ΠΙΚΡΟΔΑΦΝΗΣ ΤΟ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑ ή «ΤΗΣ ΚΑΚΙΑΣ ΓΡΙΑΣ ΤΗΣ ΦΤΑΙΝ’ ΚΙ ΟΙ ΤΡΙΧΕΣ»

Διαβάζω ένα «επιστημονικά τεκμηριωμένο» άρθρο στο antigold.org, κατά το οποίο, πέρα από όλα τα δεινά που θα αφήσει η επένδυση στην Χαλκιδική, θα αφήσει λέει και πικροδάφνες (!!!) που είναι δηλητηριώδεις. Συγκεκριμένα, όπως τονίζει ο συγγραφέας του άρθρου, ο γνωστός… βοτανικός και γεωπόνος Σαράντης-Ομότιμος-Δημητριάδης «η πικροδάφνη φύεται και σε μέρη όπου κανένα άλλο είδος φυτού δεν τα καταφέρνει να ευδοκιμήσει. Και επειδή τα λάγνα κάλλη της είναι ένα καμουφλάζ και μια παγίδα θανάτου. Γιατί, όπως ξέρουν οι επαΐοντες και οι κατσίκες και όπως πρέπει να μάθουν όλοι, όλα τα μέρη της πικροδάφνης: ρίζα, βλαστοί, φύλλα, άνθη είναι δηλητηριώδη, θανατηφόρα».

Ευκαιρία λοιπόν για ένα σύντομο μάθημα βοτανικής από πιο ειδικούς:

Η πικροδάφνη ή ροδοδάφνη (επιστημονική ονομασία Nerium oleander), είναι ένας αειθαλής θάμνος που μπορεί να φτάσει σε ύψος 5 μέτρων, με τοξικά μέρη. Μεγαλώνει σε ηλιόλουστα μέρη με υγρό υπόστρωμα, όπως οι όχθες ποταμών σε χαμηλό υψόμετρο. Αντέχει επίσης τα ελαφρώς υφάλμυρα εδάφη. Πολλαπλασιάζεται πολύ εύκολα με μοσχεύματα. Στην Ελλάδα είναι αυτοφυής, όπως και σε πολλά άλλα μέρη του κόσμου. Η τοξικότητα της πικροδάφνης οφείλεται στην τοξική ουσία νηριίνη, και έχει ως στόχο να προστατεύσει το φυτό από τις επιθέσεις ζώων. Το φυτό είναι ανθεκτικό στην έλλειψη νερού και ανθεκτικό στην ρύπανση, γι’ αυτό το λόγο την συναντάτε σε εθνικές οδούς και σε βιομηχανικές περιοχές.

Σύμφωνα με τον Διοσκορίδη, τα φύλλα και τα άνθη της «συν οίνω πινόμενα» μπορούν να σώσουν τον άνθρωπο από το δάγκωμα δηλητηριωδών εντόμων ή ερπετών. Ιστορικές αναφορές δείχνουν ότι οι Μεσοποτάμιοι, τον 15ο αιώνα μ.Χ., πίστευαν στις επουλωτικές-θεραπευτικές ιδιότητες της πικροδάφνης. Οι Βαβυλώνιοι χρησιμοποιούσαν ένα μίγμα από πικροδάφνη και γλυκόριζα (liquorice) για ν’ αντιμετωπίσουν τον “κρασοπονοκέφαλο”. Ο Πλίνιος, ο “πρεσβύτερος”, ο γνωστός αρχαίος Έλληνας συγγραφέας, έγραψε για την όψη της πικροδάφνης, όπως επίσης για τις δηλητηριώδεις και ευεργετικές ιδιότητές της. Άραβες επιστήμονες-γιατροί χρησιμοποίησαν πρώτοι την πικροδάφνη σαν θεραπευτικό ενάντια στον καρκίνο τον 8ο αιώνα μ.Χ. Σήμερα, δεν υπάρχουν μέχρι στιγμής επιστημονικά στοιχεία ότι η πικροδάφνη είναι αποτελεσματική στη αντιμετώπιση του καρκίνου ή οποιασδήποτε άλλης ασθένειας.

