Δεν ξέρω πόσοι και πόση σημασία έδωσαν σε κυβερνητικό επίπεδο στα περί “πολλών ταχυτήτων” στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Ουδεμία αντίδραση, ουδεμία ανησυχία. Κακώς. Γιατί στην Ευρώπη των πολλαπλών ταχυτήτων, η θέση της Ελλάδας δεν θα είναι, έτσι όπως πάμε, ούτε στην πρώτη ούτε καν στη δεύτερη. Στη… νεκρά θα είμαστε. Και με “νεκρά” στην κατηφόρα, κινδυνεύεις…

Ενώ όμως στην ελληνική κυβέρνηση περί άλλων τυρβάζουν, στην Ευρώπη η συζήτηση φουντώνει. Και όπως φάνηκε και από τις πρόσφατες παρεμβάσεις τόσο της καγκελαρίου Μέρκελ όσο και του προέδρου Ολάντ, το σενάριο έχει αρχίσει να αποτελεί όχι απλά πιθανότητα, αλλά ενδεχομένως και βασική επιδίωξη των πιο εύρωστων χωρών. Καθώς φαίνεται ότι εκτιμούν πως αποτελούν οι “πολλές ταχύτητες” το αντίδοτο στον κίνδυνο αποσυσπείρωσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης μετά και την απόφαση των Βρετανών για Brexit.

Θα υποστηριχθεί ίσως ότι ήδη έχουμε περισσότερες της μίας ταχύτητες στην Ευρωπαϊκή Ένωση σε ό,τι αφορά για παράδειγμα τη σύγκλιση των οικονομιών. Καθώς είναι σαφές ότι η Συνθήκη της Λισσαβόνας προβλέπει μεν τη δυνατότητα διαφορετικών ταχυτήτων σε επιμέρους θέματα, όπως για παράδειγμα έχει συμβεί με την Συνθήκη Senghen, ή πολύ περισσότερο την ΟΝΕ. Είναι όμως εντελώς διαφορετικό το να προχωρήσει η Ε.Ε. σε ένα νέο status quo στο οποίο η “εξαίρεση” της ύπαρξης δύο ταχυτήτων σε επιμέρους ζητήματα, μετατρέπεται σε “κανόνα” ύπαρξης για την όχι και τόσο “ενωμένη” πλέον Ευρώπη.

Υποτίθεται ότι η ύπαρξη διαφορετικών ταχυτήτων προκαλεί δυσαρέσκεια και επιχειρείται –μέχρι σήμερα τουλάχιστον…– η αντιμετώπιση του φαινομένου και η διόρθωσή του. Όχι η παγίωσή του. Μέχρι στιγμής η γενικότερη αντίληψη ήταν ότι η σύγκλιση πρέπει να προχωρήσει και οι προσπάθειες επικεντρώνονται στο να ξεπεραστούν οι δυσκολίες που αυτή (η σύγκλιση) συνεπάγεται. Ακόμη και με “πολλές ταχύτητες”.

Η στροφή όμως σε μία Ευρώπη όπου κάποιοι θα προχωρούν μπροστά αφήνοντας τους άλλους πίσω, είναι μία πολύ διαφορετική υπόθεση. Και πραγματικά προκαλεί εντύπωση το γεγονός ότι από την ελληνική κυβέρνηση η συζήτηση αυτή αντιμετωπίζεται με αδιαφορία. Με άγνοια κινδύνου. Χωρίς να έχει χτυπήσει ούτε ένα καμπανάκι κινδύνου για τα όσα θα μπορούσαν να σημαίνουν αυτές οι εξελίξεις για την Ελλάδα.

