Την Πέμπτη 11/3 συνεδρίασε στην Αίθουσα Γερουσίας της Βουλής η Διαρκής Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου, με θέμα ημερήσιας διάταξης: «Συνέχιση της επεξεργασίας και εξέτασης του σχεδίου νόμου του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας “Κύρωση Επενδυτικής Συμφωνίας μεταξύ της Ελληνικής Δημοκρατίας και της Μονοπρόσωπης Ανώνυμης Εταιρείας με την επωνυμία “Ελληνικός Χρυσός Μονοπρόσωπη Ανώνυμη Εταιρεία Μεταλλείων & Βιομηχανίας Χρυσού” και συναφείς διατάξεις». Εισηγητές ήταν εκ μέρους της πλειοψηφίας ο βουλευτής Φωκίδας Θεμιστοκλής (Θέμης) Χειμάρας και εκ μέρους της αντιπολίτευσης ο Τομεάρχης Περιβάλλοντος του ΣΥΡΙΖΑ, Σωκράτης Φάμελλος. Ο κος Χειμάρας στην πρώτη του εισήγηση στην Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου ανέφερε χαρακτηριστικά:

«Η νέα επενδυτική συμφωνία με την “Ελληνικός Χρυσός ΑΕ” αποτελεί μία ακόμη συμφωνία εθνικής σπουδαιότητας, στη βάση των προεκλογικών μας δεσμεύσεων για την ανάδειξη της χώρας σε επενδυτικό προορισμό. Τα οικονομική οφέλη για το ελληνικό δημόσιο που ξεπερνούν τα 2,3 δις δολάρια, ενώ παράλληλα εξασφαλίζεται η προστασία του περιβάλλοντος, με τη χρήση νέων τεχνολογιών και την αυστηρή τήρηση όσων επιβάλλει η ελληνική νομοθεσία. Η Ελλάδα επιτέλους, επανέρχεται δυναμικά στο δρόμο της συνέπειας λόγων και έργων, κινούμενη δυναμικά και μεθοδικά, στην προσπάθεια δημιουργίας θέσεων εργασίας και την προσέλκυση εξαιρετικά σημαντικών επενδύσεων».

Στην 3η συνεδρίαση της Επιτροπής την Πέμπτη, είχαν κληθεί και 21 εξωκοινοβουλευτικοί φορείς, οι οποίοι κατέθεσαν τις απόψεις τους για την κύρωση της νέας Επενδυτικής Συμφωνίας μεταξύ του ελληνικού δημοσίου και της «Ελληνικός Χρυσός». Σε μια ευρύθμως λειτουργούσα Δημοκρατία η διαδικασία της διαβούλευσης και της υγιούς αντιπαράθεσης είναι όχι μόνο απαραίτητη αλλά επιβεβλημένη. Για αυτό το λόγο δεν έγινε και διάκριση στους προσκληθέντες φορείς.

Κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης ακούστηκαν προβληματισμοί, κατατέθηκαν ενστάσεις και αναπτύχθηκαν διαφωνίες, αλλά η εντύπωση που θα αποκόμιζε ένας ουδέτερος παρατηρητής ήταν πως υπήρξε μια γενικότερη αποδοχή της συμφωνίας με συγκεκριμένους αστερίσκους. Και η συντριπτική πλειοψηφία αυτών των αστερίσκων είχαν σχέση με το περιβαλλοντικό αποτύπωμα της δραστηριότητας. Σχεδόν άπαντες οι ομιλητές σημείωσαν πως πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη σημασία στον θέμα περιβάλλον. Χαρακτηριστικές ήταν οι τοποθετήσεις αυτοδιοικητικών στελεχών, όπως του αντιπεριφερειάρχη Περιφερειακής Ενότητας Χαλκιδικής Ιωάννη Γιώργου, ο οποίος δήλωσε πως «είναι σαφές ότι δεν είναι μόνο ωφέλιμη αλλά και απαραίτητη κάθε επενδυτική δραστηριότητα, μέσα στα πλαίσια πάντα του σεβασμού των περιβαλλοντικών όρων και μιας ήπιας μεταλλευτικής δραστηριότητας την οποία χρειάζεται η περιοχή». Ο κος Γιώργος ζήτησε από την εταιρεία να δεσμευτεί για την αύξηση του ποσοστού των μεταλλευτικών τελών, την συντήρηση του οδικού δικτύου και την διασφάλιση των θέσεων εργασίας για τη τοπική κοινωνία.

