Σε ένα άκρως κατατοπιστικό άρθρο στο οικονομικό της τμήμα, η Καθημερινή της Κυριακής παραθέτει πληθώρα στοιχείων για το αναμενόμενο για το ελληνικό δημόσιο κέρδος από την εκμετάλλευση των μεταλλείων της Χαλκιδικής. Πληροφορούμαστε λοιπόν ότι προφανώς θα ισχύσει η παραχώρηση του 1,5% επί του τζίρου, (όπως γίνεται και στην περίπτωση της ΛΑΡΚΟ), γεγονός που σημαίνει ότι ακόμα και αν η εταιρεία μπαίνει μέσα από την εκμετάλλευση, το κράτος θα εισπράττει διότι το ποσόν υπολογίζεται επί του τζίρου και όχι επί του κέρδους.

Άλλα ενδιαφέροντα στοιχεία που παρουσιάζονται στο συγκεκριμένο άρθρο είναι ότι ο κύκλος εργασιών της Ελληνικός Χρυσός ανήλθε το 2012 στα 46 εκατομμύρια ευρώ, εκ των οποίων σε ασφαλιστικές εισφορές, ΦΜΥ και ενέργειες κοινωνικής εταιρικής ευθύνης στον δήμο αποδόθηκαν συνολικά 13,4 εκατομμύρια.

ME Να σημειωθεί ότι στον προβλεπόμενο τζίρο των 13 δις. την επόμενη εικοσαετία υπολογίζεται ότι τα 3,6 δις., ποσοστό πάνω από 28%, θα εισρεύσουν στα κρατικά ταμεία.

Στον Ελεύθερο Τύπο της Κυριακής δημοσιεύεται ένα πραγματικά περιεκτικό άρθρο, υπογεγραμμένο από την κα Σώτη Τριανταφύλλου, στο οποίο η συγγραφέας προσπαθεί να αναλύσει τους λόγους που η κατάσταση με τα μεταλλεία Χαλκιδικής έχει φτάσει εδώ που έφτασε – και σε ένα μεγάλο ποσοστό το καταφέρνει. Ανεξάρτητα από το αν κάποιος είναι αντίθετος με την εξορυκτική δραστηριότητα στην περιοχή, διαβάζοντας το άρθρο της κας Τριανταφύλλου σίγουρα θα έχει δεύτερες σκέψεις.

Το πρώτο το οποίο ξεκαθαρίζεται στο άρθρο είναι ότι το περιβαλλοντικό και οικονομοτεχνικό ζήτημα πρέπει να λυθεί από ειδήμονες που να λαμβάνουν υπόψη το κέρδος για τους πολίτες και την ενδεχόμενη βλάβη του οικοσυστήματος στην περιοχή, και όχι από πολιτικούς , από στρατευμένους αγωνιστές ή από αυτόκλητους «ειδικούς».

Επόμενο σημείο που αναλύεται είναι –και εδώ χρησιμοποιείται ένας ιδιαίτερα εύστοχος όρος– η αναδίπλωση στον οικονομικό εθνικισμό. Κάποιοι νομίζουν ότι τα εγχώρια κεφάλαια θα έχουν διαφορετικά αποτελέσματα (καλά ή άσχημα) από τα «ξένα». Έχουν ξεχάσει ότι ο καπιταλισμός είναι διεθνής και δεν έχει πατρίδα. Και βέβαια λησμονούν ότι ελληνικά κεφάλαια δεν υπάρχουν πλέον. Και αντί να κοιτάξουν τι γίνεται γύρω τους, με χαρακτηριστικό παράδειγμα την Αυστραλία, η οποία στηρίζει την οικονομία της σε μεγάλο ποσοστό στην εξόρυξη, αλλά με κεφάλαια που προσελκύει από το εξωτερικό, θεωρούν τις ξένες επενδύσεις ιμπεριαλιστική στρατηγική κίνηση ή ξεπούλημα. Και βέβαια δεν μιλάνε για τις τουριστικές μονάδες ξένων συμφερόντων, μόνο στα μεταλλεία εντοπίζουν το πρόβλημα.