Γιατί επέλεξαν αυτή τη χρονική συγκυρία και το Βερολίνο αλλά και το Παρίσι να σηκώσουν το ζήτημα; Προφανώς αυτό σχετίζεται με τις εκλογικές ανασφάλειες και τις συνέπειες που μπορεί να έχει το αποτέλεσμα της κάλπης σε μία σειρά από χώρες για την ευρωπαϊκή ενοποίηση. Κυρίως σε σχέση με τις γαλλικές εκλογές και τον “κίνδυνο” Λεπέν, ή για το “ρεύμα” που δείχνει να έχει το κίνημα των Πέντε Αστέρων στην Ιταλία. Και οι δύο περιπτώσεις αποτελούν πρώτης γραμμής κίνδυνο για το ευρώ και τη συνοχή της Ε.Ε. Η οποία πλήττεται και από την άνοδο πολλών λαϊκιστικών και ευρωσκεπτικιστικών κομμάτων σε όλη την Ευρώπη.

Αλλά και στην ίδια τη Γερμανία επικρατεί πολιτική ανασφάλεια, καθώς ουδείς μπορεί να προβλέψει εκ του ασφαλούς τις συνέπειες που θα έχει το αποτέλεσμα των γερμανικών εκλογών για την αναδιάταξη του οικονομικού και πολιτικού χάρτη της Ευρωζώνης. Και το τι θα σημάνουν όλα αυτά, για όσους δεν μπορούν να ακολουθήσουν το… survivor story και τους όρους επιβίωσης από τους οποίους θα συνοδεύεται.

Σε κάθε περίπτωση, οι εξαιρέσεις που έχουν ενσωματωθεί στις ευρωπαϊκές συνθήκες, υπάρχει πλέον η απειλή να μεταλλαχθούν σε κανόνα. Και αυτό σημαίνει ότι το ενδεχόμενο ανατροπής στον ευρωπαϊκό χάρτη, μπορεί να απειλήσει άμεσα όσους, όπως η Ελλάδα, κρατιούνται ακόμα με δυσκολία και με παρεμβατικές εξαιρέσεις όπως τα προγράμματα στήριξης, στον εσωτερικό κύκλο της Ευρωζώνης.

Αυτό λοιπόν δεν φαίνεται να γίνεται αντιληπτό από την κυβέρνηση. Εκτός βέβαια και αν υπάρχουν ακόμα δεύτερες σκέψεις για την παραμονή της χώρας στην Ευρωζώνη…  Αν όμως όχι, τότε θα πρέπει να προχωρήσουν άμεσα και χωρίς άλλη καθυστέρηση στο κλείσιμο της αξιολόγησης και στην υλοποίηση των απαιτούμενων μεταρρυθμίσεων. Ενώ είναι σαφές ότι θα πρέπει να αναθεωρηθεί και το γιαλαντζί σχέδιο ανάπτυξης που παρουσίασαν και το οποίο αποτελεί μνημείο κρατικοδίαιτης φιλοσοφίας. Ένα αντιαναπτυξιακό σχέδιο που τορπιλίζει ότι έχει με κόπο και θυσίες επιτευχθεί μέχρι σήμερα…
[ΠΗΓΗ: http://www.capital.gr, του Δημήτρη Παπακωνσταντίνου, 14/3/2017]

Οι συνέπειες της απόφασης της Βρετανίας να εγκαταλείψει την Ευρωπαϊκή Ένωση, είναι αντικείμενο ανάλυσης σε ολόκληρο τον κόσμο αλλά ιδιαιτέρως στην Ευρώπη. Στην πραγματικότητα εκείνο που ενδιαφέρει δεν είναι μόνο η διαχείριση συγκεκριμένων συνεπειών του Brexit αλλά το εκτόπισμα επόμενων ψηφοφοριών που ενδέχεται να γίνουν με εθνικιστική ατζέντα.

Και είναι αλήθεια ότι τέτοιου είδους ατζέντες κάνουν την πολιτική τους επιστροφή. Στη Γερμανία, που έχει μπροστά της τις εθνικές εκλογές του 2017, η στήριξη του ακροδεξιού κόμματος Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD) βρίσκεται σε άνοδο μετά και την ισχυρή παρουσία του κόμματος στις πρόσφατες τοπικές εκλογές. Στη Γαλλία επίσης, το Εθνικό Μέτωπο της ΜαρίνΛεΠεν έχει στόχο να φέρει τον εθνικισμό στην εξουσία χρησιμοποιώντας ως όχημα τις προεδρικές εκλογές της ερχόμενης χρονιάς.

