Το θέμα με το αρσενικό στο νερό του Νεοχωρίου το αναλύσαμε μέχρι εκεί που δεν έπαιρνε: Σε μια γεώτρηση που προμήθευε νερό το χωριό εμφανίστηκε αρσενικό. Να πούμε κατ’ αρχάς πως το νερό στο Νεοχώρι προέρχεται από γεώτρηση και όχι από επιφανειακά ρέοντα ύδατα ώστε να επιμολυνθούν από ανθρωπογενείς δράσεις. Μετά, είναι γνωστό τοις πάσι πως το αρσενικό περιέχεται φυσικά στα πετρώματα. Για την ακρίβεια, ανευρίσκεται σε όλα σχεδόν τα θειούχα ορυκτά χαλκού, μολύβδου και ψευδαργύρου. Παράλληλα φυσικές πηγές αρσενικού στο περιβάλλον συνδέονται κυρίως με ηφαιστειογενείς δράσεις και με τη σήψη της φυσικής ύλης.

Για την ιστορία, τώρα, πριν από μερικά χρόνια ίσχυσε στην ΕΕ νέο ανώτατο επιτρεπόμενο όριο ύπαρξης αρσενικού στο πόσιμο νερό το οποίο ορίστηκε στα 10 μg/l (Οδηγία 98/83/ΕΚ) – το όριο αυτό έχει ορίσει και ο ΠΟΥ. Το προηγούμενο όριο που ίσχυε ως τότε ήταν της τάξεως των 50 μg/l. Η οδηγία του 1998 έδινε στα κράτη μέλη προθεσμία 5 χρόνια να εναρμονιστούν. Σε πολλά μέρη της Ελλάδας το νερό περιείχε αρσενικό σε ποσότητες κάτω από 50 μg/l και δεν μίλαγε κανένας. Με τη νέα οδηγία το κράτος και συνεπώς η τοπική αυτοδιοίκηση πρέπει να φροντίσει τα όρια να πέσουν στα 10 μg/l. Σε μετρήσεις λοιπόν στο Νεοχώρι βρέθηκε αρσενικό λίγο πάνω από 10 μg/l και ο Χρ. Πάχτας ειδοποίησε τους κατοίκους στις αρχές του μήνα να μην το πίνουν μέχρι να λυθεί το πρόβλημα. Και όντως, ο δήμος φρόντισε και σήμερα το πρόβλημα λύθηκε και το Νεοχώρι πίνει καθαρό νερό πλέον.

Το όργανο του ΣΥΡΙΖΑ όμως, η γραφική εφημερίδα ΑΥΓΗ, ψάχνει τρόπο να δικαιολογήσει τον αδικαιολόγητο –και δυνητικά μελλοντικά πολιτικό εταίρο– Καμμένο για τις δηλώσεις του περί λιντσαρίσματος του Πάχτα και προσφεύγει στην προσφιλή μέθοδο της παραπληροφόρησης και του λαϊκισμού… Διαβάστε σχετικά με την αποτυχημένη τηλεοπτική εμφάνιση Καμμένου:

«Ποια τηλεόραση και ποιο ραδιόφωνο ενδιαφέρθηκε εδώ και μια βδομάδα να μας πει γιατί τα παιδιά πίνουν μολυσμένο νερό Και γιατί τα ζώα και τα λαχανικά που τρώμε ποτίζονται με μολυσμένο νερό». Πάλι τα παιδιά μπροστά. Το ότι ο δήμαρχος ειδοποίησηε έγκαιρα τους κατοίκους και αποκατέστησε το πρόβλημα εντός 15 ημερών, κουβέντα!

«Ποια τηλεόραση ενδιαφέρθηκε να ενημερώσει ότι για τη μόλυνση με αρσενικό ευθύνονται τα Μεταλλεία Χρυσού της Χαλκιδικής, όπως καταγγέλλουν οι κάτοικοι.» Εδώ, για να μαθαίνετε, βλέπετε μια κλασική δημοσιογραφική ντρίπλα… Επειδή ΚΑΝΕΙΣ και ΠΟΤΕ δεν δήλωσε ότι φταίνε τα μεταλλεία για το αρσενικό στην γεώτρηση, κολλάμε δίπλα ένα ‘όπως καταγγέλλουν οι κάτοικοι’ για να αποφύγουμε να κατηγορηθούμε για διασπορά ψευδών ειδήσεων και σπέκουλα.

«Ποια τηλεόραση είπε ότι ο δήμαρχος της περιοχής Πάχτας το γνώριζε και το απέκρυπτε επί 22 μέρες». Πως το γνώριζε ρε παιδιά ο Πάχτας; Περνάει κάθε πρωί από το Νεοχώρι και δοκιμάζει το νερό; Έγιναν παράπονα από τους Νεοχωρίτες για τη μυρωδιά του νερού, πάρθηκαν δείγματα, αναλύθηκαν στα εργαστήρια, και ο δήμαρχος ειδοποίησε τους κατοίκους. Τι άλλο θα μπορούσε να γίνει;

«Ποια τηλεόραση θα πει για τις επιπτώσεις στην υγεία των κατοίκων και για τις ευθύνες Πάχτα και των Μεταλλείων;» Δεν καταλαβαίνω τι θέλει να πει ο ποιητής… Το θέμα αναδείχθηκε από τον Τύπο πέραν του δέοντος, ακριβώς διότι εμπλέκεται ο Χρ. Πάχτας και η περιοχή είναι στο κέντρο ενδιαφέροντος λόγω της διαμάχης για την επένδυση χρυσού.

