Ημερίδα με θέμα «Στις διαδρομές των λιγνιτωρύχων και μεταλλωρύχων της Ελλάδας» συνδιοργανώνουν την Κυριακή από 10.30 π.μ.-20.30μ.μ. στο Παλαιό Μηχανουργείο Λαυρίου το Ελληνικό Κέντρο Τέχνης και Πολιτισμού (ΕΚΤ&Π), τηλ. 210 6020026, η Περιφερειακή Ενότητα Ανατολικής Αττικής και ο Δήμος Λαυρεωτικής. Μιλάμε με τη διευθύντρια του ΕΚΤ&Π Βασιλική Κιούση.

Σκοπός της εκδήλωσης; Είναι η ανάδειξη της ιστορίας των μεταλλείων, λιγνιτωρυχείων και των ανθρώπων τους, του καθοριστικού ρόλου τους στην οικονομική ανάπτυξη της χώρας, στη διαμόρφωση του κοινωνικού ιστού των περιοχών όπου αυτά λειτούργησαν, στο συνδικαλιστικό κίνημα, στον πολιτισμό, η παρουσίαση της αξιοποίησης τους ως βιομηχανικών μνημείων και η γνωριμία μ’ αυτά μέσω εκπαιδευτικών προγραμμάτων, η διερεύνηση της προοπτικής αξιοποίησης του ορυκτού πλούτου προς όφελος της οικονομίας με ταυτόχρονη προστασία του περιβάλλοντος και της υγείας των ανθρώπων.

 

Ποιοι και για ποια θέματα μιλούν;. Οι ομιλητές είναι: Ανδρέας Καπετάνιος, αρχαιολόγος Β’ ΕΚΠΑ “Χθόνιο άχθος”: το βάρος των “Μετάλλων” στην ιστορία της Λαυρεωτικής, Κωνσταντίνος Ρουσουνέλος, μηχανολόγος μηχανικός TE, προϊστάμενος του Τμήματος Χορήγησης Αδειών Ανάπτυξης Ενέργειας & Φυσικών Πόρων της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου, “Μεταλλευτικός Πλούτος της Μήλου”, Γιώργος Κατσαμάγκος, μηχανικός Μεταλλείων, τομεάρχης στην εταιρεία FIMISCO, γεν. δ/ντής της ΕΛ.ΣΙ., γεν. δ/ντής ΙΓΜΕ, συνεργάτης RIO ΤΙΝΤΟ “Λιγνιτωρυχείο Αλιβερίου 1873-1980” .

 

Για τη βόρεια Εύβοια; Μιλά ο Γιάννης Φαφούτης, φωτογράφος, “Οι εγκαταστάσεις επεξεργασίας λευκολίθου της Εταιρείας ANGLOGREEK στη θέση Κατούνια του Βόρειου Ευβοϊκού Κόλπου”, Γιώργος Χριστοφιλόπουλος, δημοσιογράφος ερευνητής Τοπικής Ιστορίας “Η ιστορία των λιγνιτωρυχείων του Περιστερίου από το 1933 μέχρι και το 1956”, Χρυσούλα Αθηνάκη, φιλόλογος, μέλος Δ.Σ. ΚΕΜΙΠΟ, Δήμου Ν. Ιωνίας “Ανθρακωρυχεία Καλογρέζας” .

Για τα μεταλλεία Σερίφου; Μιλά ο Θοδωρής Λιβάνιος, δημοτικός σύμβουλος, πρόεδρος Πολιτιστικού Οργανισμού του Δήμου Σερίφου “Η ιστορία των μεταλλείων της Σερίφου”. Επίσης θα παρουσιαστούν και άλλα θέματα από ομιλητές όπως: Ρίπης Κώστας, μεταλλειολόγος, μηχανικός, “Το Ερευνητικό Μεταλλευτικό έργο μεικτών θειούχων στους Μολάους Λακωνίας (1986 1990)”, Κωνσταντίνος Καπέλλας, συλλέκτης, “Τα Μεταλλεία Λαυρίου Σήμερα”, Μιχάλης Ποντίκης, ερευνητής Τοπικής Ιστορίας, “Η εξόρυξη του Λιγνίτη στην Κύμη Ευβοίας”, Αθανασία Μαρκουλή Μποντιώτη, φιλόλογος, ιστορικός δρ ΕΜΠ, “Η ζωή ενός μεταλλωρύχου στο Λαύριο”.