Άλλωστε το φαινόμενο δεν παρατηρείται αποκλειστικά στην Ευρώπη. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, ο υποψήφιος του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος για την προεδρία Ντόναλντ Τραμπ έχει δεσμευθεί να επιβάλει εμπορικούς δασμούς στην Κίνα, να υψώσει τείχος στα σύνορα με το Μεξικό και να απαγορεύσει την είσοδο των μουσουλμάνων στη χώρα.

Όσο για το ποιες θα ήταν οι οικονομικές συνέπειες από μια ψηφοφορία που θα γινόταν αποκλειστικά με εθνικιστικό διακύβευμα, κρίνοντας από το δημοψήφισμα για το Brexit, σε μια πρώτη φάση θα μπορούσε να επέλθει αναταραχή στις χρηματοπιστωτικές αγορές και να κλονιστεί η εμπιστοσύνη καταναλωτών και επενδυτών. Ωστόσο, τίποτα δεν αποκλείει την πρόβλεψη πως θα αποκαθίστατο εξίσου γρήγορα οικονομική και χρηματοπιστωτική ηρεμία.

Επιστρέφοντας στον παραλληλισμό με το Brexit, αναλυτές επιμένουν πάντως ότι η σφοδρότητα των συνεπειών από δω και στο εξής θα εξαρτηθεί από τον τρόπο με τον οποίο η Βρετανία και οι Ευρωπαίοι εταίροι της θα διαπραγματευτούν τους όρους του διαχωρισμού, ιδίως το κρίσιμο σημείο μέχρι το οποίο θα μπουν τα όρια των ελεύθερων συναλλαγών.

Για την ώρα, η αστάθεια είναι ελεγχόμενα περιορισμένη, κάτι που αποδίδεται εν μέρει στη νέα κυβέρνηση της πρωθυπουργού ΤερέζαςΜέι, η οποία σκοπίμως έχει υιοθετήσει μια σταδιακή προσέγγιση στη διαδικασία του Brexit. Εξίσου η Τράπεζα της Αγγλίας, βοήθησε με τον δικό της τρόπο, εξασφαλίζοντας αμέσως το μέγιστο της ρευστότητας στη βρετανική οικονομία. Επιπλέον διαβεβαίωσε πειστικά όλες τις πλευρές της αγοράς για τη διατήρηση της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας και την, με κάθε τρόπο, αποτροπή της όποιας αναταραχής θα μπορούσε να προκαλέσει η δυσλειτουργία της αγοράς.

Το γεγονός ότι η Βρετανία κατάφερε να αποκαταστήσει μια αίσθηση ηρεμίας μέσα από μια προσεκτική και όπως αποδείχθηκε σωστή, προσέγγιση σημαίνει πως υπάρχει πολιτικός τρόπος διαχείρισης κρίσεων. Το θέμα είναι μέσα από ποια ατζέντα επιδιώκεται ένας τέτοιος σκοπός.

Σίγουρα δεν είναι εύκολο να εξασφαλίσεις ότι ένα αεροπλάνο θα συνεχίσει ομαλά την πτήση του όταν του αλλάζεις τους κινητήρες αλλά αυτή ακριβώς μπορεί να είναι η μεγάλη πρόκληση για κάθε εξουσία. Στην περίπτωση του Brexit γίνονται τώρα οι εξαιρετικά ευαίσθητοι ελιγμοί ώστε ο νέος κινητήρας να ενσωματωθεί ομαλά με βάση έναν καλομελετημένο στις λεπτομέρειές του σχεδιασμό. Μόνο τότε θα καταστεί δυνατόν να αποσπαστεί ο κινητήρας του ευρωπαϊκού εμπορίου χωρίς τον κίνδυνο μοιραίων αναταράξεων ή ακόμη και μιας επώδυνης συντριβής.