«Αντίθετα, οι τηλεοράσεις ήταν εκεί για να καταγγείλουν τον πολιτικό ο οποίος ανέδειξε το θέμα». ΩΠΑ!!! Ο γίγαντας πολιτικός Καμμένος, ο άνθρωπος που δεν ξεχωρίζει τους υδρογονάνθρακες από τους υδατάνθρακες, ο άνθρωπος που δεν είπε ούτε μια φορά σωστά ότι το ακατάλληλο νερό ήταν στο Νεοχώρι, αλλά είχε κολλήσει στις Σκουριές, ο άνθρωπος που για όλο το συμβάν ενημερώνεται από τις εφημερίδες, θα αναδείξει και θέματα; Το άλλο με τον Τοτό το ξέρετε; (Το άρθρο στην ΑΥΓΗ υπογράφει ακόμα μια ιέρεια της δημοσιογραφίας… η Αγγέλα Νταρτζάνου).

Από το 2011 που συστήθηκε ο Δήμος Αριστοτέλη, πραγματοποιούνται διαχρονικά και σε συνεργασία με το ΚΕΠΑΜΑΧ, συστηματικές δειγματοληψίες και εργαστηριακές αναλύσεις στα δίκτυα ύδρευσης όλων των Δημοτικών και Τοπικών Κοινοτήτων του Δήμου Αριστοτέλη.

Εργαστηριακές αναλύσεις μετάλλων και τοξικών στοιχείων (μεταξύ των οποίων και αρσενικό) πραγματοποιήθηκαν στην Τοπική Κοινότητα Νεοχωρίου για πρώτη φορά κατά τη διάρκεια του έτους 2011, βάση της σχετικής σύμβασης με τον διευρυμένο Δήμο Αριστοτέλη.

Το νερό ύδρευσης της Τοπικής Κοινότητας Νεοχωρίου προέρχεται από την ανάμειξη μίας γεώτρησης που βρίσκεται νότια του οικισμού και μίας πηγής που βρίσκεται στην περιοχή του Αγίου Αθανασίου.

Από τα διαχρονικά αποτελέσματα παρακολούθησης της ποιότητας του υδρευτικού δικτύου του Νεοχωρίου της περιόδου 2011-2012, καταδεικνύεται ότι το νερό ύδρευσης ήταν καλής ποιότητας και υπερκάλυπτε όλα τα όρια ποιότητας για ανθρώπινη κατανάλωση (ΚΥΑ Υ2/2600/2001). Οι αναλύσεις περιελάμβαναν τις φυσικοχημικές και μικροβιολογικές παραμέτρους και τα βαρέα μέταλλα-τοξικές ουσίες που προβλέπονται από την Εθνική Νομοθεσία (ΚΥΑ Υ2/2600/2001).

Ωστόσο πρόσφατα, λόγω βλάβης του δικτύου συλλογής και μεταφοράς του νερού της πηγής, η τροφοδοσία του υδρευτικού δικτύου γινόταν κατά κύριο λόγο από τη γεώτρηση, η οποία ανιχνεύτηκε να παρουσιάζει σχετικά αυξημένη συγκέντρωση αρσενικού, έναντι του πρόσφατου ορίου των 10 μg/l.

Αξίζει να σημειωθεί ότι, η ανώτατη παραμετρική τιμή για το αρσενικό (As) στο πόσιμο νερό ήταν τα 50μg/L. Από τις 25/12/2003 η ανώτατη παραμετρική τιμή για το αρσενικό (As) στο πόσιμο νερό μειώθηκε σε 10μg/L. Παράταση δόθηκε για μία μεταβατική περίοδο 3-4 ετών με όριο τα 30μg/L.

Η Δημοτική Αρχή αμέσως μόλις εντόπισε το πρόβλημα ξεκίνησε εργασίες για την άμεση καταρχήν ενημέρωση των κατοίκων του Νεοχωρίου και την παράλληλη αξιοποίηση του συνόλου των διαθέσιμων πηγών στο δίκτυο μετά από έλεγχο της ποιότητάς τους, ενώ δρομολογεί τη διάνοιξη νέας υδρευτικής γεώτρησης σε νέα θέση.

Το σύνολο των εργασιών αναμένεται αν ολοκληρωθούν εντός των αμέσως επόμενων ημερών για να διευθετηθεί το πρόβλημα οριστικά.

Η εν λόγω παλαιά γεώτρηση δεν συνδέεται με κανέναν τρόπο, ούτε χωροταξικά ούτε γεωχημικά, είτε με τις ερευνητικές εργασίες είτε με τις εργασίες των μεταλλευτικών εγκαταστάσεων στην ευρύτερη περιοχή.

Καταδικάζουμε την όποια προσπάθεια παραπληροφόρησης γίνεται.

Προς το παρόν δύναται να κριθεί κατάλληλη η χρήση των πηγών για την υδροδότηση του οικισμού, ενώ η χρήση του νερού της γεώτρησης είναι εφικτή μόνο κατόπιν ανάμιξής του με τα νερά των πηγών σε αναλογία τέτοια ώστε η τελική ποιότητα στην κατανάλωση να είναι εντός των ορίων της νομοθεσίας.

Κρίθηκε σκόπιμο μέχρι την αποκατάσταση του προβλήματος να ενημερωθούν προληπτικά οι συνδημότες μας.

