Η εργατική τάξη θυσιάστηκε στον βωμό του κρατισμού έτσι όπως νοείται στο σύγχρονο ελληνικό κράτος: ως μονοκομματικός και πελατειακός. Από αυτήν την άποψη, η εργατική τάξη δεν εγκαταλείφθηκε απλά στη μοίρα της. Έπεσε θύμα εκμετάλλευσης των «αφεντικών» του κράτους.

Δεν είναι ανάγκη να ανατρέξει κανείς στο προεκλογικό πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ. Αρκεί να θυμηθεί τη διαβεβαίωση, επαναλαμβανόμενη και επικαιροποιημένη, ότι ο κατώτατος μισθός θα επανερχόταν στα 751 ευρώ. Αντίθετα από τις προεκλογικές υποσχέσεις, η διαβεβαίωση αυτή δόθηκε και μετεκλογικά. Στις 28 Ιανουαρίου του 2015, λίγες ημέρες μετά τον σχηματισμό της πρώτης κυβέρνησης Τσίπρα -Καμμένου, ο τότε υπουργός Εργασίας έλεγε στην τηλεόραση του ΑΝΤΙ ότι «η επαναφορά του κατώτατου μισθού στα 751 ευρώ είναι μέσα στα πρώτα νομοσχέδια της κυβέρνησης». Τρεις μήνες μετά, ο ίδιος κι αυτή τη φορά από τον ΣΚΑΙ θα προσδιόριζε και χρονικά την επαναφορά: το σχετικό νομοσχέδιο για τη σταδιακή επάνοδο του κατώτατου μισθού επρόκειτο να κατατεθεί στη Βουλή μέσα στον Μάρτιο και φυσικά χωρίς να ζητηθεί η γνώμη των τεχνικών κλιμακίων, της τρόικας δηλαδή, που δεν θα την έλεγαν ποτέ ξανά τρόικα. «Σταδιακή», είχε διευκρινίσει στη συνέχεια ο Σκουρλέτης, σήμαινε σε δυο δόσεις.

Στις αρχές του Απριλίου της ίδιας χρονιάς, κι ενώ είχε ανακοινώσει ότι στις προτεραιότητες της κυβέρνησης παρέμενε η αποκατάσταση της 13ης σύνταξης, ο υπουργός επανήλθε με μια νέα επίδειξη αποφασιστικότητας και μια επιστολή με παραλήπτες τους κοινωνικούς εταίρους τους οποίους ενημέρωνε ότι από την 1η Ιουλίου του 2016 ο κατώτατος μισθός θα οριζόταν στα 751 ευρώ μεικτές αποδοχές. Στα τέλη Απριλίου, ακόμη μία διαβεβαίωση: «Θα επαναλάβω για άλλη μία φορά πως δεν θα υπάρξει καμία μείωση στις συντάξεις και οι πρωτοβουλίες που έχουμε προαναγγείλει για την επαναφορά των συλλογικών συμβάσεων και τη σταδιακή αποκατάσταση του κατώτατου μισθού στα 751 ευρώ, καθώς και για την αναδιοργάνωση του ΣΕΠΕ θα προχωρήσουν κανονικά», δήλωνε προσερχόμενος σε ημερίδα για την υγεία και ασφάλεια της εργασίας. Μία ακόμη διαβεβαίωση τον Μάιο του ’15 μπορεί να εκληφθεί και ως κρεσέντο: «Αμέσως μετά τη συμφωνία, η ρύθμιση θα προωθηθεί στη Βουλή ακόμα και αν οι δανειστές τη θεωρούν μονομερή ενέργεια».

Τα υπόλοιπα είναι ιστορία. Η συμφωνία δεν ήλθε ποτέ και ο Σκουρλέτης δεν υποχρεώθηκε να καταφύγει σε καμιά μονομερή ενέργεια. Αντίθετα, ήρθε ένα αμφιλεγόμενο δημοψήφισμα με ένα αποτέλεσμα τόσο καθαρό ώστε να γεννήσει έναν πολιτικό νεολογισμό, την kolotoumba, που πολύ άρεσε στον διεθνή Τύπο. Ήρθαν και τα capital controls, μια ακροβασία στο χείλος του γκρεμού, και μια διαπραγμάτευση 17 ωρών που μπορεί να μην ήταν ακριβώς διαπραγμάτευση αλλά μια αφόρητη πίεση στον Αλέξη Τσίπρα να επιλέξει ανάμεσα στον τρίτο Μνημόνιο και το άλμα στο κενό. Επέλεξε το Μνημόνιο αφού φρόντισε να μοιραστεί την ευθύνη με τα κόμματα της αντιπολίτευσης. Και κάπως έτσι, η πρώτη, η πιο συμβολική φιλεργατική μάχη της κυβέρνησης, κατέληξε σε μια πραγματική συντριβή. Ούτως ή άλλως, ο Σκουρλέτης είχε εγκαταλείψει το υπουργείο Εργασίας στις 17 Ιουλίου του 2015 για να αναλάβει το υπουργείο Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Περιβάλλοντος και Ενέργειας.