Ωστόσο, ακόμη κι αν όλα προχωρήσουν βάσει σχεδίου, η κυβέρνηση της ΤερέζαςΜέι θα χρειαστεί να επιδείξει αντοχή και ευελιξία, πολύ περισσότερο σε σχέση με άλλες κυβερνήσεις στο παρελθόν, ώστε η μετάβαση να γίνει ομαλά χωρίς απόκλιση από το δρόμο της ανάπτυξης και της σταθερότητας. Κατ’ αντιστοιχία θα πρέπει να κινηθεί και οποιοδήποτε εθνικιστικό πολιτικό σχήμα που μπορεί να εξασφαλίσει πρόσβαση στην εξουσία. Από κει και ύστερα, όλα θα κριθούν στις λεπτομέρειες και μακάρι υπεύθυνοι πολιτικοί να είναι σε θέση να σηκώσουν το βάρος της μεγάλης πρόκλησης.

[ΠΗΓΗ: http://www.politically.gr/, της Διπλανής, 05/10/2016]

Τη γοητεία των ορυχείων ανακαλύπτει εκ νέου η Ε.Ε., καθώς εν μέσω της οικονομικής κρίσης αναζωπυρώνεται το ενδιαφέρον για τη μεταλλευτική ανίχνευση. Αφού αγνοήθηκε για μεγάλο διάστημα, ο ορυκτός πλούτος της γηραιάς ηπείρου προκαλεί το ενδιαφέρον μικρών επιχειρήσεων ορυκτών, οι οποίες είναι πεπεισμένες ότι το υπέδαφος της Ευρώπης εμπεριέχει αφθονία πρώτων υλών. Χαρακτηριστική είναι n περίπτωση της Ρουμανίας, όπου παρά τις ογκώδεις διαδηλώσεις, έχουν επιταχυνθεί οι διαδικασίες εκμετάλλευσης του μεγαλύτερου ορυχείου χρυσού της Ευρώπης.

Με αφορμή την κρίση πολλές χώρες άρχισαν και πάλι να ανιχνεύουν το υπέδαφος τους, με πιο χαρακτηριστικά παραδείγματα την Ισπανία, την Πορτογαλία αλλά και την Ελλάδα. Και αυτό όχι μόνο για να βρουν χρυσό, που αξίζει πλέον 1.350 δολάρια η ουγκιά χάνοντας λίγο από την ελκυστικότητά του. Ωστόσο, αξίζει ακόμη τέσσερις φορές παραπάνω από ό,τι το 2003. Με 7.000 δολάρια ανά τόνο, (αντί 1.700 πριν από 10 χρόνια) τα κοιτάσματα ευρωπαϊκού χαλκού ενδιαφέρουν κατά προτεραιότητα σειρά ομίλων στον τομέα της εξόρυξης. Στην Ισπανία ένα από τα μεγαλύτερα ορυχεία της χώρας θα τεθεί ξανά σε λειτουργία, στην Ανδαλουσία, παρά το γεγονός ότι είχε σταματήσει τη λειτουργία του πριν από 20 χρόνια. Στη γνωστή περίπτωση της Χαλκιδικής, η Ελληνικός Χρυσός Α.Ε., που έχει αναλάβει την εκμετάλλευση των χρυσωρυχείων της περιοχής, υπολογίζει ότι, με τον προσδοκώμενο ρυθμό παραγωγής 12 τόνων τον χρόνο, η Ελλάδα θα γίνει, από το 2016, πρώτος ευρωπαίος παραγωγός χρυσού, με δεύτερη τη Φινλανδία. Ο πυρετός της εκμετάλλευσης των ορυχείων κέρδισε και τη Γαλλία, όπου εδώ και 10 χρόνια, δεν είχε πραγματοποιηθεί η παραμικρή επιχείρηση εξόρυξης. Φυσικά, το ζητούμενο είναι αυτή η αύξηση των δραστηριοτήτων γύρω από τη μεταλλευτική ανίχνευση στην Ευρώπη να γίνει με προστασία του περιβάλλοντος και να στοχεύει στην τόνωση της ανάπτυξης, τη δημιουργία θέσεων εργασίας και την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της ευρωπαϊκής οικονομίας.

[ΠΗΓΗ: ΗΜΕΡΗΣΙΑ, 19/09/2013]