Το φυτό είναι τοξικό ακριβώς γιατί προσπαθεί να προστατευτεί από τις επιθέσεις ζώων και εντόμων και αυτή  η τοξικότητα είναι η φυσική του ασπίδα. Έτσι μπορεί να λειτουργήσει ως απωθητικό εναντίον εντόμων, τρωκτικών και ερπετών. Ήδη από την αρχαιότητα έφραζαν τις φωλιές των ποντικιών και των αρουραίων με φύλλα δάφνης. Τα τρωκτικά στην προσπάθειά τους να βγουν έτρωγαν τα φύλλα της πικροδάφνης και πέθαιναν. Ένας εύκολος τρόπος να μειώσετε την εμφάνιση ενοχλητικών εντόμων (κουνούπια, κατσαρίδες, μύγες κ.λπ.), φιδιών και τρωκτικών στον κήπο σας είναι να φυτέψετε πικροδάφνες. Η μυρωδιά της και μόνο τα απωθεί.

Να πληροφορήσουμε επίσης τον κο Δημητριάδη και τους δηλητηριολάγνους φίλους του, πως πολλά φυτά που καλλιεργούμε ως καλλωπιστικά, και μπορείτε να δείτε όχι μόνο στη φύση, αλλά και μέσα σε σπίτια, είναι επίσης δηλητηριώδη. Σας παρουσιάζουμε μερικά πολύ επικίνδυνα είδη φυτών, που μπορεί να μην τα γνωρίσετε από το όνομά τους αλλά σίγουρα στη φωτογραφία θα αναγνωρίσετε πολλά είδη που συναντάμε κάθε μέρα, δίπλα μας, ή τα έχουμε στην αυλή μας.

Ρανούγκουλος ο φλογώδης: Περιέχει καυστικό χυμό που μπορεί να προκαλέσει εγκαύματα του δέρματος. Μετά την επαφή με τις βλεννογόνους προκαλεί βήχα και σπασμούς του λάρυγγα. Εάν ο χυμός εισχωρήσει στα μάτια, μπορεί να προκαλέσει προσωρινή τύφλωση.

Ψευδοκώνειο: Απατηλά μυρίζει όπως τα καρότα, αλλά αυτό είναι ένα από τα πιο δηλητηριώδη φυτά στον κόσμο. Κατά την δηλητηρίαση προκαλείται έμετος, σπασμοί, μειωμένη καρδιακή δραστηριότητα, μπορεί να προκληθεί και θάνατος. Συνολικά 100-200 g. φυτού μπορεί εύκολα να σκοτώσει μια αγελάδα.

Σαμπούκος: Τα πιο συνηθισμένα είναι ο κόκκινος και μαύρος σαμπούκος. Όλα τα μέρη του φυτού είναι δηλητηριώδη, και αν απλά αγγίξετε το φυτό είναι καλύτερα να πλένετε τα χέρια σας. Αποτελεί ενδιαφέρον ότι τα μαύρα μούρα είναι απολύτως ασφαλή στην ώριμη μορφή τους, με τα οποία φτιάχνονται ποτά και γλυκά. Προκαλεί πονοκέφαλο, αδυναμία, κοιλιακό άλγος, και μερικές φορές επιληπτικές κρίσεις. Πιθανή καρδιακή ανεπάρκεια και αναπνευστική ανακοπή.

Ακόνιτο: Στον αρχαίο κόσμο χρησιμοποιήθηκε για δηλητηριώδη βέλη. Ακόμα και οι μέλισσες μπορούν να δηλητηριαστούν, αν μαζέψουν γύρη από το με ακόνιτο. Πολύ δηλητηριώδες φυτό. Προκαλεί καρδιακή αρρυθμία, μούδιασμα στο πρόσωπο, στα χέρια και τα πόδια, σκούρο χρώμα των ματιών, ακόμα και θάνατο. Ο χυμός διεισδύει ακόμα και μέσω του δέρματος.

Στραμώνιο: Το στραμώνιο μοιάζει με πατάτα ή ντομάτα, γεγονός που δεν αποτελεί έκπληξη, διότι είναι στενός συγγενής. Το φυτό παράγει αγκαθωτούς καρπούς με μαύρους σπόρους στο εσωτερικό τους. Τα λευκά λουλούδια του αποπνέουν ένα μεθυστικό άρωμα. Περιέχει αλκαλοειδή που προκαλούν αίσθημα παλμών της καρδιάς, αποπροσανατολισμό και παραλήρημα. Σε σοβαρές περιπτώσεις, είναι δυνατόν να προκληθεί κώμα ή θάνατος. Οι Σαμάνοι πολλών φυλών χρησιμοποιούν αυτό το φυτό στις τελετές τους.

Ηράκλειον: Είναι ένα φυτό γίγαντας που φαίνεται αρκετά εντυπωσιακό, αλλά είναι καλύτερα να μην βγείτε φωτογραφία μαζί του. Ορισμένα είδη περιέχουν φουρανοκουμαρίνες και υπό την επίδραση του ηλιακού φωτός προκαλούν επώδυνα εγκαύματα. Ως εκ τούτου, εάν ο χυμός του ηράκλειου πέσει στα χέρια σας, πλύνετε και κρατήστε τα μακριά από τις ακτίνες του ήλιου περίπου για δύο ημέρες.