Στην δική του τοποθέτηση, ο πρόεδρος της Τοπικής Κοινότητας Ολυμπιάδας Γιάννης Πετράκης δήλωσε θετικός επί της αρχής του νομοσχεδίου, σημειώνοντας ότι «η επένδυση για εμάς είναι πολύ σημαντική», και εξέφρασε επιφυλάξεις για τις «περιβαλλοντικές εκκρεμότητες που παραμένουν». Επίσης τόνισε την σημασία της μελέτης περιβαλλοντικών επιπτώσεων και τη δημιουργία μονάδας επεξεργασίας υδάτων. Επίσης έδωσε και έμφαση στο θέμα των ανταποδοτικών τελών προς όφελος της τοπικής κοινωνίας. «Θα αγωνιστούμε για να υπάρξει σεβασμός στο περιβάλλον, με ισόρροπη και αειφόρο ανάπτυξη της περιοχής», δήλωσε ο κος Πετράκης.

Ο πρόεδρος της τοπικής κοινότητας Στρατονίκης Νίκος Αντωνίου, εστίασε κυρίως στο πρόβλημα της περιοχής με τις ρηγματώσεις κατοικιών, ζητώντας να δοθεί λύση για να επισκευαστούν. Εξ’ άλλου ο ίδιος, στην αντίστοιχη συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου Αριστοτέλη, ένα 24ωρο πρίν, είχε τοποθετηθεί σχετικά με τη νέα συμφωνία ως εξής:

«Η νέα επενδυτική συμφωνία μεταξύ κράτους και Ελληνικός Χρυσός φαίνεται πως λύνει τον γόρδιο δεσμό ολόκληρων δεκαετιών για την συνέχιση αυτής της πολύπαθης επένδυσης, που δυστυχώς έγινε εργαλείο μικροπολιτικής, διχάζοντας την τοπική κοινωνία της ΒΑ Χαλκιδικής, ενώ η παρεμπόδισή της στέρησε από τον τόπο μας χιλιάδες θέσεις εργασίας και είχε αποτέλεσμα οι νέοι μας να εγκαταλείπουν τα χωριά. Είναι πιστεύω η στιγμή να προχωρήσουμε, πλέον, μπροστά, να γίνει ο τόπος μας αληθινά παραγωγικός και να προκόψει μακροπρόθεσμα, πάντοτε με την προσοχή μας στραμμένη στην προστασία και αποκατάσταση του περιβάλλοντος, την κοινωνική δικαιοσύνη και την επαγγελματική αποκατάσταση των συμπολιτών μας, με έμφαση στην εντοπιότητα του Δήμου Αριστοτέλη».

Ο… καθ’ ύλην αρμόδιος δήμαρχος, Στέλιος Βαλιάνος, δήμαρχος Αριστοτέλη, ξεκαθάρισε ότι «δεν είναι ιδεολογικές οι προσεγγίσεις για τη σύμβαση» και τόνισε πως θα πρέπει να κατανοηθεί ο ρόλος του δήμου. Τέθηκε υπέρ της προστασίας των συμφερόντων της τοπικής κοινωνίας και δήλωσε υπερκομματικός στην χαρακτηριστική αποστροφή του λόγου του «Δεν υιοθετώ το ρόλο της ΝΔ ή του ΣΥΡΙΖΑ και όσων επιθυμούν να χτίσουν καριέρες πάνω στις πλάτες των πολιτών. Είμαστε εδώ για να εκπροσωπήσουμε όλους όσους έχουν προβληματισμούς. Ο Δήμος Αριστοτέλη είναι υπέρ της ανάγκης διαμόρφωσης όρων ασφαλείας για το περιβάλλον και την οικονομία και της συνύπαρξης της μεταλλευτικής δραστηριότητας με την τοπική κοινωνία», και συμπλήρωσε «Ο Δήμος Αριστοτέλη δεν απορρίπτει τίποτα ούτε αποδέχεται συλλήβδην τις συμβάσεις. Έχει μια αντικειμενική διάθεση έναντι της νέας επενδυτικής συμφωνίας».

Ο κος Βαλιάνος απαίτησε την συμμετοχή του δήμου στην Επιτροπή Αξιολόγησης και την ρητή δέσμευση της εταιρίας για την προστασία της δημόσιας υγείας, ενώ τόνισε ότι «η κοινωνία θα αντιταχθεί με κάθε πρόσφορο μέσο στη χρήση κυανίου».

