Η Euromines δημοσιεύει ένα Μανιφέστο για την περίοδο 2024-2030, το οποίο αφορά την υπεύθυνη, απαραίτητη και ρεαλιστική εξόρυξη πρώτων υλών στην Ευρώπη της Πράσινης Μετάβασης

Η Euromines, η Ευρωπαϊκή Ένωση Μεταλλευτικών Βιομηχανιών, Μεταλλευμάτων και Βιομηχανικών Ορυκτών, που ουσιαστικά εκπροσωπεί την Ευρωπαϊκή εξορυκτική βιομηχανία, έδωσε πριν λίγες ημέρες στη δημοσιότητα το δικό της Μανιφέστο με τον τίτλο «Raw Materials Mining in Europe: Responsible, Necessary and Ready to deliver», και τον προσδιορισμό «Euromines Manifesto 2024-2030».

Η δημοσίευση του Μανιφέστου συμπίπτει με την “αλλαγή φρουράς” στην Ευρωβουλή ενόψει των ευροεκλογών του Ιουνίου, γεγονός που συνήθως σηματοδοτεί αλλαγές πολιτικής και συσχετισμών, αλλά θέτει και νέες προτεραιότητες. 

Ο εξορυκτικός κλάδος ούτως ή άλλως υποστηρίζει το ότι η εξόρυξη αποτελεί θεμελιώδες δομικό στοιχείο της βιώσιμης μετάβασης, γεγονός το οποίο επιβεβαίωσε και η πρόσφατη ψήφιση από την ΕΕ της Πράξης για τις Κρίσιμες Πρώτες Ύλες. Έτσι, σήμερα η Ευρώπη βρίσκεται σε μια κρίσιμη καμπή, όσον αφορά την ικανότητά της να επιτύχει τους στόχους αυτής της Πράξης, οι οποίοι αποτελούν παράγοντες-κλειδιά για το διπλό στόχο της Πράσινης και της Ψηφιακής Μετάβασης.

Ένας δρόμος οδηγεί στην εξάρτηση από τρίτες χώρες, που σημαίνει την εγκατάλειψη της εξορυκτικής βιομηχανίας της Ευρώπης υπέρ του υψηλότερου ρυθμού εισαγωγών, του μικρότερου βαθμού συμμόρφωσης με την Περιβαλλοντική Κοινωνική Διακυβέρνηση (ESG), της χαμηλής αυτονομίας στρατηγικών υλών και –ως παρεπόμενο–, της μειωμένης ανθεκτικότητας των εφοδιαστικών αλυσίδων.

Ο άλλος δρόμος οδηγεί σε μια βιώσιμη και ευημερούσα ευρωπαϊκή βιομηχανία εξόρυξης που προσφέρει ενισχυμένη στρατηγική αυτονομία, με ESG ευθυγραμμισμένη με τις ευρωπαϊκές αξίες. Προϋποθέτει φυσικά την υιοθέτηση 20-30 νέων στρατηγικών έργων εξόρυξης εντός  έως το 2030. 

Το μανιφέστο της Euromines, η οποία να επαναλάβουμε, εκφράζει την άποψη σύσσωμης της Ευρωπαϊκής εξορυκτικής βιομηχανίας, επί της ουσίας καθορίζει έναν οδηγό χάρτη, ένα πρακτικό μονοπάτι για να συμβιβάσει τις τεράστιες και συνεχώς αυξανόμενες ανάγκες της Ευρώπης σε πρώτες ύλες με τη φιλοδοξία της να αυξήσει τη στρατηγική της ανθεκτικότητα με γεωπολιτικούς όρους.

Στο μανιφέστο περιγράφονται οι επερχόμενες αποφάσεις οι οποίες θα επηρεάσουν το σχετικό ρυθμιστικό πλαίσιο και τα σημεία στα οποία πρέπει να εστιάσει άμεσα η Ευρώπη, για να διατηρήσει και να υποστηρίξει μια βιώσιμη και ευημερούσα Ευρωπαϊκή εξορυκτική βιομηχανία.