 

Η εκπαίδευση στα μουσεία. Το θέμα παρουσιάζουν οι Σοφία Ρωκ Μελά, ιδρύτρια Βιοτεχνικού Βιομηχανικού Μουσείου Λαυρίου, “Εκπαίδευση στα Μουσεία Η περίπτωση των Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων που υλοποιεί το ΒΒΕΜ”, Ειρήνη Μιχαηλίδου, εκπαιδευτικός του ΚΠΕ Λαυρίου, “Ο δρόμος του Μεταλλωρύχου ως πρόγραμμα περιβαλλοντικής εκπαίδευσης του ΚΠΕ Λαυρίου”, Αλατζά Μαίρη (Ηλέκτρα Στρατωνίου), συγγραφέας, ζωγράφος, “Μακεδονία Χαλκιδική: ό,τι λάμπει… είναι χρυσός”, Δημήτρης Μακρής, ερευνητής Τοπικής Ιστορίας, “Στα ίχνη των λιγνιτωρύχων της Διασταύρωσης Ραφήνας” .

Πού είχαμε μεταλλωρυχεία; Σε Μακεδονία, Θράκη (Χαλκιδική, Παγγαίο, Δράμα, Καβάλα, Σέρρες), Θάσο, Κυκλάδες (Κέα, Σέριφο, Μήλο) και Λαύριο. Λιγνιτωρυχεία είχαμε σε Εύβοια (Κύμη, Μαντούδι, Αλιβέρι), Αττική (Διασταύρωση Ραφήνας, Περιστέρι, Καλογρέζα, Μαλακάσα, Σκάλα Ωρωπού), Πελοπόννησο (Μεγαλόπολη κ.ά.) Πτολεμαΐδα .

Τι είναι το ΕΚΤ&Π; Μια πολιτιστική εταιρεία που από το 2000 ερευνά, καταγράφει, αναδεικνύει και προβάλλει θέματα πολιτιστικής κληρονομιάς, τεχνών και περιβάλλοντος. Συνεργάζεται με δήμους, συλλόγους και άλλους φορείς, διοργανώνει ημερίδες, εκδηλώσεις, κάνει εκδόσεις και υλοποιεί εκπαιδευτικά προγράμματα. Διοργανώνει πολιτιστικές περιηγήσεις και έχει διασώσει, ψηφιοποιώντας, αυθεντικό υλικό τοπικής Ιστορίας. Έχει δημιουργήσει μουσική δισκοθήκη, διαπολιτισμική βιβλιοθήκη, βιβλιοθήκη εκδόσεων του ΕΚΤ&Π και άλλων εκδόσεων της περιοχής μας και συλλογή αυθεντικού λαογραφικού υλικού (έπιπλα, αντικείμενα, φωτογραφίες κ.ά). Φιλοξενεί εικαστικούς καλλιτέχνες, μουσικούς, λαογράφους, λογοτέχνες, μελετητές κ.ά. για να παρουσιάσουν τις δημιουργίες τους .

 

[ΠΗΓΗ: ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ, 02/12/2013]

 

 