Το θέμα της δημόσιας υγείας είναι πολύ σοβαρό για να αποτελέσει κομμάτι της αντιπαράθεσης που γίνεται στην περιοχή μας για την επέκταση της μεταλλευτικής δραστηριότητας.

Όλοι μας θα πρέπει να σταθούμε στο ύψος των ευθυνών μας απέναντι στην προστασία της δημόσιας υγείας.

Στο πλαίσιο του 23ου Παγκοσμίου Συνεδρίου Φιλοσοφίας που γίνεται στην Αθήνα 4-10 Αυγούστου 2013, τo «Διεπιστημονικό Κέντρο Αριστοτελικών Μελετών» του ΑΠΘ διοργανώνει την “Προσκεκλημένη Συνεδρία”: «Αριστοτέλης και Σύγχρονη Επιστήμη». Διοργανώτρια της ειδικής αυτής Συνεδρίας είναι η κα Δήμητρα Σφενδόνη-Μέντζου, καθηγήτρια της Φιλοσοφίας της Επιστήμης στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης.

Άκουσε τη μαγική λέξη Αριστοτέλης ο ομότιμος καθηγητής γεωλογίας Α.Π.Θ. και γνωστός πολέμιος των μεταλλείων Σαράντης Δημητριάδης και είπε και αυτός να στείλει ένα μήνυμα στην κα Δήμητρα Σφενδόνη-Μέντζου, μήνυμα βεβαίως που δημοσιεύτηκε μόνο στο «έγκυρο» και «αντικειμενικό» blog του Παρατηρητηρίου Μεταλλευτικών Δραστηριοτήτων. Πριν δούμε το μήνυμα, να θυμηθούμε ποιος είναι ο Δημητριάδης. Κατ’ αρχάς για να μην μπερδευόμαστε, το «ομότιμος», είναι τιμητικός τίτλος που απονέμεται σε καθηγητές πανεπιστημίου, οι οποίοι αποχωρούν από την ενεργό υπηρεσία. Πως λέμε απόστρατος, κάπως έτσι. Μετά, ο Δημητριάδης είναι ο ίδιος Δημητριάδης που έχει αναρτήσει το εξής σχόλιο: «Να πάνε να γ….θούνε αυτοί και τα μεταλλευτικά τους τόξα. Τον τόπο μας δεν τον πουλάμε, πολύ περισσότερο δεν το χαρίζουμε για όλο το χρυσάφι του κόσμου. Οι Τούρκοι απλά μας φορολογούσαν, έστω και βαρειά. Αυτοί θέλουν να μας πάρουν τα πάντα, και την ψυχή μας μαζί…» (δες εδώ). Ο αθυρόστομος, οθωμανολάγνος  μαχητής ομότιμος, είναι όμως περισσότερο γνωστός για τα σχόλια και τις κρίσεις που έσπευσε να διακηρύξει προς πάσα κατεύθυνση μόλις βγήκε η Μελέτη  Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων της επένδυσης, μόνο που αποδείχθηκε ότι μίλαγε για άλλα αντί άλλων, αφού προφανώς ούτε που είχε διαβάσει την μελέτη  (δες εδώ και εδώ)

Ακούστε λοιπόν τι σκέφτηκε ο ομότιμος… (Το μεταφέρω ολόκληρο για να μην κατηγορηθώ γι’ απομόνωση αποσπασμάτων και διαστρέβλωση του νοήματος…)

Αγαπητή κ. Μέντζου:

Υποκύπτω μόλις αυτή τη στιγμή στον πειρασμό να θέσω το εξής ρητορικό, ή και φιλοσοφικό αν θέλετε ερώτημα: Τι θα σκεφτόταν άραγε σήμερα ο Αριστοτέλης για την contemporary science, αν είχε τη δυνατότητα να επισκεφτεί την ιδιαίτερη πατρίδα του και να “θαυμάσει” όσα γίνονται εκεί με τη βοήθεια και εν ονόματι της contemporary science and technology; Και, αλήθεια, γιατί δεν διοργανώνεται(ε) ένα τέτοιο, ή και όποιο άλλο ανάλογο, συνέδριο στην πατρίδα του; Αν όχι τίποτε άλλο, τουλάχιστον για να αποτιμήσουμε ακόμα καλύτερα την αξία του αποφθέγματος πως πρέπει πρώτα να ζούμε (να μπορούμε να ζήσουμε) και μετά να φιλοσοφούμε (να μπορούμε να φιλοσοφήσουμε).

Κάποια οφειλόμενη επεξήγηση για το τι θα “θαύμαζε” σήμερα ο Αριστοτέλης στην ιδιαίτερη πατρίδα του:

1. Το με φρενήρεις ρυθμούς ανατριχιαστικό ξεκοίλιασμα του Κάκαβου, του πολύ οικείου του υποθέτω Κάκαβου, για την προπαρασκευή στο στάδιο αυτό του ενός εκ των δύο φραγμάτων απόθεσης των απόβλητων εμπλουτισμού του έργου των Σκουριών, που θα παράγονται με ρυθμό μέχρι 23.585 τόνων την ημέρα επί 20 ως 30 χρόνια και θα είναι επιβαρυμένα με την τοξική ουσία ισοπροπυλική ξανθάτη (αντιδραστήριο εμπλουτισμού του μεταλλεύματος). Το φράγμα αυτό (στον Καρατζά Λάκκο) είναι το ένα εκ των δύο προβλεπόμενων για το έργο των Σκουριών. Το δεύτερο (στο Λοτσάνικο) θα κατασκευάζεται παράλληλα με τη σταδιακή πλήρωση του πρώτου περιμένοντας τη σειρά του.