Άλλο πρόβλημα που εντοπίζεται είναι η νοοτροπία που εμποδίζει την επιχειρηματικότητα. Μετά από χρόνια επιχειρηματικής λήθης, η αφύπνιση είναι δύσκολη υπόθεση. Έχουμε ξεχάσει σαν λαός τι σημαίνει να στήνεις μια σωστή επιχείρηση και να φιλοδοξείς να επιτύχεις, να παράγεις αγαθά και να βγάζεις από αυτά κέρδος. Το κέρδος, και η επιτυχία, συνδέονται στο υποσυνείδητό μας με την εξαπάτηση (κοινού, κράτους και Ε.Ε.), τη φοροδιαφυγή, τον γρήγορο πλουτισμό και βέβαια με τη βλαχοεπίδειξη. Το ερώτημα είναι αν οι νεότερες γενιές, που, σε υπολογίσιμο ποσοστό, έχουν ανατραφεί με υπερπροστατευτικό τρόπο και με όνειρα άμεσης αποκατάστασης, μπορούν να αλλάξουν πορεία και να αναζητήσουν τη θέση τους στο πλαίσιο του ανταγωνισμού της αγοράς. Απαραίτητη είναι η αρωγή ενός ισχυρού, ευέλικτου και αποφασιστικού κράτος που να αποφασίζει για την παραγωγή στον πρωτογενή και δευτερογενή τομέα αφήνοντας, παραλλήλως, ελεύθερη την ατομική πρωτοβουλία και ενθαρρύνοντας το ατομικό κέρδος.

Το επόμενο σημείο αναδεικνύεται με μια απλή ερώτηση: Είναι τόσο ρυπογόνα ώστε να αντισταθμίζει μια οικονομική δραστηριότητα ευρείας κλίμακας και μια καλή αρχή για περαιτέρω επενδύσεις; Με άλλα λόγια έχουμε την πολυτέλεια να μην προχωρήσουμε σ’ αυτή την επένδυση; Αναρωτιέται η συγγραφέας σε ποια άλλη χώρα υπάρχει ορυκτός πλούτος αλλά μένει ανεκμετάλλευτος για τις αιτίες που προβάλλονται στη Χαλκιδική; Είναι γνωστό ότι οι ξένοι επενδυτές διστάζουν να επενδύσουν ή να επεκτείνουν τις επιχειρήσεις τους στην Ελλάδα διότι μας θεωρούν αναξιόπιστους, τεμπέληδες, ψευτοοικολόγους, αναρχοσυνδικαλιστές. Σε τέτοιο περιβάλλον η βιομηχανία πεθαίνει αν δεν θέλουμε να επιστρέψουμε στην… προβιομηχανική εποχή πρέπει να κάνουμε κάποιες σοβαρές διαπραγματεύσεις και ελιγμούς.

Το άρθρο κλείνει με μια αναφορά στις ακραίες οργανωμένες αντιδράσεις. Οι αντιφρονούντες, κινούμενοι στα όρια της οικο-τρομοκρατίας κάνουν ανυπολόγιστη ζημιά, εκθέτοντας την Ελλάδα στο εξωτερικό, αποθαρρύνουν κάθε είδους επενδυτές και όχι μόνον στον τομέα της εξόρυξης, και βέβαια δεν προβάλλουν καμιά, μα καμιά, -εφικτή- εναλλακτική πρόταση. Μοιάζουν σαν να μην έχουν κατανοήσει ούτε τη δεινή θέση στην οποία βρισκόμαστε, ούτε το ότι είμαστε υποχρεωμένοι να κάνουμε μια σειρά από συμβιβασμούς.

Δικαιώθηκε η Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων για τα Mεταλλεία Χαλκιδικής, αφού το Ε’ Τμήμα του Συμβουλίου της Επικρατείας, με την υπ’ αριθμόν 110 2013 απόφασή του, απέρριψε την αίτηση οκτώ περιβαλλοντικών, πολιτιστικών, αγροτικών, αλιευτικών κ.ά. συλλόγων, οι οποίοι είχαν προσφύγει κατά της εγκυρότητας της μελέτης – η οποία σημειωτέον είχε εγκριθεί από το ΥΠΕΚΑ. Στα κυριότερα σημεία της η απόφαση του ΣτΕ αναφέρει ότι δεν υπάρχουν σημαντικές επιπτώσεις στο περιβάλλον από τη συνέχιση της λειτουργίας των μεταλλείων, καθώς επισημαίνεται ότι οι εν λόγω δραστηριότητες βρίσκονται ουσιαστικά εκτός προστατευμένων ζωνών. Η Επιτροπή Αναστολών ΣτΕ έκρινε ότι δεν είναι βάσιμοι σι λόγοι που προβάλλουν σι αιτούντες για πάγωμα των περιβαλλοντικών όρων, ανάβοντας ουσιαστικά πράσινο φως για τη συνέχιση των έργων. Επίσης στο αιτιολογικό της απόφασης αναφέρεται ότι όπως προκύπτει από τη Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων έχει γίνει ορθή εκτίμηση των επιπτώσεων του έργου, τόσο στους προστατευόμενους τόπους του δικτύου Natura όσο και στους οικότοπους και στους προστατευόμενους τόπους από την ευρωπαϊκή οδηγία 92/43 ΕΟΚ. Ακόμα προβλέπεται και η αποκατάσταση μιας έκτασης περίπου 2,4 στρεμμάτων στην περιοχή της Ολυμπιάδας που θα χρησιμοποιηθεί για την προσωρινή απόθεση τελμάτων. Αυτή είναι η μοναδική που ανήκει οριακά σε προστατευόμενη περιοχή, συγκεκριμένα στην Ειδική Ζώνη Διατήρησης «Ορος Στρατωνικό Κορυφή Σκαμνί», αλλά στην Περιβαλλοντική ΜΕλέτη χαρακτηρίζεται ως άγονη και προβλέπεται να αποκατασταθεί στα πρώτα χρόνια λειτουργίας του έργου.