Διαβάζουμε από την στήλη ΕΝΣΤΑΣΕΙΣ, του Ηλία Κανέλλη

“Τον Γιώργο Κατρούγκαλο τον θυμάμαι από τα φοιτητικά χρόνια. Διάσημος συνδικαλιστής της Πανσπουδαστικης στη Νομική, είχε πολλούς θαυμαστές επί σχεδόν δεκαετία στα αμφιθέατρα. Καθηγητής Δημοσίου Δικαίου, πλέον, εισέβαλε στα δημόσια πράγματα με την ορμή του παλιού συνδικαλιστή, διαπρύσιος εκπρόσωπος των αντιμνημονιακών δυνάμεων αρχικά στις εκδηλώσεις της Σπίθας υπέρ των Αγανακτισμένων, μαζί με προσωπικότητες όπως ο Νότης Μαριάς ή ο Κώστας Μπέης, αργότερα πιο κοντά στον ΣΥΡΙΖΑ και, πάντως, πάντα κατά του Μνημονίου και του ρόλου της τρόικας. Την περασμένη Δευτέρα, ο καθηγητής Κατρούγκαλος έγινε κάτι σαν ηγέτης των λεγόμενων αντιμνημονιακών , ξεσηκώνοντας τα αντιμνημονιακά πλήθη σε μια τηλεοπτική συνομιλία στην οποία είχε πολλούς ιδεολογικούς αντιπάλους. Με αφορμή αυτήν την εμφάνιση, και κυρίως τον σχετικιστικό ορισμό της βίας που έδωσε, αποθεώθηκε. Μέρος της αποθέωσης, και η συνέντευξη στην αγαπημένη μου εφημερίδα, και με γρήγορα αντανακλαστικά, Αυγή. Δεν γνωρίζω νομικά και, συνεπώς, δεν μπορώ να κρίνω τα συνταγματικά του κ. Κατρούγκαλου. Μπορώ όμως να εκτιμήσω ότι η αναφορά του, χωρίς νομική ορολογία, στις Σκουριές της Χαλκιδικής («ένας τόπος που είναι στρατευμένος όλος στον αγώνα για την υπεράσπιση του αύριο των παιδιών του», είπε) είναι μια φράση στρεψόδικη, γενικευτική, ηρωική και πένθιμη λαϊκίστικη. Μου επιτρέπεται, νομίζω, επίσης, να κρίνω, έστω και ως μη ειδικός, ότι, αναφερόμενος ο κ. Κατρούγκαλος στο άρθρο 120 του Συντάγματος (περί πατριωτισμού των Ελλήνων) για να δικαιολογήσει τη φράση «το Σύνταγμα θέλει η βία να είναι το τελευταίο καταφύγιο του λαού», στην πραγματικότητα προτρέπει στην παράκαμψη του καταστατικού κειμένου της δημοκρατίας στο όνομα της προσωπικής ερμηνείας του πατριωτισμού. Αυτό δεν μου φαίνεται και πολύ έγκυρο επιστημονικά. Στη συνέντευξή του στην Αυγή , ο κ. Κατρούγκαλος προτρέπει το κίνημα σε αγωνιστική εγρήγορση. «Δεν μας χρειάζεται η ηρεμία του νεκροταφείου, αλλά η αισιοδοξία του πυρετού της διαδήλωσης», λέει. Να μου επιτρέψει να θεωρήσω τρομερά επιπόλαιη την προτροπή του. Διεκδικώντας μια συνεχή αναταραχή, ο καθηγητής στην πραγματικότητα προτρέπει να μείνουμε με το όπλο παρά πόδα, καταστρέφοντας τη ζωή στις πόλεις. Η Αθήνα π.χ. την έχει πληρώσει ακριβά αυτή την «επαναστατική» εγρήγορση. Σε πρόσφατη έρευνα, οι έμποροι εκτιμούν κατά 46% ότι πρώτη αιτία της πτώσης του τζίρου τους είναι οι διαδηλώσεις. Και το τετράγωνο του κινηματογράφου Αττικόν και της Marfin, μαύρη τρύπα ενός χουλιγκανικού τρόπου αντίληψης της πολιτικής, είναι η ζωντανή μαρτυρία των επιπτώσεων του «πυρετού της διαδήλωσης». Μην ακούσω την κατηγορία ότι μεροληπτώ. Ο κ. Κατρούγκαλος, που επιλέγει να αποκρύψει τις επιπτώσεις της πολιτικής βίας την οποία υποστηρίζει και τους θανάτους που αυτή προκάλεσε αυτός μεροληπτεί. Στην τηλεόραση τώρα, όπως τότε στα αμφιθέατρα.”