2. Το φαραωνικό μέγεθος των φραγμάτων αυτών, που σε αντίθεση με άλλα που εξυπηρετούν την αποταμίευση καθαρού νερού, προορίζονται για την αιώνια αποταμίευση τοξικών αποβλήτων. Και όταν λέω φαραωνικό μέγεθος αναφέρομαι στα εξής:

Το φράγμα στον Καρατζά Λάκκο θα έχει ύψος 169 μέτρα (από τη στέψη του μέχρι τον πόδα της κατάντη πλευράς του). Το φράγμα στο Λοτσάνικο θα έχει αντίστοιχο ύψος 159 μέτρα. Για σύγκριση: Το φράγμα του Aswan έχει ύψος 111 μέτρα. Το φράγμα Ataturk στην Ανατολία 169 μέτρα (τι σύμπτωση -αν το δικό μας το κάνουμε ένα μέτρο ψηλότερο θα τους φάμε -τι είναι ένα μέτρο τσιγκούνηδες). Το φράγμα Κρεμαστών έχει ύψος 135 μέτρα.

Για όσους δυσκολεύονται να φανταστούν τίς διαστάσεις αυτές εκφρασμένες σε μέτρα:
Ο Λευκός Πύργος μας έχει ύψος 33,9 μέτρα. Άρα, το καθένα από τα δύο φράγματα που θα κατασκευαστούν για να συσσωρευθούν πίσω τους τα τοξικά μεταλλευτικά απόβλητα της επεξεργασίας του υλικού που θα εξορύσσεται στις Σκουριές θα έχει ύψος πενταπλάσιο από αυτό του Λευκού Πύργου.

Τι θα έλεγε για όλα αυτά ο Αριστοτέλης άραγε; Να ένα ενδιαφέρον θέμα για επιστημονικό συνέδριο φιλοσοφίας.Καλό σας απόγευμα και καλή επιτυχία στο συνέδριό σας στην Αθήνα.

Σ.Δ.

Να ξεκινήσουμε με την ισοπροπυλική ξανθάτη, για την ακρίβεια την νατριούχο ισοπροπυλική ξανθάτη, η οποία με το εμπορικό όνομα SIPX είναι ένα από τα πλέον χρησιμοποιούμενα κύρια αντιδραστήρια επίπλευσης, που απορροφάται επιφανειακά και μετατρέπει το ορυκτό σε υδρόφοβο, σχηματίζοντας µία οργανομεταλλική ένωση στην επιφάνεια του. Είναι δηλαδή ένας συλλέκτης, στην ορολογία της μεταλλευτικής. Όπως και με όλα τα χρησιμοποιούμενα αντιδραστήρια, αφενός η χρήση του είναι εγκεκριμένη, αφετέρου οι συγκεντρώσεις του είναι μικρές και κατά τη χρήση του λαμβάνονται όλα τα απαραίτητα μέτρα εξουδετέρωσης για να μη διαρρεύσει στο περιβάλλον σε επικίνδυνες συγκεντρώσεις. Αν είναι έτσι, και η βενζίνη εμφανίζει τοξικότητα και κίνδυνο στο χειρισμό και αποθήκευσή της, οπότε Σαράντη, τι; Να τα κλείσουμε όλα τα πρατήρια;

Στο επόμενο θέμα, ο ομότιμος Σαράντης ή έχει κάποιο πρόβλημα με τα νούμερα, ή μας περνάει για χαζούς (για να μπούμε στο κλίμα των απαντήσεων του Σαράντη…). Απορώ μάλιστα μήπως αρχίζει να τα χάνει λίγο, διότι αυτό το γραπτό δεν απευθύνεται στο παρεάκι του Παρατηρητήριου Μεταλλευτικών Δραστηριοτήτων και των μικρόνοων που το διαβάζουν και ανεβάζουν κολακευτικά σχόλια… Το έστειλε σε μια καθηγήτρια που (σε αντίθεση με τον ίδιο) είναι γνωστή για το έργο της και την προσφορά της στην επιστήμη που υπηρετεί και όχι για εξωπανεπιστημιακούς «αγώνες»…. Και συγκρίνει το Φράγμα του Ασσουάν, που εκτείνεται σε μήκος 3,26 χιλιομέτρων και φαίνεται από το διάστημα, με το φράγμα τελμάτων στον Καρατζά Λάκκο και το Λοτσάνικο. Που να του εξηγήσεις τώρα περί διαστασιολόγησης υδραυλικών έργων, περί σχέσεως ύψους, μήκους και έκτασης ενεργής επιφάνειας φραγμάτων, χωρητικότητας, κ.λπ…. Ο άνθρωπος είναι αλλού, υπεράνω… Η πλάκα τώρα ποιά είναι; Και ο ίδιος και το παρεάκι του Παρατηρητηρίου νομίζουν ότι έκαναν εξυπνάδα… Τόσο μεγάλη μπαρούφα έχω να ακούσω πολύ καιρό… Μεγαλύτερη και από του Τσίπρα που μπέρδεψε την Ναόμι Κλάιν με την Ναόμι Κάμπελ….