Ευφορβία: Η ευφορβία είναι μεγάλο γένος φυτών της οικογένειας των Ευφορβίδων, που αντιπροσωπεύονται μόνο στην Ελλάδα με περισσότερα από 40 είδη και συχνά είναι πολύ διαφορετικά σε εμφάνιση: μερικά είναι σαν κάκτοι, ενώ άλλα σαν λουλούδια. Διδάξτε στα παιδιά να μην αγγίζουν άγνωστα φυτά, ακόμη και αν μεγαλώνουν σε γλάστρες. Ο χυμός τους αφήνει εγκαύματα. Αργότερα προκαλείται δυσφορία, οίδημα και πυρετός.

Ραβέντι: Σε πολλές χώρες, το ραβέντι χρησιμοποιείται σε πίτες, σαλάτες και σάλτσες. Και πολλοί το τρώνε σε ωμή μορφή. Πολλοί δε το γνωρίζουν, αλλά τα φύλλα και τις ρίζες του φυτού δεν πρέπει να καταναλώνονται, επειδή περιέχουν ένα μεγάλο ποσό οξαλικού οξέος και αλάτων του. Μπορούν να προκαλέσουν κάψιμο στα μάτια και το στόμα, προβλήματα στα νεφρά, εμετό και διάρροια.

Μπελαντόνα: Μοιάζει με ένα θάμνο με μαύρα μούρα και ροζ λουλούδια. Περιέχει αλκαλοειδή ατροπίνη, η οποία προκαλεί διαστολή της κόρης του οφθαλμού (μυδρίαση). Κατά τον Μεσαίωνα, έσταζαν σταγόνες του φυτού Belladonna στα μάτια για να φαίνονται πιο ελκυστικά. Σήμερα, παρόμοιες σταγόνες χρησιμοποιούνται για τη χειρουργική επέμβαση ματιών. Σε ήπια δηλητηρίαση παρουσιάζεται ξηρότητα και κάψιμο στο στόμα, αίσθημα παλμών της καρδιάς. Σε σοβαρή δηλητηρίαση παρουσιάζεται πλήρης αποπροσανατολισμός, σπασμοί και μερικές φορές και θάνατος.

Ρίκινος: Από τον Ρίκινο φτιάχνεται το γνωστό καστορέλαιο. Αλλά μην ανησυχείτε: κατά την θερμική επεξεργασία στον ατμό όλες οι τοξίνες καταστρέφονται. Ίσως το πιο επικίνδυνο φυτό σε γενικές γραμμές. Περιέχει εξαιρετικά τοξικές ενώσεις – ρικίνη και ρικινίνη. Οι σπόροι του είναι ιδιαίτερα δηλητηριώδεις – μόνο 4-9 τεμάχια αρκούν για να προκαλέσουν θάνατο αν καταναλωθούν. Μικρότερες δόσεις προκαλούν ανεπανόρθωτη βλάβη στην υγεία, καθώς η ρικίνη καταστρέφει τους ιστούς του οργανισμού.

Αυτά τα λίγα περί βοτανικής και περί δηλητηριωδών φυτών. Ας μη ξεχνάμε πως η συντριπτική πλειοψηφία των άγριων φυτών είναι σε ένα ποσοστό δηλητηριώδη για τον άνθρωπο ή διαθέτουν δηλητηριώδη μέρη, συνήθως για να αμύνονται από τους καταναλωτές τους. Ακριβώς όπως τα αρωματικά φυτά (θυμάρι, ρίγανη, φασκόμηλο, θρούμπι κ.λπ.) διαθέτουν αιθέρια έλαια για να έχουν δυσάρεστη γεύση στα βόσκοντα ζώα.

Τώρα, κατά Δημητριάδη, θα πρέπει σε όλες τις μεγάλες πόλεις, Θεσσαλονίκη, Αθήνα (Πεδίο του Άρεως, Λυκαβηττό), να ξηλώσουμε από τους δρόμους, πλατείες και τα πάρκα τις θαμνοστοιχίες με τις πικροδάφνες, διότι είναι επικίνδυνες…

Μετά τον «θα γεμίσουμε-φέρετρα και καρκίνους Μπένο», έρχεται ο «θα-μας -φάνε-οι πικροδάφνες-Δημητριάδης»…

Για γέλια και για κλάματα… (Περισσότερο για κλάματα, οι εποχές του γέλιου πέρασαν…)