Ο δήμαρχος Αριστοτέλη έθεσε «αναγκαία τη διασφάλιση δέσμευσης» της εταιρίας για:

· αποκατάσταση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων με συγκεκριμένα χρονικά διαγράμματα και αυστηρούς όρους,

· ενίσχυση των έργων προστασίας και επάρκειας των υδάτων

· αναβάθμιση του οδικού δικτύου

· δημιουργία σύγχρονης μονάδας πόσιμου νερού

· πλήρης προστασία και ανάδειξη των αρχαιολογικών μνημείων

· κάλυψη στο 90% των νέων θέσεων εργασίας με κριτήριο την εντοπιότητα

· -ανεξάρτητο ελεγκτή περιβάλλοντος και δημόσιοι ελεγκτικοί μηχανισμοί.

Τέλος, χαρακτήρισε επιβεβλημένη την υποβολή αντισεισμικής μελέτης για την μεταλλευτική δραστηριότητα στον Κοκκινόλακα. Με την τοποθέτηση του δημάρχου Αριστοτέλη συντάχθηκαν στο σύνολο τους και οι αυτοδιοικητικοί άρχοντες της περιοχής.

Αλλά δεν ήταν μόνον οι εκπρόσωποι των ΟΤΑ οι οποίοι εκφράστηκαν θετικά για την συμφωνία.

Ο πρόεδρος της Ελληνικής Αρχής Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών «ΕΑΓΜΕ», Κωνσταντίνος Σάλτας, τάχθηκε υπέρ της αξιοποίησης του ορυκτού πλούτου και της επένδυσης, διότι όπως είπε «συμβάλει ουσιαστικά στην περιφερειακή ανάπτυξη της πατρίδας μας». «Το νομοσχέδιο είναι προς τη σωστή κατεύθυνση με την προϋπόθεση να τηρηθεί αυστηρότατα η περιβαλλοντική νομοθεσία και το υπουργείο Περιβάλλοντος είναι σε αυτή την κατεύθυνση. Υπάρχουν δικλείδες ασφαλείας για την τήρηση των περιβαλλοντικών όρων και την θωράκιση της περιοχής και των κατοίκων», δήλωσε.

Ο πρόεδρος του Τεχνικού Επιμελητήριο Ελλάδος (ΤΕΕ), Γιώργος Στασινός, δήλωσε πως «οι πιο σημαντικοί παράγοντες που πρέπει να ληφθούν υπόψη είναι οι περιβαλλοντικοί όροι, η ασφάλεια των κατοίκων και η υγιεινή». Συνέχισε δε, «Είμαστε υπέρ των επενδύσεων. Χρειαζόμαστε και θέλουμε ανάπτυξη με ταυτόχρονη όμως προστασία του περιβάλλοντος και με οικονομικό και κοινωνικό πρόσημο. Μακάρι να τα καταφέρουμε στην έρευνα και άλλων κοιτασμάτων. Το περιβαλλοντικό αποτύπωμα φαίνεται να είναι μεγάλο. Για αυτό δίνουμε έμφαση στην αποκατάσταση των επιπτώσεων, στην περιβαλλοντική αδειοδότηση, στην διαχείριση των λυμάτων και την αντιμετώπιση της ρύπανσης». Ο κος Στασινός αναφέρθηκε επίσης στην ανάγκη δημιουργίας ενός πρότυπου εργοστασίου μεταλλουργίας με σαφή χωροταξικό και πολεοδομικό σχέδιο. «Οφείλουμε να κρίνουμε τεχνοοικονομικά την σύμβαση με καλή τη πίστη ότι μπορεί να γίνει ένα πρότυπο εργοστάσιο, κάτι που είναι εφικτό», πρόσθεσε.

Ο πρόεδρος του ΔΣ της Ένωσης Ξενοδόχων Χαλκιδικής Γρηγόρης Τάσιος, δήλωσε σαφώς «υπέρ των νέων επενδύσεων αλλά με βασικό στοιχείο τους περιβαλλοντικούς όρους». Κατά την τοποθέτησή του τόνισε την ανάγκη να υπάρχουν αυστηρότατες δικλείδες ασφαλείας κυρίως σε ό,τι αφορά την εταιρική ευθύνη. Από τη μεριά των ξενοδόχων ζήτησε «ισόρροπη ανάπτυξη που δεν θα λειτουργήσει σε βάρος του τουρισμού το οποίο είναι πολύ σημαντικό για την οικονομία και την κοινωνία».

Ο αντιπρόεδρος της Ομοσπονδίας Μεταλλωρύχων Ελλάδος Χαράλαμπος Σμυρνιώτης, δήλωσε ότι, «η ΟΜΕ είναι σταθερά υπέρ της ανάπτυξης του ορυκτού πλούτου της χώρας προς όφελος της κοινωνίας αλλά και με περιβαλλοντικές παραμέτρους».