Υπομνήματα κατά της προσφυγής των οργανώσεων κατάθεσε εκτός από την δικαιούχο εταιρεία των μεταλλευτικών εγκαταστάσεων Ελληνικός Χρυσός Α.Ε και ο Σύνδεσμος Μεταλλευτικών Επιχειρήσεων, και το Εργατοϋπαλληλικό Κέντρο Χαλκιδικής. Η νομιμότητα της αξιολόγησης θα κριθεί με την αναμενόμενη δικαστική απόφαση. Τέλος, η Επιτροπή Αναστολών ΣτΕ δέχθηκε ότι δεν υπάρχει λόγος να παραπεμφθεί η αίτηση αναστολής σε μείζονα σύνθεση, αφού δεν υπάρχει και αντίθετη νομολογία.

Να σημειωθεί ότι για την ίδια υπόθεση έχει υποβληθεί και άλλη αίτηση ακύρωσης που συζητήθηκε τον περασμένο Ιούνιο και αναμένεται η έκδοση της απόφασης, ενώ πριν από μήνες το ΣτΕ είχε απορρίψει κι άλλη αίτηση αναστολής των κατοίκων, αφού προηγουμένως συνεκτίμησε τη βλάβη που υποστήριζαν ότι θα υποστεί το δασικό οικοσύστημα, σε συνδυασμό με το δημόσιο συμφέρον που εξυπηρετείται με την συγκεκριμένη επένδυση.

Πραγματοποιήθηκε εχθές το Διεθνές Φόρουμ για τους Ορυκτούς Πόρους της Ελλάδας, στο οποίο ακούστηκαν ιδιαίτερα ενδιαφέρουσες απόψεις για θέματα τα οποία απασχολούν την ελληνική κοινή γνώμη και ιδιαίτερα για τα Mεταλλεία Χαλκιδικής. Ο Υφυπουργός Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής κ. Ασημάκης Παπαγεωργίου, αφού αναφέρθηκε στα έσοδα τα οποία μπορεί να φέρει στην Ελλάδα η εξορυκτική δραστηριότητα από τον ιδιωτικό τομέα λόγω της επιβολής αναδρομικών τελών από1-1-2013 για τα ιδιωτικά μεταλλεία βάσει του νόμου 4042/2012, μας πληροφόρησε ότι οι ούτως ή άλλως αυστηροί περιβαλλοντικοί όροι των μεταλλείων στις Σκουριές διασφαλίζουν την αποκατάσταση του περιβάλλοντος επιπρόσθετα και μέσω καταβολής εγγυητικής επιστολής ύψους 50 εκατομμυρίων ευρώ. Μιλώντας εκ μέρους της κυβέρνησης ο κος Παπαγεωργίου τόνισε ότι όσες επενδύσεις πληρούν τα αυστηρά κριτήρια που θέτει η νομοθεσία, δημιουργούν θέσεις εργασίας και έσοδα για το κράτος, θα προκρίνονται, θα ενθαρρύνονται και θα προστατεύονται. Καμία επένδυση δεν θα υλοποιηθεί αν δεν σέβεται απόλυτα το περιβάλλον και αν δεν εξυπηρετεί το μοντέλο της βιώσιμης ανάπτυξης. Συγκεκριμένα ανέφερε πως ενθαρρύνονται οι επενδύσεις που είναι σύννομες τεχνικά και περιβαλλοντικά. Πρόσθεσε δε, ότι η μη αξιοποίηση του ορυκτού πλούτου αποτελεί εθνική απώλεια και η χώρα μας μπορεί να αξιοποιήσει ισόρροπα όλα τα συγκριτικά της πλεονεκτήματα σταθμίζοντας τους περιβαλλοντικούς κινδύνους.

