Οι συνέπειες της απόφασης της Βρετανίας να εγκαταλείψει την Ευρωπαϊκή Ένωση, είναι αντικείμενο ανάλυσης σε ολόκληρο τον κόσμο αλλά ιδιαιτέρως στην Ευρώπη. Στην πραγματικότητα εκείνο που ενδιαφέρει δεν είναι μόνο η διαχείριση συγκεκριμένων συνεπειών του Brexit αλλά το εκτόπισμα επόμενων ψηφοφοριών που ενδέχεται να γίνουν με εθνικιστική ατζέντα.
Και είναι αλήθεια ότι τέτοιου είδους ατζέντες κάνουν την πολιτική τους επιστροφή. Στη Γερμανία, που έχει μπροστά της τις εθνικές εκλογές του 2017, η στήριξη του ακροδεξιού κόμματος Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD) βρίσκεται σε άνοδο μετά και την ισχυρή παρουσία του κόμματος στις πρόσφατες τοπικές εκλογές. Στη Γαλλία επίσης, το Εθνικό Μέτωπο της ΜαρίνΛεΠεν έχει στόχο να φέρει τον εθνικισμό στην εξουσία χρησιμοποιώντας ως όχημα τις προεδρικές εκλογές της ερχόμενης χρονιάς.
Άλλωστε το φαινόμενο δεν παρατηρείται αποκλειστικά στην Ευρώπη. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, ο υποψήφιος του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος για την προεδρία Ντόναλντ Τραμπ έχει δεσμευθεί να επιβάλει εμπορικούς δασμούς στην Κίνα, να υψώσει τείχος στα σύνορα με το Μεξικό και να απαγορεύσει την είσοδο των μουσουλμάνων στη χώρα.
Όσο για το ποιες θα ήταν οι οικονομικές συνέπειες από μια ψηφοφορία που θα γινόταν αποκλειστικά με εθνικιστικό διακύβευμα, κρίνοντας από το δημοψήφισμα για το Brexit, σε μια πρώτη φάση θα μπορούσε να επέλθει αναταραχή στις χρηματοπιστωτικές αγορές και να κλονιστεί η εμπιστοσύνη καταναλωτών και επενδυτών. Ωστόσο, τίποτα δεν αποκλείει την πρόβλεψη πως θα αποκαθίστατο εξίσου γρήγορα οικονομική και χρηματοπιστωτική ηρεμία.
Επιστρέφοντας στον παραλληλισμό με το Brexit, αναλυτές επιμένουν πάντως ότι η σφοδρότητα των συνεπειών από δω και στο εξής θα εξαρτηθεί από τον τρόπο με τον οποίο η Βρετανία και οι Ευρωπαίοι εταίροι της θα διαπραγματευτούν τους όρους του διαχωρισμού, ιδίως το κρίσιμο σημείο μέχρι το οποίο θα μπουν τα όρια των ελεύθερων συναλλαγών.
Για την ώρα, η αστάθεια είναι ελεγχόμενα περιορισμένη, κάτι που αποδίδεται εν μέρει στη νέα κυβέρνηση της πρωθυπουργού ΤερέζαςΜέι, η οποία σκοπίμως έχει υιοθετήσει μια σταδιακή προσέγγιση στη διαδικασία του Brexit. Εξίσου η Τράπεζα της Αγγλίας, βοήθησε με τον δικό της τρόπο, εξασφαλίζοντας αμέσως το μέγιστο της ρευστότητας στη βρετανική οικονομία. Επιπλέον διαβεβαίωσε πειστικά όλες τις πλευρές της αγοράς για τη διατήρηση της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας και την, με κάθε τρόπο, αποτροπή της όποιας αναταραχής θα μπορούσε να προκαλέσει η δυσλειτουργία της αγοράς.
Το γεγονός ότι η Βρετανία κατάφερε να αποκαταστήσει μια αίσθηση ηρεμίας μέσα από μια προσεκτική και όπως αποδείχθηκε σωστή, προσέγγιση σημαίνει πως υπάρχει πολιτικός τρόπος διαχείρισης κρίσεων. Το θέμα είναι μέσα από ποια ατζέντα επιδιώκεται ένας τέτοιος σκοπός.
Σίγουρα δεν είναι εύκολο να εξασφαλίσεις ότι ένα αεροπλάνο θα συνεχίσει ομαλά την πτήση του όταν του αλλάζεις τους κινητήρες αλλά αυτή ακριβώς μπορεί να είναι η μεγάλη πρόκληση για κάθε εξουσία. Στην περίπτωση του Brexit γίνονται τώρα οι εξαιρετικά ευαίσθητοι ελιγμοί ώστε ο νέος κινητήρας να ενσωματωθεί ομαλά με βάση έναν καλομελετημένο στις λεπτομέρειές του σχεδιασμό. Μόνο τότε θα καταστεί δυνατόν να αποσπαστεί ο κινητήρας του ευρωπαϊκού εμπορίου χωρίς τον κίνδυνο μοιραίων αναταράξεων ή ακόμη και μιας επώδυνης συντριβής.
Ωστόσο, ακόμη κι αν όλα προχωρήσουν βάσει σχεδίου, η κυβέρνηση της ΤερέζαςΜέι θα χρειαστεί να επιδείξει αντοχή και ευελιξία, πολύ περισσότερο σε σχέση με άλλες κυβερνήσεις στο παρελθόν, ώστε η μετάβαση να γίνει ομαλά χωρίς απόκλιση από το δρόμο της ανάπτυξης και της σταθερότητας. Κατ’ αντιστοιχία θα πρέπει να κινηθεί και οποιοδήποτε εθνικιστικό πολιτικό σχήμα που μπορεί να εξασφαλίσει πρόσβαση στην εξουσία. Από κει και ύστερα, όλα θα κριθούν στις λεπτομέρειες και μακάρι υπεύθυνοι πολιτικοί να είναι σε θέση να σηκώσουν το βάρος της μεγάλης πρόκλησης.
[ΠΗΓΗ: http://www.politically.gr/, της Διπλανής, 05/10/2016]