ΤΑ ΚΑΛΛΙΓΡΑΦΕΝΙΑ ΥΦΑΝΤΑ ΠΑΛΑΙΟΧΩΡΙΟΥ ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣ

Χαλιά αργαλειού υφαντά της ΒΑ Χαλκιδικής: Παρουσιάζουμε μια αναφορά σε έρευνες που αφορούν την παραδοσιακή υφαντική στην περιοχή, την ιστορία, το εμπόριο, τον καταμερισμό εργασίας με επίκεντρο τη θέση της γυναίκας, την εξέλιξη των μοτίβων υφαντικής αργαλειού τον 19ο και 20ό αιώνα.

Του Ευάγγελου Καραμανέ: Διευθυντής Έρευνας στο Κέντρο Ερεύνης της Ελληνικής Λαογραφίας (ΚΛΕΘ), Ακαδημία Αθηνών, όπου υπηρετεί από το 2002. Αναπληρωτής Διευθυντής από το 2014. Το εθνογραφικό του έργο έχει επικεντρωθεί στη Δυτική Μακεδονία, τη Θεσσαλία και τη Λευκάδα

Καλλιγραφένια στρωσίδια Παλαιοχωρίου Χαλκιδικής

Ανταποκρίθηκα με μεγάλη χαρά στην πρόσκληση κατοίκων του Παλαιοχωρίου, του ωραίου χωριού της ορεινής Βορειοανατολικής Χαλκιδικής (Δήμος Αριστοτέλης, να προλογίου το λεύκωμα που ετοίμασε η συντακτική ομάδα με θέμα τα καλλιγραφένια χαλιά του χωριού. Τα παραδοσιακά αυτά υφαντά φυλάσσονται με μεγάλη επιμέλεια από τις οικογένειες και χρησιμοποιούνται κατά τις γιορτινές μέρες, κυρίως την περίοδο του Πάσχα, και πολύ λιγότερο, σήμερα, κατά του καθημερινό χρόνο στον ετήσιο κύκλο. Η οικιακή παραγωγή τους άλλωστε έχει πλέον σταματήσει τόσο στο Παλαιοχώρι όσο και στα γειτονικά χωριά, όπως και στο κέντρο της υφαντικής τέχνης της περιοχής, την Αρναία, ήδη από τα τέλη της δεκαετίας του 1990. Τα υφαντά, που βρίσκονται στην κατοχή των παλαιοχωρινών, αλλά και των κατοίκων των γειτονικών χωριών, αντιμετωπίζονται ως οικογενειακά κειμήλιο, για τα οποία αισθάνονται ιδιαίτερα υπερήφανοι,

Τα παραδοσιακά υφαντά της περιοχής ήταν, ως γνωστόν, φημισμένα σε όλη τη Μακεδονία και τη Θράκη. Οι γραπτές αναφορές Ελλήνων και ξένων περιηγητών εστιάζουν κυρίως στην Αρναία που ήταν ο σημαντικότερος οικισμός της περιοχής και αποτελούσε το κέντρο της υφαντικής παραγωγής. Η λαϊκή καλαισθησία, όπως εκε φράζεται με τα μέσα που της παρέχει η τέχνη της υφαντικής, ειδικότερα στη Μακεδονία και τη Θράκη, υπήρξε το αντικείμενο μελέτης της αείμνηστης καθηγήτριας της Λαογραφίας στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Άλκης Κυριακίδου-Νέστορος, στο βιβλίο της από χρόνια της Μακεδονίας και της Θράκης», το οποίο αποτέλεσε την Διδακτορική της διατριβής. Στο εν λόγω έργο, το οποίο αποτελεί σημείο αναφοράς για τους μεταγενέστερους ερευνητές, αναλύονται όλα τα σχετικά με τις πρώτες ύλες της υφαντικής (μαλλί, βαμβάκι, λινάρι κανάβι, μετάξι), την νηματοποίηση (κλώσιμο), την ύφανση στον αργαλειό, τα είδη των υφαντών ανάλογα με την τεχνική κατασκευής τους, τα υλικά, το σχέδιο, το χρώμα, την προέλευση και την χρήση τους. Καταγράφονται επίσης τα σχετικά με την υφαντή διακόσμηση και τις ποικίλες τεχνικές της, τα διακοσμητικά μοτίβα και τα χρώματα. Η γαλλίδα εθνολόγος Marie-Elisabeth Handman, καθηγήτρια στην Ανώτατη Σχολή Κοινωνικών Επιστημών Παρισίων, μελέτησε ειδικότερα της κοινωνικές και έμφυλες διαστάσεις της υφαντικής τέχνης στην περιοχή με επίκεντρο την Αρναία καθώς και την ιστορική της διαδρομής,

Διαβάστε εδώ ολόκληρη την έρευνα:

[ΠΗΓΗ: https://ergoxalkidikis.gr/, 7/2/2023]