Στο ίδιο φόρουμ, και στον απόηχο της χθεσινής συνέντευξης τύπου των εκπροσώπων της Eldorado Gold για τα μεταλλεία Χαλκιδικής, ανέβηκε στο βήμα ο πρέσβης του Καναδά κος Ρόμπερτ Ουίλιαμ Πεκ και αφού ζήτησε στα πλαίσια της νομιμότητας να εντοπιστούν και να λογοδοτήσουν οι δράστες της επίθεσης στις Σκουριές, τόνισε ότι η ύπαρξη κλίματος ασφάλειας είναι σημαντική για την δραστηριοποίηση ξένων επενδύσεων σε μια χώρα. Πρόσθεσε ότι η εμπιστοσύνη μπορεί να προκύψει μόνο ύστερα από διάλογο και τελειώνοντας αναφέρθηκε στην εφαρμογή των περίφημων διαδικασιών του fast track για τις μεγάλες επενδύσεις.

Ενδιαφέρουσα ήταν η εμπειρία από την ανάπτυξη της εξορυκτικής βιομηχανίας στην Αυστραλία, την οποία παρουσίασε η πρέσβης της Αυστραλίας κυρία Τζένη Μπλούμφιλντ. Ανέφερε ότι βασικό στοιχείο του τομέα είναι το σταθερό επενδυτικό περιβάλλον και το χαμηλό κόστος λειτουργίας. Να σημειωθεί ότι οι εξαγωγές ορυκτού πλούτου καλύπτουν το 50% του εξαγωγικού τομέα της Αυστραλίας με κέρδη 184 δισ. δολάρια για το 2012.

Μιλώντας με περισσότερο πολιτικούς όρους, ο γραμματέας της KO του ΠαΣοΚ κ. I. Μανιάτης αναφέρθηκε στον σημαντικό ρόλο που καλούνται να παίξουν η κυβέρνηση και η Δικαιοσύνη, αφού, όπως τόνισε, η αρνησιδικία και η καθυστέρηση στην έκδοση αποφάσεων είναι εξίσου δραματικές με την απόρριψη επενδυτικών προτάσεων. Αναφερόμενος στον κοινωνικό αντίκτυπο της εξορυκτικής δραστηριότητας είπε ότι είναι λογικό να υπάρχει καχυποψία εκ μέρος της κοινωνίας αφού κάποιες επιχειρήσεις στο παρελθόν επέδειξαν αστοχίες. Ωστόσο, συμπλήρωσε, και η κοινωνία πρέπει να ξεκαθαρίσει αν θέλει αξιοποίηση του φυσικού πλούτου που είναι, απαραίτητη αν θέλουμε να έχουμε μέλλον. Κατέληξε με μια αναφορά στους υδρογονάνθρακες, επαναλαμβάνοντας τις εκτιμήσεις ότι το ελληνικό κράτος μπορεί να αντλήσει έσοδα της τάξης των 150 δισ. ευρώ τα επόμενα 30 χρόνια, μέρος των οποίων μπορούν να ενισχύσουν το υπό ψήφιση Ταμείο Κοινωνικής Αλληλεγγύης Γενεών.

Λαμβάνοντας το λόγο ο πρόεδρος του Συνδέσμου Μεταλλευτικών Επιχειρήσεων, Ε. Φαίδρος, επισήμανε ότι αν και η εθνική μεταλλευτική πολιτική εξαγγέλθηκε πανηγυρικά πέρσι, μέχρι σήμερα δεν έχουν γίνει τα αναμενόμενα αποφασιστικά βήματα, ενώ τόνισε ότι η μεταλλευτική αξία όποια κι αν είναι δεν πάει αυτούσια στις τσέπες αυτού που αξιοποιεί τους ορυκτούς πόρους. Και αυτός αναφέρθηκε εμμέσως στην περίπτωση των Mεταλλείων Χαλκιδικής, σημειώνοντας ότι δεν πρέπει η πολιτεία να αφήνει στο έλεος οργανωμένων ή μη μειοψηφιών τον ιδιώτη που έχει αδειοδοτηθεί μετά από χρόνια πολύπλοκων γραφειοκρατικών διαδικασιών.