Αγαπητέ Σαράντη, στις 9 Αυγούστου έχει Γιορτή της Σαρδέλας  στην Παραλία Κύμης, στην Εύβοια…  Πολύ πιθανόν του Αριστοτέλη που ζούσε στα παραθαλάσσια αρχαία Στάγειρα, να του άρεσαν οι σαρδέλες, οπότε γιατί δεν συσχετίζεις το γεγονός και να στείλεις κι εκεί κανένα υπόμνημα να κατακεραυνώσεις τα φαραωνικά φράγματα της Ελληνικός Χρυσός; Να δεις που θα το δημοσιεύσουν και στο Παρατηρητήριο….

Ένα γράμμα μιας κατοίκου της Χαλκιδικής που ανακαλύψαμε στην θάλασσα του διαδικτύου, δημοσιευμένο στην εφημερίδα AthensVoice στις 13-3-2013, περιγράφει με αφοπλιστική ακρίβεια, ευθύτητα και ειλικρίνεια την πραγματική κατάσταση στην περιοχή. Μια αντικειμενική μαρτυρία εκ των έσω… Το μεταφέρουμε αυτούσιο, χωρίς να αλλαχθεί ούτε μια τελεία. Ο κάθε αναγνώστης ας βγάλει τα συμπεράσματά του:

Είναι η πρώτη φορά που γράφω δημόσια και γι’ αυτό θα ήθελα να συγχωρήσετε πιθανή ακαταστασία στο γράψιμό μου, είναι από το τρακ. Θα ήθελα επίσης να συγχωρήσετε την ανωνυμία μου: ζω στην περιοχή και αυτά που θα γράψω για όσα συμβαίνουν σε σχέση με τα μεταλλεία της Χαλκιδικής ίσως ενοχλήσουν κάποιους. Ας μην στοχοποιηθούν πρόσωπα, η αλήθεια έχει σημασία.

Γεννήθηκα και μεγάλωσα στα Μαντεμοχώρια της Χαλκιδικής, στην καρδιά της μεταλλευτικής δραστηριότητας. Επέλεξα να μείνω στο χωριό μου και να φτιάξω εδώ την οικογένειά μου, να μεγαλώσω εδώ τα παιδιά μου, γιατί εδώ είναι οι ρίζες μας, ο τόπος ο δικός μας που αγαπάμε όσο τίποτα. Έζησα και την εποχή της ευημερίας λόγω της ύπαρξης των μεταλλείων, επί γέρου Μποδοσάκη αλλά και επί του ανιψιού του Αλέξανδρου Αθανασιάδη-Μποδοσάκη, τη δολοφονία του τελευταίου το 1988 από τη 17Ν και όλες τις παράπλευρες απώλειες που αυτή προκάλεσε: οικονομική κακοδιαχείριση της εταιρίας από τους κληρονόμους και λοιπούς, θέση υπό καθεστώς εκκαθάρισης το 1992 από την ΕΤΕ και τελικά ένα μεταλλείο μήλο της έριδος για πολλά χρόνια από χίλιους μύριους εμπλεκόμενους. Τελικός αγοραστής βρέθηκε η καναδική TVXGold.

Αυτά ενημερωτικά και μόνο, για όσους τυχόν δεν γνωρίζουν το παρελθόν της εταιρίας. Σκοπός μου δεν είναι να αναλωθώ σε αυτό το κομμάτι, ούτε στο κομμάτι της ανεργίας και του μαρασμού της περιοχής, τι να πω άλλωστε γι’ αυτό σήμερα που όλη η Ελλάδα υποφέρει; Αυτό που θέλω να γίνει γνωστό στο ευρύ κοινό είναι το παρασκήνιο, πολιτικό και επικοινωνιακό, το οποίο κατά τη γνώμη μου διαμόρφωσε σε μεγάλο βαθμό την έκρυθμη κατάσταση που ζούμε σήμερα εδώ. Έναυσμα για την επιστολή που γράφω στάθηκαν όλα αυτά που ακούω τις τελευταίες ημέρες στα κανάλια και φρίττω. Γιατί διαπιστώνω πως τελικά η πληροφορία και ο τρόπος παρουσίασής της είναι πολύ δυνατό εργαλείο, διαμορφώνει συνειδήσεις.

Βασικότατη παρανόηση που δυστυχώς έχει περάσει στον κόσμο εκτός Χαλκιδικής είναι ότι υπάρχουν οι εξής δύο πλευρές: οι εργαζόμενοι, οι οποίοι υπό το φόβο της ανεργίας θέλουν την επένδυση αδιαφορώντας για το περιβάλλον και οι υπόλοιποι κάτοικοι, οι οποίοι δεν θέλουν να καταστραφεί ο τόπος τους και αντιδρούν. Τεράστιο λάθος, προϊόν λανθασμένης προσέγγισης του θέματος από τα κανάλια.

Η μια πλευρά, υπέρ της επένδυσης, είναι η συντριπτική πλειοψηφία των κατοίκων της περιοχής, οι λεγόμενοι Μαντεμοχωρίτες, επειδή τα χωριά αυτά βρίσκονται εντός της μεταλλευτικής ζώνης. Συμπεριλαμβανομένων φυσικά και των εργαζομένων. Πρώτοι εμείς, οι ίδιοι οι κάτοικοι που ζούμε και αναπνέουμε εδώ, απαιτήσαμε και κερδίσαμε μια σοβαρή περιβαλλοντολογική μελέτη από την πλευρά της εταιρίας, η τήρηση της οποίας τέθηκε όρος απαράβατος για την επέκταση της δραστηριότητας στις Σκουριές. Όλοι θέλουμε να αναπτυχθεί ξανά η περιοχή μας, υπό τον όρο ότι θα διασφαλιστεί η προστασία του περιβάλλοντος, αφού είναι το περιβάλλον μέσα στο οποίο ζούμε εμείς και τα παιδιά μας.