Δεν θα πρέπει να δει κανείς αυτήν την αλλαγή σαν ένα απλό πέρασμα από υπουργείο σε υπουργείο αλλά σαν ένα άλμα από μια φιλεργατική φενάκη σε ένα αντεργατικό πογκρόμ, που πάντως δεν θα πρέπει να χρεωθεί μόνο στον Σκουρλέτη αλλά σε ολόκληρη την κυβέρνηση. Ήταν ένα πογκρόμ εκτός μνημονιακών υποχρεώσεων, ένα πογκρόμ που δεν είχε επιβάλει κανένα τεχνικό κλιμάκιο, κανένας θεσμός που άλλοτε τον έλεγαν τρόικα, καμία διαπραγμάτευση, καμία πίεση. Το αντεργατικό πογκρόμ ήταν μια κυβερνητική επιλογή. Και τα θύματά του ήταν οι 2.000 μεταλλωρύχοι της Ελληνικός Χρυσός θύματα μιας κυβέρνησης που εξάντλησε και τα τελευταία αποθέματα της περιβαλλοντικής της ευαισθησίας στις Σκουριές της Χαλκιδικής για να μην της περισσέψει ούτε ίχνος για την Πτολεμαΐδα, την Κοζάνη, τη Φλώρινα ή το Αμύνταιο.

Περιοχές δυο κατηγοριών; Και εργαζόμενοι δυο κατηγοριών. Για μια αριστερή κυβέρνηση, οι μεταλλωρύχοι θα ήταν το σύμβολο της εργατικής τάξης. Για την κυβέρνηση Τσίπρα- Καμμένου δεν ήταν ταξικός εχθρός, όπως ήταν θεωρητικά οι ανθρακωρύχοι της Βρετανίας για τη Μάργκαρετ Θάτσερ. Ήταν όμως μια κάποια ενόχληση, ένα εμπόδιο στον δρόμο προς την επίτευξη του στόχου. Τηρουμένων των ιδεολογικών αναλογιών, ήταν σαν εκείνα τα πενταετή πλάνα που άφηναν στο διάβα τους θύματα – τι σημασία είχαν 2.000 άνεργοι παραπάνω Κι έπειτα, να μιλάνε οι προηγούμενοι που έφτασαν τους ανέργους στο ένα εκατομμύριο και είναι οπαδοί του νεοφιλελεύθερου μοντέλου, μισούν τις συλλογικές συμβάσεις και λατρεύουν τις ελαστικές μορφές εργασίας;

Κάπως έτσι ένα σύμβολο της ελληνικής εργατικής τάξης, οι μεταλλωρύχοι της Χαλκιδικής, δεν θα πήγαιναν στον παράδεισο, θα κατέληγαν στην κόλαση της ανεργίας. Αλλά δεν θα ήταν οι μόνοι ριγμένοι. Στην πραγματικότητα, η κυβέρνηση έχει εξορίσει ολόκληρη την εργατική τάξη από τον παράδεισό της. Και πάλι κανένα Μνημόνιο, καμία πίεση, κανένας θεσμός δεν της επέβαλε να αφαιμάξει του εργαζόμενους του ιδιωτικού τομέα για να δημιουργήσει έναν κουμπαρά που θα της επιτρέψει να συντηρήσει μια ειδική σχέση με τους εργαζόμενους του Δημοσίου. Η εργατική τάξη θυσιάστηκε στον βωμό του κρατισμού έτσι όπως νοείται στο σύγχρονο ελληνικό κράτος: ως μονοκομματικός και πελατειακός. Από αυτήν την άποψη, η εργατική τάξη δεν εγκαταλείφθηκε απλώς στη μοίρα της. Έπεσε θύμα εκμετάλλευσης των «αφεντικών» του κράτους.

Αν, λοιπόν, η κυβέρνηση Τσίπρα -Καμμένου προδίδει το πνεύμα της Πρωτομαγιάς, δεν είναι επειδή υποφέρει κάτω από τον ζυγό των μνημονιακών υποχρεώσεων που η ίδια δημιούργησε. Δεν είναι, ας πούμε, το Ασφαλιστικό του Κατρούγκαλου, του οποίου την ιδιοκτησία εξακολουθεί ο ίδιος να διεκδικεί περήφανα. Ή τουλάχιστον δεν είναι μόνο αυτό. Η αντεργατική κουλτούρα της κυβέρνησης εκδηλώθηκε και σε μη μνημονιακά πεδία, σε πεδία όπου θα μπορούσε να καταθέσει τα φιλεργατικά της διαπιστευτήρια. Δεν το έκανε. Γιατί αυτά τα τρία χρόνια δεν ήταν απλώς μια διαδρομή από τη φενάκη στο πογκρόμ. Κυρίως, ήταν ένα σχέδιο παραμονής στην εξουσία. Ακόμη κι αν το κόστος είναι πολλές εργατικές Πρωτομαγιές.

H διευθύντρια του γραφείου του Πρωθυπουργού στη Θεσσαλονίκη Κατερίνα Νοτοπούλου επέλεξε έναν αν μη τι άλλο παράξενο τρόπο για να τιμήσει την επέτειο… Παραδοσιακά… ως άλλο κορίτσι των λουλουδιών.

[ΠΗΓΗ: ΤΑ ΝΕΑ, του Περικλή Δημητρολόπουλου, 05/05/2018]