[ΠΗΓΗ: ΤΑ ΝΕΑ, 21/10/2013]

Στα πλαίσια της τακτικής «χρησιμοποιώ κάθε μέσο κατά της επένδυσης», οι «αγωνιστές» τολμούν να καπηλευτούν τους ιστορικούς αγώνες των μεταλλωρύχων για καλύτερες συνθήκες δουλειάς και να τους παρουσιάσουν ως αγώνες κατά της εξόρυξης. Το θράσος κάποιων δεν έχει όρια, αλλά το μόνο που θα τους συμβούλευα είναι να σκέφτονται πριν δημοσιεύουν κατάπτυστα κείμενα όπως αυτό στο http://sillent-footsteps.blogspot.gr/ διότι εκτός από τον κοινό νου υπάρχει και η ιστορική μνήμη.

Με αφορμή το βιβλίο της κας Αθηνάς Σταυροπούλου σχετικά με την μεγάλη απεργία στα μεταλλεία το 1977, επιχειρήθηκε να συνδεθεί η ιστορικής σημασίας για το εργατικό κίνημα κινητοποίηση με το σημερινό «κίνημα» κατά της επένδυσης. Στην πραγματικότητα συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο: Οι μεταλλωρύχοι πάλευαν για καλύτερες και ασφαλέστερες συνθήκες εργασίες –τις οποίες σήμερα απολαμβάνουν– και όχι για να κλείσουν τα ορυχεία… Τότε εργοδοσία και κράτος χτύπαγαν το συνδικαλιστικό κίνημα… Δεν έιχε να κάνει με τους μεταλλωρύχους… Και ναυτεργάτες να ήταν, τα ίδια θα συνέβαιναν.

Βέβαια, που έγινε αυτή η συζήτηση; Που αλλού; Κάπου που να είμαστε «εμείς, μεταξύ μας…» μην ακουστούν και παραέξω οι μπαρούφες… Απορώ πως τόλμησαν να δημοσιεύσουν στο διαδίκτυο αποσπάσματα από τη συζήτηση! Έτσι λοιπόν, στα πλαίσια του 14ου camping «αγωνιστικών κινήσεων και μαθητικής αντίστασης», την Τετάρτη 31 Ιουλίου 2013, στο χώρο του camping στην Κομίτσα , διοργανώθηκε συζήτηση με θέμα : «Η ιστορία του κινήματος των μεταλλωρύχων της Χαλκιδικής, η μεγάλη απεργία του ’77».

Στην συζήτηση, παλιοί μεταλλωρύχοι εξιστόρησαν τις μεθόδους καταστολής – αρκετές φορές βίαιες- που χρησιμοποιούσαν στο παρελθόν οι εργοδότες για το σταμάτημα των απεργιών, το ρόλο των κρατικών μηχανισμών, το ρόλο των απεργοσπαστών και όλα αυτά τα οποία φυσικά δεν συνέβαιναν μόνο στα μεταλλεία. Με τέτοια παραδείγματα αγώνων είναι γεμάτη η ιστορία του εργατικού κινήματος.

Τώρα θα παρακαλούσα κάποιος να μου εξηγήσει πως συνδέεται αυτό με τα σημερινά ορυχεία… Είναι ακριβώς το ίδιο σαν να χρησιμοποιούν το επιχείρημα ότι στα αρχαία χρόνια δούλευαν οι σκλάβοι στα ορυχεία χωρίς καμία ανταμοιβή και δικαίωμα, άρα να κλείσουμε τα ορυχεία σήμερα. Αυτός ο παραλληλισμός που επιχειρείται με τους προ τριακονταετίας εργοδότες και το μεταχουντικό πολιτικό καθεστώς με την σημερινή ιδιοκτήτρια εταιρεία και τη σημερινή πολιτική κατάσταση είναι τουλάχιστον ατυχής. Διαβάστε προσεκτικά πως επιχειρείται η σύνδεση:

«Ιδιαίτερα όταν κάποιοι βάλθηκαν στις μέρες μας να το παίξουν μικροί θεοί στέλνοντας τους εργαζόμενους να δουλέψουν σε έργα φαραωνικών διαστάσεων σε σύγκριση με τα υπάρχοντα, σχεδιάζοντας το άνοιγμα στοών ακριβώς πάνω ή σχεδόν δίπλα στην καλύτερη περίπτωση, σε ένα από τα μεγαλύτερα ενεργά σεισμικά ρήγματα στη Βόρεια Ελλάδα, αγνοώντας τόσο την σχετικά πρόσφατη σεισμική ιστορία όσο και τις προειδοποιήσεις αρκετών επιστημόνων. Το σύνθημα που δονούσε το μακρινό 1977 τους δρόμους της Θεσσαλονίκης και του Πολυγύρου όπου διεξαγάγονταν οι δίκες κατά των εργαζομένων στα μεταλλεία , παραμένει επίκαιρο όσο ποτέ και εμπνέει στους σημερινούς αγώνες κατά της καταστροφικής Καναδικής εταιρείας χρυσού και των ντόπιων υποτακτικών.»

Σιγά… Σε λίγο θα μας πείτε πως και οι μεταλλωρύχοι είναι κατά της εξόρυξης! Και πως η δουλειά στα ορυχεία είναι υποχρεωτική και οι εργαζόμενοι πάνε οπουδήποτε τους πουν… Δεν υπάρχουν σωματεία, κανόνες ασφαλείας… τίποτα… πρόβατα επί σφαγήν οι εργαζόμενοι…

Στο «άρθρο» τίθεται και ένα ερώτημα: Το μεταφέρω κατά λέξη:

«Ας απαντήσουν ο σημερινός δήμαρχος και η εταιρεία , τι ήταν οι αγωνιστές μεταλλωρύχοι; «Τρομοκράτες», «τραμπούκοι», «αναρχικοί», «Ιερισσιώτες», τι; To 1977 είχαμε «κοινοβουλευτική δημοκρατία»… όπως σήμερα… και τότε τον «νόμο και την τάξη» επικαλούνταν η εταιρεία και οι υπάλληλοί της για να στέλνουν σε δίκες τους αγωνιστές μεταλλωρύχους και τους υποστηρικτές τους.»

Να απαντήσω αμέσως: Πρώτον οι αγωνιστές μεταλλωρύχοι ήταν ακριβώς ότι είναι και οι σημερινοί. Αγωνιστές. Οι παλιοί αγωνίζονταν για τα εργατικά τους δικαιώματα, οι σημερινοί αγωνίζονται για ένα καλύτερο βιοτικό επίπεδο και την ανάπτυξη της περιοχής τους.

Δεύτερον καμιά εταιρεία δεν στέλνει σήμερα σε δίκες κανέναν (και πολύ περισσότερο μεταλλωρύχους), οι σημερινοί προφυλακισμένοι κατηγορούμενοι συνελήφθηκαν μετά από έρευνες των διωκτικών αρχών.

Και είναι ΝΤΡΟΠΗ να συγκρίνεις τους μεταλλωρύχους που κατηγορούνταν και φυλακίζονταν τότε για τα φρονήματά τους –μην κρυβόμαστε, ο φόβος των κομμουνιστών τότε είχε καλλιεργηθεί πολλά χρόνια από την δικτατορία– με τα άτομα που έχουν προφυλακιστεί σήμερα για πλημμελήματα και άλλες ενέργειες…

Όσο για τον ομιλητή κο Παυλίδη Δημήτρη, συγγραφέα και αρθρογράφο στην «Προλεταριακή Σημαία», εφημερίδα του ΚΚΕ(μ-λ), σεβαστή η γνώμη του, αλλά σήμερα το θέμα δεν είναι ταξικό αγαπητέ μου όπως επιχειρήθηκε να παρουσιαστεί, αλλά καθαρά πολιτικό. Και όσο πιο γρήγορα το καταλάβουν όλοι τόσο πιο γρήγορα θα βρεθεί λύση.