Η άλλη πλευρά, οι αντίθετοι στην επένδυση, ξεκίνησε από μερικούς κατοίκους της Ιερισσού, ενός χωριού που δεν έχει κύριο εισόδημα από τη μεταλλουργία και που απέχει 22 χιλιόμετρα από τις Σκουριές, όσο το κέντρο της Αθήνας από την βιομηχανική Ελευσίνα, όσο απέχει η Βιομηχανική Ζώνη της Πάτρας από την πόλη και τις παραλίες της. Το 1994 νομίζω δημιουργήθηκε το «Παρατηρητήριο Μεταλλευτικών Δραστηριοτήτων», το οποίο απαρτιζόταν ως επί το πλείστον από κατοίκους της Ιερισσού και ήταν κάθετα αντίθετο με οποιαδήποτε απόπειρα επέκτασης του έργου. Όμως ως ένα σημείο αυτό ήταν καλό, πάντα είναι καλό να υπάρχει οποιασδήποτε μορφής έλεγχος σε τόσο σοβαρά θέματα όπως το περιβάλλον. Γιατί όμως ξέφυγε το πράγμα; Γιατί φτάσαμε να οργανώνουν επιδρομές ένοπλοι, να απειλούνται άνθρωποι με πυρπόληση, να καίγονται δάσος και εγκαταστάσεις;

Αν δούμε λίγο τί έχει προηγηθεί στην περιοχή, πιθανόν να λυθούν πολλές απορίες, με σημαντικότερη όλων την εξής: Γιατί μόνο ένα συγκεκριμένο χωριό από τα δεκαέξι που απαρτίζουν το Δήμο Αριστοτέλη, εξεγείρεται με τόσο μένος κατά της επένδυσης, γιατί μόνο εκεί γίνονται έκτροπα και γιατί έχουν φτάσει μόνο οι κάτοικοι του συγκεκριμένου χωριού, οι οποίοι σε καμία περίπτωση δεν αποτελούν τη πλειοψηφία της τοπικής κοινωνίας, του Δήμου Αριστοτέλη όπου ανήκουμε όλοι μας, να αποκαλούνται «οι κάτοικοι της περιοχής» από τα κανάλια – και μερικές φορές να θεωρείται μάλιστα ότι εκπροσωπούν όλους τους κατοίκους της Χαλκιδικής;

Με τον «Καποδίστρια», από τις κοινότητες της ΒΑ Χαλκιδικής δημιουργήθηκαν τρεις δήμοι: ο δήμος Σταγείρων-Ακάνθου με έδρα την Ιερισσό, ο δήμος Αρναίας με έδρα την Αρναία και ο δήμος Παναγίας με έδρα τη Μεγάλη Παναγία. Στις δημοτικές εκλογές του 2006 στον δήμο Σταγείρων-Ακάνθου βγήκε δήμαρχος ο Μιχάλης Βλαχόπουλος (ΠαΣοΚ και πολιτικό παιδί του Χρήστου Πάχτα), επειδή δήλωσε υπέρμαχος της λειτουργίας των μεταλλείων και έτσι ψηφίστηκε και από όλα τα χωριά του δήμου που είναι άμεσα εξαρτώμενα από τα μεταλλεία, παρόλο που δεν ήταν ΝΔ, αλλά και από την Ιερισσό διότι κατάγεται από εκεί. Πρέπει να διευκρινίσω ότι όλη η βόρεια Χαλκιδική πάντα έβγαζε ΝΔ, πλην Στρατωνίου και Μεγάλης Παναγίας, των δύο μεγαλύτερων εργατοχωριών, που έβγαζαν ΠαΣοΚ. Δηλαδή, στις δημοτικές εκλογές του 2006 ο Μιχ. Βλαχόπουλος ψηφίστηκε υπερκομματικά και «υπερτοπικά» επειδή ήταν υπέρ της λειτουργίας των μεταλλείων. Στη διάρκεια της θητείας του ανέδειξε την Ιερισσό, τη φρόντισε, βοήθησε και το μεταλλείο δε λέω, αλλά το χωριό που ευνοήθηκε περισσότερο ήταν η Ιερισσός. Οι ισορροπίες όμως ακόμη κρατούνταν, όλοι ήταν ευχαριστημένοι.

Όταν ήρθε η νέα συνένωση με τον Καλλικράτη σε ένα δήμο και των τριών παλαιών και δημιουργήθηκε ο Δήμος Αριστοτέλη, έγινε σκοτωμός για πολλά θέματα: ποιος θα είναι η πρωτεύουσα, ποια θα είναι η ονομασία του δήμου και πολλά άλλα. Η Μεγάλη Παναγία λόγω θέσης αποκλείστηκε και έτσι άρχισαν να πλακώνονται Αρναία και Ιερισσός, τα δύο κεφαλοχώρια. Η Αρναία εκπροσωπούσε τα ορεινά χωριά και η Ιερισσός τα παραθαλάσσια. Τελικά αποφασίστηκε να είναι διοικητική πρωτεύουσα η Ιερισσός, με ιστορική πρωτεύουσα την Αρναία.