Ο αναπληρωτής προϊστάμενος της Εφορίας Αρχαιοτήτων Χαλκιδικής και Αγίου Όρους Γιώργος Σκιαδαρέσης, ζήτησε ένα μνημόνιο συνεργασίας για την προστασία, την ανάδειξη και συντήρηση των αρχαίων μνημείων της χώρας.

Ακούστηκαν βεβαίως και οι αντίθετες φωνές, αλλά ουσιαστικά αναπαράχθηκε η επιχειρηματολογία που ακούγεται εδώ και πολλά χρόνια από όλους εκείνους που έχουν θέσει εαυτόν ενάντια στην επένδυση, με τα ίδια επιχειρήματα τα οποία έχουν καταρριφθεί τόσο στην πράξη όσο και στη συνείδηση των πολιτών τόσο της περιοχής όσο και της υπόλοιπης Ελλάδας.

Το γεγονός είναι πως οι ανησυχίες που ακούστηκαν στις τοποθετήσεις των φορέων έχουν ήδη καλυφθεί σε μεγάλο βαθμό από τις δεσμεύσεις της εταιρείας τόσο στους όρους της σύμβασης, όσο και στο υπόμνημα που κατέθεσε στην Επιτροπή ο Πρόεδρος του Δ.Σ. της Ελληνικός Χρυσός, κ. Χρ. Μπαλάσκας, επισημαίνοντας τις κύριες αναπτυξιακές παραμέτρους της Νέας Επενδυτικής Συμφωνίας. Σε αυτό το υπόμνημα περιγράφεται με σαφήνεια το όραμα της επένδυσης για τη χώρα, γίνεται μια ανασκόπηση της μέχρι σήμερα συνεισφοράς της Ελληνικός Χρυσός στην περιοχή και την οικονομία, αναλύεται η ανάγκη εκσυγχρονισμού της υφιστάμενης συμφωνίας, περιγράφονται τα οφέλη του νέου επενδυτικού σχεδίου σε σύγκριση με το παλιό, και καταγράφονται οι προβλέψεις για τα μεταλλευτικά έργα.

Εκεί μπορεί να δει ο καθένας το πως διασφαλίζεται η μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα της επένδυσης και δημιουργούνται νέες και καλά αμειβόμενες θέσεις εργασίας σε μια περιοχή όπως η Κεντρική Μακεδονία, η οποία διαχρονικά μαστίζεται από την ανεργία, η οποία σήμερα ξεπερνά το 20%. Επίσης, με ποιο τρόπο καθορίζεται ακόμα πιο αυστηρό πλαίσιο για την προστασία του περιβάλλοντος και ορίζεται η χρήση νέων βέλτιστων περιβαλλοντικά τεχνολογιών, τόσο κατά την μεταλλευτική δραστηριότητα, όσο και κατά την αποκατάσταση της γης. Μπορεί ακόμη να κατανοήσει πως η νέα συμφωνία εγγυάται την απαραίτητη νομική και οικονομική σταθερότητα που προϋποθέτει μια επένδυση αυτού του βεληνεκούς, με τη θέσπιση ενός σταθερού και διαφανούς πλαισίου για την πορεία της αδειοδότησης των έργων, όμοιο με αυτό που ισχύει σε αντίστοιχες συμφωνίες Άμεσων Ξένων Επενδύσεων στην Ελλάδα, όπως ο ΔΕΣΦΑ, τα Περιφερειακά Αεροδρόμια της Fraport, το Αεροδρόμιο Ελ. Βενιζέλος.

Στο νέο θεσμικό πλαίσιο διασφαλίζεται η συνεχής παρακολούθηση του έργου και ο έλεγχος καλής εκτέλεσης μέσα από διαφανείς διαδικασίες. Όλα τα εμπλεκόμενα μέρη δεσμεύονται ισότιμα, δίκαια, και όπως προβλέπει η σύγχρονη διεθνής πρακτική, στην ομαλή πορεία του επενδυτικού σχεδιασμού και την μεγιστοποίηση των ωφελειών μακροπρόθεσμα.

Το υπόμνημα της εταιρείας που κατατέθηκε στην Διαρκή Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου της Βουλής κλείνει με μια δέσμευση: Η Ελληνικός Χρυσός, ως ένας υφιστάμενος μακροχρόνιος επενδυτής στη χώρα, δεσμεύεται περαιτέρω να υλοποιήσει το σχέδιο της νέας Επενδυτικής Συμφωνίας με την μέγιστη ωφέλεια για όλα τα εμπλεκόμενα μέρη και την μέγιστη υπευθυνότητα και ασφάλεια προς τους ανθρώπους μας, τις τοπικές κοινωνίες και το περιβάλλον.