Μετά από πολλούς μήνες διαβουλεύσεων, πλησιάζει η στιγμή κατά την οποία η πολυαναμενόμενη επένδυση στα μεταλλεία Χαλκιδικής θα μπει στο δρόμο της και υπό το φως μιας νέας σύμβασης παραχώρησης θα ανοίξει ο δρόμος για την ανάπτυξη που τόσο έχει ανάγκη η περιοχή – και όχι μόνο.
Όπως αναφέρουν οικονομικοί και επιχειρηματικοί κύκλοι, οι διαπραγματεύσεις για την υπογραφή της νέας σύμβασης παραχώρησης των μεταλλείων της Χαλκιδικής ανάμεσα στην Ελληνικός Χρυσός και το Ελληνικό Δημόσιο φαίνεται να βρίσκονται στην τελική φάση. Σε αυτό που όλοι συμφωνούν είναι το γεγονός ότι το τελικό πλαίσιο των όρων έχει διαμορφωθεί μετά από πολλούς μήνες συζητήσεων, οι οποίες διεξήχθησαν σε καλό κλίμα. Το μόνο που απομένει είναι οι τελευταίες λεπτομέρειες.
Μετά την οριστικοποίηση όλων των όρων η σύμβαση θα έρθει προς επικύρωση με νόμο στη Βουλή από τον νέο Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστα Σκρέκα. Η νέα σύμβαση και το επιχειρησιακό σχέδιο (business plan) της Ελληνικός Χρυσός ίσως να βρίσκονταν ήδη στη Βουλή, αλλά χρειάζεται λίγος χρόνος ακόμα ώστε να ενημερωθεί και ο νέος υπουργός. Να σημειώσουμε πως η νέα σύμβαση παραχώρησης κι εκμετάλλευσης των μεταλλείων της Χαλκιδικής θα έχει διάρκεια 25 ετών.
Με τη νέα σύμβαση φαίνεται να βρέθηκε η χρυσή τομή και για τις δύο πλευρές: Οι επενδυτές εξασφαλίζουν δικλείδες ασφαλείας ως προς την τήρηση των χρόνων αδειοδότησης των πάσης φύσεως εργασιών –ώστε να μην έχουμε επανάληψη των καθυστερήσεων του παρελθόντος–, και τα έσοδα του δημοσίου, τα αντισταθμιστικά οφέλη προς την τοπική κοινωνία, τα προς επένδυση ποσά, αλλά και οι θέσεις εργασίας έχουν πάρει την ανιούσα.
Η συγκυρία της επικείμενης έγκρισης της νέας σύμβασης δεν θα μπορούσε να είναι καλύτερη. Είναι γνωστό πως το 2021 θα είναι πιο δύσκολο από το 2020 όσον αφορά τον κρατικό προϋπολογισμό και τα εργασιακά. Η κρατική στήριξη αμβλύνει φυσικά τα προβλήματα, αλλά δεν αρκεί για να τα λύσει. Μια από τις συνιστώσες της λύσης είναι οι επενδύσεις. Η ανάκαμψη του τουρισμού, το άνοιγμα του λιανεμπορίου και η αύξηση κατανάλωσης δεν αρκούν για να επανέλθουμε σε τροχιά ανάπτυξης. Οι αριθμοί που ανακοίνωσε το ΚΕΠΕ είναι αμείλικτοι: Υπολογίζεται ύφεση 10,4% για το 1ο τρίμηνο του 2021 σε σχέση με το αντίστοιχο περυσινό, και η ανάπτυξη πιθανότατα αρχίζει δειλά-δειλά από το 2ο, με βραδείς ρυθμούς και με προϋπόθεση την επιστροφή στην κανονικότητα στον τουρισμό. Το 4ο τρίμηνο, όταν η επιδημία θα έχει κοπάσει, η ψυχολογία και το οικονομικό κλίμα θα έχουν επανέλθει σε κάποιο βαθμό και τα πρώτα κονδύλια από το Ταμείο Ανάκαμψης θα έχουν εκταμιευτεί για την Ελλάδα, τότε θα πρέπει να δούμε μαζικά επενδύσεις κάθε προέλευσης να παίρνουν σάρκα και οστά και να συνεισφέρουν στο δύσκολο έργο της ανάκαμψης.
Όπως αναφέρει σε άρθρο του ο Παναγιώτης Λιαργκόβας, πρόεδρος του ΚΕΠΕ και καθηγητής του Τμήματος Οικονομικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου, η τελευταία χρονιά όπου η Ελλάδα είχε κάνει ιστορικό υψηλό επενδύσεων, ήταν το 2007(!). Δηλαδή πριν από δεκατρία και πλέον χρόνια. Τότε ο ακαθάριστος σχηματισμός παγίου κεφαλαίου –δηλαδή ο οικονομικός δείκτης που αποτυπώνει την συνολική πορεία των επενδύσεων–, είχε διαμορφωθεί στα 60,5 δις. ευρώ. Από τότε, και ειδικότερα την τελευταία δεκαετία, έχει «κολλήσει» στα 20-25 δισ ευρώ το χρόνο. Μάλιστα το 2018 ο ακαθάριστος σχηματισμός παγίου κεφαλαίου υποχώρησε στα επίπεδα του… 1996 τόσο σε τρέχουσες όσο και σε σταθερές τιμές. Πρέπει λοιπόν φέτος οι επενδύσεις να πάρουν μπροστά. Και όταν (σύμφωνα με πληροφορίες του euro2day.gr) η επένδυση της Χαλκιδικής θα είναι εμπροσθοβαρής, δηλαδή από τα 2 δισ. ευρώ που προβλέπεται να επενδυθούν στην 25ετία, το 1 δισ. θα εισρεύσει πριν το κλείσιμο της πενταετίας, καταλαβαίνει κανείς τη σημαντικότητα του έργου. Αν δε, συνυπολογιστεί και το μέγεθος της απασχόλησης με τις 5.000 προβλεπόμενες θέσεις εργασίας που αναμένεται να δημιουργηθούν στην πλήρη ανάπτυξη της επένδυσης, αλλά και τον δευτερογενή τζίρο πολλών εκατομμυρίων σε προμηθευτές, εξωτερικούς συνεργάτες και εργολάβους, το συνολικό οικονομικό αποτύπωμα παίρνει ακόμη μεγαλύτερες διαστάσεις.
Έτσι, η επένδυση της Χαλκιδικής, όπως πολλάκις έχει γραφεί, έχει υπερτοπικό χαρακτήρα και εθνικό αντίκτυπο. Υπό το πρίσμα της νέας σύμβασης ας ελπίσουμε να λυθούν όλα τα θέματα του παρελθόντος που επί σειρά ετών στέρησαν τον τόπο από μια τόσο σημαντική επένδυση και φρέναραν την αναπτυξιακή του πορεία, γεγονός που στοίχισε τόσο στην οικονομία όσο και στην τοπική κοινωνία.