Και φθάνουμε στις δημοτικές του 2010, όπου στον ενιαίο πλέον δήμο βασικοί αντίπαλοι είναι ο Μιχάλης Βλαχόπουλος (Ιερισσός) και ο Χρήστος Πάχτας (Αρναία). Ο Χρ. Πάχτας από την αρχή τάχθηκε υπέρ της επέκτασης στις Σκουριές, ως ένα τεράστιο αναπτυξιακό έργο που θα ευνοήσει και την περιοχή αλλά και την οικονομία γενικότερα. Ο Μ. Βλαχόπουλος δεν είχε προηγουμένως εκδηλώσει καμία πρόθεση να κατέβει υποψήφιος, όμως μετά την ανακοίνωση της υποψηφιότητας Πάχτα και αφού έγινε αντιληπτό ότι συσπειρώνεται ο κόσμος υπέρ του, δύο μήνες μετά έθεσε υποψηφιότητα και ο ίδιος. Διότι η Ιερισσός τα ήθελε όλα: και την έδρα του Δήμου, και το όνομα, και τον δήμαρχο, και όλα.

Αφού λοιπόν διαφαινόταν ότι πολλά χωριά, ανεξαρτήτου χρώματος, ακριβώς λόγω της θετικής στάσης του Χ. Πάχτα στην επένδυση θα ψήφιζαν εκείνον, έπρεπε να συσπειρωθούν με κάποιο τρόπο και τα χωριά τα οποία προφανώς θα υποστήριζαν τον Μ. Βλαχόπουλο λόγω εντοπιότητας: Ιερισσός, Νέα Ρόδα, Ουρανούπολη, Αμμουλιανή. Γι’ αυτόν λοιπόν το λόγο υιοθετεί το αντίθετο σύνθημα από τον Πάχτα και τοποθετείται ανοιχτά και κάθετα κατά της επένδυσης στις Σκουριές.

Κέρδισε όμως ο Πάχτας, που κατέβηκε ως ανεξάρτητος, τον ψήφισαν ακόμη και τα «μπλε χωριά», διότι αυτός είχε δείξει και έμπρακτα το ενδιαφέρον του για την επένδυση ενώ ο Βλαχόπουλος ήταν πια ξεκάθαρα ενάντιος. Τον Βλαχόπουλο δεν τον ψήφισαν ούτε τα «πράσινα χωριά», και ας ήταν ΠΑΣΟΚ και έτσι έχασε. 

Όπως και το 2006, οι κάτοικοι του ενιαίου πλέον Δήμου Αριστοτέλη ψήφισαν όλοι ανεξαρτήτως πολιτικού χρωματισμού, με γνώμονα το ποιος πραγματικά θα προχωρήσει την επένδυση. Η πλειοψηφία λοιπόν είπε ναι – ορίστε το άτυπο δημοψήφισμα για το οποίο τόσο κόπτονται οι πολέμιοι, τί πιο αδιάβλητο από τις εκλογές; Η εκλογή Πάχτα θεωρήθηκε τεράστιο πλήγμα στην Ιερισσό, η οποία παρόλο που ήταν τυπικά έδρα του Δήμου, έχασε τον δικό της Δήμαρχο και τα προνόμια που απολάμβανε. Άρχισε και μια σχετική αποκέντρωση του δήμου, κάποιες υπηρεσίες άρχισαν να μεταφέρονται αλλού, κάτι που δεν ήταν καθόλου αρεστό στους εκεί κατοίκους – και από αυτό το σημείο ξεκινάει η αντίστροφη μέτρηση για τα γεγονότα που βλέπουμε τώρα, αυτό ήταν το καθοριστικό σημείο: «Δήμαρχο που θα προχωρήσει το έργο δεν θέλατε; Ε, λοιπόν εμείς λέμε όχι».

Ακολούθησαν καταστάσεις απείρου κάλλους, κυρίως μετά τις βουλευτικές του 2012, όταν εξελέγη η Κατερίνα Ιγγλέζη με τον ΣΥΡΙΖΑ, κάτοικος Ιερισσού και αυτή, πασίγνωστη αντίπαλος της επένδυσης στις Σκουριές. Η ίδια πριν εκλεγεί βουλευτής, μαζί με κάποιες γυναίκες, περίπου 40 άτομα, είχε πάει στο εργοτάξιο των Σκουριών κα, μαζί με κάποιους από την «Επιτροπή Αγώνα» εμπόδισαν τους 300 εργαζόμενους να πάνε στη δουλειά τους. Έγινε συμπλοκή στην προσπάθεια απομάκρυνσής τους στην οποία χτυπήθηκαν τρεις εργαζόμενοι.

Περίπου την ίδια περίοδο έγιναν και τα επεισόδια στο δημαρχείο, όπου κλείδωσαν μέσα τον δήμαρχο και το δημοτικό συμβούλιο και έκαψαν τα πάντα, κινδύνευσαν άνθρωποι. Πάντα λοιπόν με τις πλάτες του ΣΥΡΙΖΑ γιγαντώθηκε αυτή η ομάδα των αντιδρώντων, άνοιξαν διάπλατα τα ΜΜΕ γι’ αυτούς και πήρε έκταση το θέμα. Η άλλη πλευρά, η συντριπτική πλειοψηφία της τοπικής κοινωνίας (και των εργαζομένων, φυσικά), δεν έκανε ποτέ καμία κίνηση γιατί δεν είχε κανένα λόγο να κάνει. Ίσως και γιατί δεν μπορούσε κανείς να προβλέψει ότι θα αποκτούσαν τόση δύναμη λίγοι άνθρωποι, η «Επιτροπή Αγώνα» όπως λεγόταν, απαρτιζόμενη κυρίως από κατοίκους της Ιερισσού, αφού πριν τις δημοτικές του 2010 μόνο αυτοί αντιδρούσαν. Όταν έγινε αντιληπτό το μέγεθος της προβολής, της λάθος εστίασης στο πρόβλημα από τα ΜΜΕ και της παραπληροφόρησης, σε επανειλημμένες εκκλήσεις μας σε κανάλια για παρεμβάσεις αγνοηθήκαμε, φιμωθήκαμε και κατευθύνθηκε η κοινή γνώμη προς την πλευρά που προφανώς «πουλάει» περισσότερο.