Σημεία-κλειδιά στο Μανιφέστο

Αν θέλαμε να περιγράψουμε εν συντομία τα κυριότερα σημεία του Μανιφέστου της Euromines, θα στεκόμασταν αρχικά στους τρεις προτεινόμενους τρόπους ενίσχυσης του εφοδιασμού πρώτων υλών στην Ευρώπη:

Άδεια λειτουργίας: Ενεργοποίηση και διατήρηση της τεχνογνωσίας και όλων των λειτουργιών εντός της ΕΕ.

Ανάπτυξη και επενδύσεις:Εξασφάλιση της ανταγωνιστικότητας σε σχέση με τρίτες χώρες.

Υπευθυνότητα: Αναγνώριση της επιχειρησιακής αριστείας.

Εκτός των ανωτέρω στο Μανιφέστο προτείνονται και έξι βήματα για την ανθεκτικότητα της Ευρώπης, προκειμένου να επιτευχθούν οι στόχοι της Πράξης για τις Κρίσιμες Πρώτες Ύλες και να μπορέσει η Ευρώπη να προχωρήσει με πιο σταθερό βηματισμο στην υλοποίηση του μετασχηματισμού της Πράσινης Συμφωνίας.

Βήμα 1: Με σκοπό την ολοκλήρωση δράσεων – Να οριστεί Εκτελεστικός Αντιπρόεδρος στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τη βιομηχανική μετάβαση και τις επενδύσεις στην Ευρώπη.

Βήμα 2: Δημιουργία μιας βάσης – Μια «Βιομηχανική Συμφωνία» στην ΕΕ για την ενσωμάτωση μιας «επιχειρηματικής» διάστασης στην Πράσινη Συμφωνία.

Βήμα 3: «Σκεφτείτε τις πρώτες ύλες» – Έλεγχος του νομοθετικού πλαισίου της ΕΕ σε σχέση με τις ανάγκες σε πρώτες ύλες μέσω αποτελεσματικής αξιολόγησης των επιπτώσεων.

Βήμα 4: Μια αναθεώρηση του κλιματικού και περιβαλλοντικού ρυθμιστικού πλαισίου με επίκεντρο τη βιομηχανία για την εξισορρόπηση των ανταγωνιστικών προτεραιοτήτων.

Βήμα 5: Ρυθμιστικό πλαίσιο με ανταγωνιστικές συνθήκες και στοχευμένες κρατικές ενισχύσεις για τη γεφύρωση του χάσματος και τη δημιουργία της υποδομής για τη βιομηχανική μετάβαση.

Βήμα 6: Χρηματοδότηση και πρόσβαση στη χρηματοδότηση – Έως το 2030 θα απαιτηθούν 350 δισ. ευρώ ετησίως για την κλιματική μετάβαση.

Γεγονός είναι πως η συνειδητοποίηση της ανάγκης απεξάρτησης της Ευρώπης από εξωκοινοτικές αλυσίδες εφοδιασμού ενεργοποίησε και τα ανακλαστικά των ενδιαφερομένων μερών της εξορυκτικής ευρωπαϊκής βιομηχανίας. Η σημερινή μεταβατική κατάσταση της δίνει το ρόλο του συνομιλητή με τα κέντρα χάραξης της ευρωπαϊκής πολιτικής σε μια συγκυρία, κατά την οποία είναι επιτακτική ανάγκη να υλοποιηθεί ένα σενάριο win-win όσον αφορά την υπόθεση εξόρυξη στην Ευρώπη, και να βγουν όλα τα μέρη κερδισμένα: Και το περιβάλλον, και η οικονομία, και οι κοινωνικοί εταίροι.

Μπορεί ο δρόμος να είναι μακρύς, όπως σημειώνουν πολλοί, αλλά θα πρέπει να ληφθούν υπόψη δύο παράμετροι: Το ότι η αρχή έγινε και το ότι ο διαθέσιμος χρόνος δεν είναι ανεξάντλητος.