε να αυξάνεται εδώ και δεκαετίες σε όλη την υφήλιο, μειώθηκε απότομα το 2020 και το 2021, όταν είχε φθάσει στην κορύφωσή της η πανδημία του νέου κορονοϊού, αναφέρει μελέτη που δημοσιεύεται σήμερα στην ψηφιακή έκδοση της επιστημονικής επιθεώρησης Lancet.

Σύμφωνα με τη μελέτη, το προσδόκιμο ζωής συρρικνώθηκε το διάστημα αυτό στη συντριπτική πλειονότητα (το 84%) των 200 και πλέον χωρών και περιοχών που εξετάστηκαν από τους ερευνητές, με άλλα λόγια σχεδόν σε όλο τον πλανήτη.

Κατά μέσο όρο, με βάση το σύνολο των δεδομένων που εξετάστηκαν, το προσδόκιμο ζωής μειώθηκε κατά ενάμισι χρόνο και πλέον κατά κεφαλήν το 2020-2021 (–1,6 έτος). Αυτό μεταφράζεται σε πλεονάζουσα θνησιμότητα 15,9 εκατομμυρίων θανάτων, μέγεθος κατά τι υψηλότερο από τα περίπου 15 εκατ., τον αριθμό αναφοράς του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ).

“Σε ό,τι αφορά τους ενήλικους παγκοσμίως, η πανδημία της COVID είχε αντίκτυπο που δεν χωράει καμιά σύγκριση εδώ και μισό αιώνα, ακόμη κι αν ληφθούν υπόψη πόλεμοι και φυσικές καταστροφές”, υπογραμμίζει ο βασικός συγγραφέας της μελέτης αυτής, ο Όστιν Σουμάχερ του Institute for Health Metrics and Evaluation (IHME).

Ωστόσο, αυτό το είδος μελέτης δεν επιτρέπει να γίνει σαφής διάκριση ανάμεσα στους θανάτους που οφείλονταν άμεσα στη νόσο και σε αυτούς που οφείλονταν στις συνέπειές της και στους περιορισμούς που εφαρμόστηκαν για να περιοριστεί η εξάπλωση της πανδημίας.

Σε άλλα πεδία, η μελέτη φέρνει μάλλον καλές ειδήσεις: η παιδική θνησιμότητα συνέχισε να μειώνεται την υπό εξέταση περίοδο.

Μεταξύ των παιδιών κάτω των πέντε ετών, καταγράφτηκαν 500.000 λιγότεροι θάνατοι το 2021 από ό,τι το 2019.

Η Χμουέ Χμουέ Κιου, άλλη ερευνήτρια του IHME, κάνει λόγο για “εξαιρετική πρόοδο” αναφερόμενη στο δεδομένο αυτό, ενώ κρίνει πως πλέον η προτεραιότητα πρέπει να δοθεί στην αποτροπή “της επόμενης πανδημίας” και “στη μείωση των μεγάλων ανισοτήτων από τη μια χώρα στην άλλη ως προς την υγεία”.

[ΠΗΓΗ: https://www.capital.gr/, 12/3/2024]