Αφιονίστηκε λοιπόν ο κόσμος συγκεκριμένων χωριών, κυρίως αυτών που ζουν από τον τουρισμό και απέχουν από τις Σκουριές έως και 40 χιλιόμετρα. Όσο απέχουν από τη βιομηχανική ζώνη στα Οινόφυτα τα βόρεια προάστια της Αθήνας. Μεθοδευμένα και συνεχόμενα, τρομοκρατήθηκαν οι κάτοικοι με τα σενάρια συντέλειας του κόσμου που τους λέγανε και –πάντα με τις ευλογίες του ΣΥΡΙΖΑ– φτάσαμε εδώ που φτάσαμε.

Δυστυχώς μπλέχτηκαν και οι αναρχοαυτόνομοι και οι μπαχαλάκηδες, και αγρίεψαν τα πράγματα, παραλίγο να καούν και άνθρωποι κατά την επίθεση στις Σκουριές. Οι κάτοικοι από μόνοι τους, είτε η μια πλευρά είτε η άλλη, ποτέ δεν θα έφταναν σε τέτοιες ακρότητες, το ήξεραν αυτό οι υποκινητές, το είχαν δει πριν λίγα χρόνια στα επεισόδια στην Ολυμπιάδα: το πολύ-πολύ καμιά ψιλή να έπεφτε με τα ΜΑΤ, αυτό ήταν όλο.

Γι’ αυτό έφερναν κόσμο από αλλού, τάχα επιτροπές αλληλεγγύης και συμπαράστασης – για τη φασαρία τους έφερναν, για να ρίξουν μολότοφ και να γίνει ντόρος, να οξυνθεί η κατάσταση και να τους συζητούν στα κανάλια. Και το κατάφεραν, όλη η Ελλάδα πιστεύει ότι η πλειοψηφία των κατοίκων όχι μόνο του Δήμου αλλά όλης της Χαλκιδικής είναι κατά της επένδυσης. Η πραγματικότητα είναι ότι μόνο τα συγκεκριμένα χωριά είναι κατά. Τα υπόλοιπα χωριά περιμένουν σαν μάννα εξ ουρανού να αρχίσει η εξόρυξη – πάντα με την απαραίτητη προϋπόθεση της τήρησης της υδρογεωλογικής μελέτης και των περιβαλλοντικών όρων που έχουν καθοριστεί, το τονίζω. Γιατί αυτά στο κάτω-κάτω έζησαν τις θλιβερές καταστάσεις παλαιών δεκαετιών, μέχρι τη θέσπιση των αυστηρότατων μέτρων προστασίας που υπάρχουν σήμερα.

Είναι πολύ άσχημο να γίνεται εκμετάλλευση τόσο σοβαρών θεμάτων, όπως μια μεταλλευτική επένδυση, από μικροπολιτικές τοπικές σκοπιμότητες – ή και από μεγαλοπολιτικές τώρα πια, έχει πάρει τεράστιες διαστάσεις το θέμα και κανείς δεν έχει αντιληφθεί ότι η οικολογία είναι απλά το σύνθημα, από πίσω κρύβονται άλλα. 

Πολλά χωριά παίρνουν νερό από τον Κάκκαβο, δεν παίρνει μόνο η Ιερισσός – γιατί δεν εξεγείρονται και εκείνα με τέτοιο μένος, η περιβαλλοντική ανησυχία είναι αποκλειστικό προνόμιο μόνο του συγκεκριμένου χωριού και οι υπόλοιποι θέλουν να πεθάνουν; Δεν νομίζω, όλοι να ζήσουμε και να ευημερήσουμε θέλουμε, εμείς και τα παιδιά μας. Λυπάμαι και θλίβομαι γιατί παίζονται στις πλάτες μας παιχνίδια άλλων και αυτό αποσιωπάται έντεχνα.

Τελειώνω τονίζοντας ότι η τοπική κοινωνία δεν χρειάζεται ξενόφερτους και αυτόκλητους σωτήρες, μπορεί και μόνη της να υπερασπίσει τον τόπο και τα δάση της. Και εάν κάποιοι (επιστήμονες θέλω να πιστεύω) θεωρούν ότι η υπάρχουσα υδρογεωλογική μελέτη έχει κενά, πρώτοι εμείς οι κάτοικοι που ζούμε μέσα στα μεταλλεία θα απαιτήσουμε να ξαναγίνει, εμείς είμαστε οι πρώτοι υπέρμαχοι του τόπου μας. Αλλά φτάνει πια αυτή η πολιτική και επικοινωνιακή εκμετάλλευση του θέματος των Σκουριών από ΜΜΕ, ας σταματήσουν να το αντιμετωπίζουν μονόπλευρα και μονοδιάστατα, με γνώμονα πάντα ποια εικόνα πουλάει περισσότερο.